Linia kolejowa nr 109

Linia nr 109
Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia
dawniej Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek
Mapa przebiegu linii kolejowej 109
Dane podstawowe
Zarządca

PKP PLK

Numer linii

109

Tabela SRJP

142, A134[1]

Długość

5,419 km

Rozstaw szyn

1435 mm

Sieć trakcyjna

3 kV DC

Prędkość maksymalna

70[2] (Vk = 80) km/h

Zdjęcie LK109
Widok linii kolejowej w stronę Krakowa Bieżanowa w okolicy ul. Rakuś w Bieżanowie.
Historia
Rok otwarcia

1857[3]

Rok elektryfikacji

1960[4]

Przebieg
Legenda
eksploatowana / istniejąca
  zlikwidowana / rozebrana lub planowana
kolej metro lub kolej lekka
stacja kolejowa/stacja metra
przystanek
stacja bez ruchu pasażerskiego
ładownia, posterunek ruchu itp
przystanek częściowo używany
koniec linii
odcinek
odcinek w tunelu
odcinek na estakadzie
wiadukt
most
tunel pod wodą
zmiana kilometrażu
granica państwowa / inna
mijanka
przejazd kolejowo-drogowy
przeprawa promowa


    odcinek zelektryfikowany
 
629 91
8,086
0,086
Kraków Bieżanów R14
0,375 Kraków Bieżanów
629 91
Kraków Bieżanów
1,598 Kr. Bieżanów Drożdżownia
Serafa
Krak. A4
3,271 Wieliczka Bogucice
Wiel. 94 Płn. Obw. Wieliczki
4,741 Wieliczka Park
5,385 Wieliczka Rynek-Kopalnia
5,505 koniec linii
5,640 Wieliczka Rynek[5]
5,745
Multimedia w Wikimedia Commons

Linia kolejowa nr 109: Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia – drugorzędna, jednotorowa, zelektryfikowana linia kolejowa łącząca stację Kraków Bieżanów z przystankiem osobowym Wieliczka Rynek-Kopalnia[6][7]. Dawniej linia bieg kończyła 240 m dalej, na przystanku osobowym Wieliczka Rynek[8].

Dawniej w Bieżanowie istniała łącznica umożliwiająca wyjazd od strony Wieliczki w kierunku Tarnowa bez konieczności zmiany czoła pociągu. Planowano również budowę drugiego toru mającego być własnością Kopalni Soli[5]. Po zelektryfikowaniu linii w związku z jej charakterem (zakończenie bez infrastruktury umożliwiającej zmianę lokomotywy, duża częstotliwość kursów) była ona praktycznie zawsze obsługiwana z wykorzystaniem elektrycznych zespołów trakcyjnych, czasem szynobusów. Nieregularnie realizuje się tutaj przejazdy pociągów retro.

Modernizacja

4 kwietnia 2011 roku PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały z konsorcjum firm Eurovia Polska i Eurovia CS umowę na modernizację linii[9]. Inwestycja objęła m.in. wymianę nawierzchni, sieci trakcyjnej, budowę nowych urządzeń sterowania ruchem, stworzenie systemu informacji pasażerskiej oraz przebudowę obiektów technicznych. W ramach modernizacji w rejonie ulicy Winnickiej w Wieliczce powstał nowy przystanek o nazwie Wieliczka Bogucice, dotychczasowy przystanek Wieliczka został przemianowany na Wieliczka Park, zaś przystanek Wieliczka Rynek został przeniesiony przed ul. Adama Mickiewicza i zmienił nazwę na Wieliczka Rynek-Kopalnia. Kolejną inwestycją w ramach tego samego projektu była budowa parkingu typu Park & Ride w okolicy przystanku Wieliczka Park.

Po modernizacji linię kolejową przecinają cztery przejścia dla pieszych (w okolicach muru pobliskiego Klasztoru Ojców Franciszkanów i przy stacjach Wieliczka Park, Wieliczka Bogucice i Kraków Bieżanów), a także dwie drogi miejskie (przejazdy kategorii „B” przy stacji Kraków Bieżanów Drożdżownia i Kraków Bieżanów). Ponadto, szlak sześciokrotnie przecinają drogi prowadzone bezkolizyjnie, głównie pod linią, która na znacznym odcinku prowadzona jest na nasypie.

Charakterystyka techniczna

Linia w całości jest klasy C3, maksymalny nacisk osi wynosi 221 kN dla lokomotyw oraz 196 kN dla wagonów, a maksymalny nacisk liniowy wynosi 71 kN (na metr bieżący toru). Linia wyposażona jest w sieć trakcyjną typu C120-2C i C95-C, która jest dostosowana do maksymalnej prędkości 110 km/h, obciążalność prądowa wynosi 1725 i 1150 A, a minimalna odległość między odbierakami prądu wynosi 20 m. Linia zaopatrzona jest w elektromagnesy samoczynnego hamowania pociągów. Linia podlega pod obszar konstrukcyjny ekspozytury Centrum Zarządzania Linii Kolejowych Kraków, a także pod Zakład Linii Kolejowych Kraków[10]. Prędkość maksymalna poruszania się pociągów na linii wynosi 70 km/h[2], a jej prędkość konstrukcyjna wynosi 80 km/h[6]. Obowiązują następujące maksymalne prędkości:

Wykaz maksymalnych prędkości (km/h)[2]
kilometraż Tor nieparzysty (kierunek: Wieliczka Rynek Kopalnia)
od do Pociągi pasażerskie Autobusy szynowe i EZT Pociągi towarowe
0,086 4,487 70 40
4,487 5,505 60

Na linii zostały wprowadzone ograniczenia w związku z niezachowaniem skrajni – nieodpowiednia odległość i wysokość niektórych słupów trakcyjnych od osi toru i poziomu główki szyny[11].

Ruch pociągów

Od 14 grudnia 2014 roku linia jest wykorzystywana wyłącznie do realizacji połączeń pasażerskich z Wieliczki w kierunku Krakowa Głównego[12], a 10 grudnia 2017 roku trasa została wydłużona do lotniska w Balicach[13]. Połączenia realizowane są poprzez linię S1 krakowskiej Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (34 połączenia na dobę). Dawniej kursowały tędy także pociągi towarowe z Kopalni soli Wieliczka transportujące sól; linia była również wykorzystywana do sprowadzania węgla kamiennego bądź też transportu produkowanych w Wieliczce cegieł.

Galeria

  • Linia w okolicy Bogucic.
    Linia w okolicy Bogucic.
  • Ostatni kilometr linii, w pobliżu stacji końcowej Wieliczka Rynek Kopalnia.
    Ostatni kilometr linii, w pobliżu stacji końcowej Wieliczka Rynek Kopalnia.
  • Okolice stacji Kraków Bieżanów Drożdżownia. W oddali wiadukt z autostradą A4.
    Okolice stacji Kraków Bieżanów Drożdżownia. W oddali wiadukt z autostradą A4.
  • Zautomatyzowany system zwrotnic.
    Zautomatyzowany system zwrotnic.
  • Rozjazdy na stacji Wieliczka Park
    Rozjazdy na stacji Wieliczka Park
  • Połączenie autobusowe przedłużające linię kolejową Kraków- Wieliczka.
    Połączenie autobusowe przedłużające linię kolejową Kraków- Wieliczka.
  • Stacja Wieliczka Rynek- Kopalnia widoczna od strony Krakowa.
    Stacja Wieliczka Rynek- Kopalnia widoczna od strony Krakowa.
  • Stacja Wieliczka Rynek- Kopalnia widoczna od wschodu.
    Stacja Wieliczka Rynek- Kopalnia widoczna od wschodu.

Przypisy

  1. Sieciowy rozkład jazdy, portalpasazera.pl [dostęp 2022-01-03].
  2. a b c PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin sieci 2021/2022, Załączniki 2.1 (P), (A) i (T).
  3. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Krzysztofory - Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Kraków, 2009.
  4. Adrian Karwat, Krzysztof Dobrzanski, Mateusz Matusik: , semaforek.kolej.org.pl [dostęp 2022-01-03].
  5. a b Adrian Karwat, Krzysztof Dobrzanski, Mateusz Matusik: Wieliczka Park, semaforek.kolej.org.pl [dostęp 2022-01-03].
  6. a b PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Instrukcja Id-12 (D-29): Wykaz linii. Stan na dzień 7 grudnia 2021 r.
  7. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin sieci 2021/2022, Załącznik 2.6 – Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych.
  8. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin przyznawania i korzystania z tras na udostępnianych liniach kolejowych w ramach rozkładu jazdy 2003/2004.
  9. Modernizacja linii Kraków – Wieliczka: Umowa podpisana. inwestycje-krakow.pl, 2011-04-06. [dostęp 2015-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  10. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin sieci 2021/2022, Załączniki 2.2, 2.3, 2.4, 2.12, 2.13 2.14 i 2.15.
  11. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin sieci 2021/2022, Załącznik 2.11 – Wykaz ograniczeń wynikających z niezachowania skrajni budowli linii kolejowej.
  12. Start Kolei Małopolskich bez problemów (aktualizacja), rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-01-03].
  13. Połączenie do Balic w końcu otwarte, rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-01-03].


  • p
  • d
  • e
  • Wikiprojekt:Transport szynowy