Linia kolejowa nr 191

Linia nr 191[1]
Goleszów – Wisła Głębce[1]
Dane podstawowe
Numer linii

191[1]

Długość

20,048[1] km

Rozstaw szyn

1435 mm

Sieć trakcyjna

3000 V DC

Prędkość maksymalna

70 i 80 km/h

Zdjęcie LK191[1]
Historia
Lata budowy

1888–1933

Rok elektryfikacji

1974

Przebieg
Legenda
eksploatowana / istniejąca
  zlikwidowana / rozebrana lub planowana
kolej metro lub kolej lekka
stacja kolejowa/stacja metra
przystanek
stacja bez ruchu pasażerskiego
ładownia, posterunek ruchu itp
przystanek częściowo używany
koniec linii
odcinek
odcinek w tunelu
odcinek na estakadzie
wiadukt
most
tunel pod wodą
zmiana kilometrażu
granica państwowa / inna
mijanka
przejazd kolejowo-drogowy
przeprawa promowa


    odcinek zelektryfikowany
 
190Bielsko-Biała Główna
-0,550 Goleszów
190 ← Cieszyn
941
bocznica tartaku w Ustroniu
5,383 Ustroń
bocznica Kuźni w Ustroniu
6,655 Ustroń Zdrój
Ustroń Brzegi
9,662 Ustroń Polana
941
12,338 Wisła Obłaziec
941
rzeka Wisła
bocznica tartaku na Obłaźcu
bocznica kamieniołomu
Wisła Jawornik
941
rzeka Wisła
14,61 Wisła Uzdrowisko
16,241 Wisła Dziechcinka
Most kolejowy nad doliną Dziechcinki
17,96 Wisła Kopydło
Most kolejowy nad doliną Łabajowa
19,71 Wisła Głębce
20,048
Multimedia w Wikimedia Commons

Linia kolejowa nr 191 Goleszów – Wisła Głębce – drugorzędna, jednotorowa linia kolejowa znaczenia państwowego w południowej części województwa śląskiego.

Historia

W 1888 roku została otwarta Kolej Miast Morawsko-Śląskich poprowadzona z Bielska do Cieszyna[2]. Natomiast 18 grudnia 1888 roku został otwarty odcinek z Goleszowa do Ustronia[3][4]. Trasa została zaprojektowana dla pociągów towarowych kursujących do huty żelaza i kuźni w Ustroniu[5]. W związku z intensywnym rozwojem Wisły jako miejsca wypoczynkowego, Sejm Śląski podjął decyzję o sfinansowaniu budowy dalszego odcinka linii[6]. W dniu 15 marca 1928 roku uruchomiono odcinek do Polany[4]. Odcinek do Wisły otwarto w dniu 10 lipca 1929 roku[7]. Prace budowlane nad ostatnim odcinkiem zainicjowano w 1931 roku[8]. W dniu 11 września 1933 roku został otwarty ostatni odcinek do dzielnicy Głębce[8]. Zbudowano dwa żelbetowe wiadukty nad doliną Dziechcinki nad doliną potoku Łabajów[9]. Planowano skierowanie linii przez Istebną i Koniaków w stronę doliny Soły[8]. Ze względu na ukształtowanie terenu, po drodze miano postawić cztery wiadukty wzorowane na obiektach z Łabajowa czy Dziechcinki[8]. Zmierzające w kierunku Zwardonia pociągi miały się zatrzymywać na przystanku w Kubalonce w rejonie przysiółka Osiedle, w Istebnej i na dwóch przystankach w Koniakowie[8]. Ponadto w Lalikach w przysiółku Stańcówka planowano wybudować posterunek odgałęźny umożliwiający bezpośredni przejazd do Zwardonia i Soli[10]. Po II wojnie światowej projekt przedłużenia linii zarzucono[11][12]. Po wojnie ze względu na zniszczenie przez wojska niemieckie mostu na Wiśle do 28 maja 1946 roku ruch kolejowy prowadzony był tylko do przystanku Obłaziec[13]. 23 grudnia 1974 roku zakończona została elektryfikacja linii[14][15]. W dniu 19 lipca 1985 roku został otwarty przystanek kolejowy Ustroń Zdrój[4]. Natomiast w lipcu 1990 roku uruchomiono przystanek Wisła Kopydło[10]. Dodatkowo zaplanowano pomiędzy przystankiem Ustroń Zdrój, a stacją w Polanie, przystanek Ustroń Poniwiec[4]. Jednak nigdy nie został wybudowany[4].

Ruch kolejowy

Na linii kursował towarowy pociąg zdawczy prowadzony przez spalinowóz SM42 do stacji kolejowej w Ustroniu gdzie tamtejsze nadleśnictwo nadawało drewno[9]. Dnia 23 grudnia 1974 roku linia została zelektryfikowana[14]. Do 1998 roku kursował pociąg towarowy do Wisły Uzdrowiska także prowadzony przez lokomotywę SM42 z Czechowic-Dziedzic[9]. Ruch towarowy był prowadzony do grudnia 2008 roku[9]. Od 2000 roku ograniczano przewozy pasażerskie[9]. Dnia 1 października 2011 roku zostały uruchomione weekendowe pociągi pasażerskie spółki Koleje Śląskie do Wisły[16]. Od 1 czerwca 2012 jedynym regionalnym przewoźnikiem pasażerskim na linii kolejowej była spółka Koleje Śląskie[17].

Rewitalizacja

W październiku 2019 PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały umowę na remont linii obejmujący przebudowę peronów, dostosowanie linii do prędkości 80–120 km/h poprzez wymianę torów, rozjazdów i urządzeń sterowania ruchem, budowę dwóch nowych przystanków osobowych Ustroń Poniwiec i Wisła Jawornik oraz likwidację przystanku Wisła Obłaziec. Inwestycja otrzymała dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego[18]. 16 marca 2020, ze względu na prace remontowe na linii, została wprowadzona Zastępcza Komunikacja Autobusowa[19]. 3 stycznia 2021, po zakończeniu rewitalizacji trasy z Chybia do Skoczowa pociągi tymczasowo wróciły na linię[20]. 1 marca 2021 ponownie na całej linii nr 191 wprowadzono ZKA[21]. Od 11 grudnia 2022 pociągi wróciły na linię po zakończonej rewitalizacji[22].

Przypisy

  1. a b c PKP Polskie Linie KolejoweP.P.L.K. S.A. PKP Polskie Linie KolejoweP.P.L.K., Wykaz linii kolejowych udostępnianych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. [online], PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. [dostęp 2021-03-29] .
  2. WojciechW. Preidl WojciechW., Obiekty tunelowe na trasach galicyjskich kolei żelaznych, „Górnictwo i Geoinżynieria”, 3/1, Kraków: Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne Akademii Górniczo-Hutniczej, 2009, s. 297-312, ISSN 1732-6702, OCLC 263460593 .
  3. Goleszów i dlaczego?, [w:] PawełP. Stanieczek PawełP., Arbeitslager Golleschau - dzieje podobozu, t. 1, Goleszów: Gmina Goleszów, 2015, s. 9-16, ISBN 978-83-936146-1-5, OCLC 968482966 .
  4. a b c d e LidiaL. Szkaradnik LidiaL., W dawnym Ustroniu, „Gazeta Ustrońska”, 3 (646), Ustroń: Rada Miasta Ustroń, 22 stycznia 2004, s. 5, ISSN 1231-9651, OCLC 749154076 .
  5. SzymonS. Huma SzymonS., O kolei, po kolei, „Gazeta Ustrońska”, 10 (1008), Ustroń: Rada Miasta Ustroń, 10 marca 2011, s. 10, ISSN 1231-9651, OCLC 749154076 .
  6. Wizytówka miasta na 90. urodziny, „Echo Wisły”, Maj 2019 (242), Wisła: Wiślańskie Centrum Kultury, 2019, s. 12-13, ISSN 1507-6059, OCLC 169993638 .
  7. Wiadomości z literatury technicznej, „Czasopismo Techniczne” (19), Lwów: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, 1929, s. 306, ISSN 0011-4561, OCLC 751332023 .
  8. a b c d e MichałM. Wroński MichałM., Przez góry i doliny (prawie)do źródeł Wisły, czyli jak kolej omal Beskidów nie przecięła, „Komunikacja publiczna”, 3/2015 (60), Katowice: Komunikacyjny Związek Komunalny GOP, 2015, s. 30-35, ISSN 1426-5788, OCLC 839199231 .
  9. a b c d e BłażejB. Forjasz BłażejB., RomanR. Ficek RomanR., Linia do Wisły w okresie powojennym aż do dziś [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego, 14 maja 2016 [dostęp 2021-03-29] .
  10. a b MaciejM. Dembiniok MaciejM., BłażejB. Forjasz BłażejB., Linia do Wisły [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2021-03-29] .
  11. Artur Kubica, Jan Liniany, Izabela Małysz, Bartosz Tyrna, Mateusz Werpachowski: Strategia Rozwoju Miasta Wisła do roku 2020. prawomiejscowe.pl. [dostęp 2020-10-12]. (pol.).
  12. Niewybudowane linie kolejowe na Żywiecczyźnie, „2017-06-27”, ŻywiecInfo.pl .
  13. Koleje ŚląskaK.Ś. Cieszyńskiego Koleje ŚląskaK.Ś., Opis i historia linii 191 Goleszów - Wisła Głębce, Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2021-03-29] .
  14. a b Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI, ZbigniewZ. Tyszko, Warszawa: ZP, 2006, s. 137 .
  15. BłażejB. Forjasz BłażejB., Elektryfikacje linii kolejowych na Śląsku Cieszyńskim [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2021-03-29] .
  16. Koleje ŚląskaK.Ś. Cieszyńskiego Koleje ŚląskaK.Ś., Debiut Kolei Śląskich na Śląsku Cieszyńskim [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego, 1 listopada 2011 [dostęp 2021-03-29] .
  17. ŁukaszŁ. Maryńczak ŁukaszŁ., Ostatnie pociągi Przewozów Regionalnych do Wisły [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego, 31 maja 2012 [dostęp 2021-03-29] .
  18. Linie do Cieszyna i Wisły do remontu. Umowy z wykonawcami [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2020-05-03]  (pol.).
  19. Do Wisły ZKA. Do odwołania [online], inforail.pl [dostęp 2020-05-03]  (pol.).
  20. Pociągi w końcu wróciły do Wisły [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2021-03-24]  (pol.).
  21. Pociągiem do Skoczowa. Maszyny wracają na linię do Wisły [zdjęcia] [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2021-03-24]  (pol.).
  22. KRO, Do Beskidów turyści znów dotrą pociągiem. Kończy się remont transy łączącej Katowice z Wisłą [online], www.money.pl [dostęp 2022-12-10]  (pol.).


  • p
  • d
  • e
  • Wikiprojekt:Transport szynowy