Pantenol

Nazewnictwo

Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
2,4-dihydroksy-N-(3-hydroksypropylo)-3,3-dimetylobutanoamid
Inne nazwy i oznaczenia
farm.	łac. Panthenolum, Dexpanthenolum
inne	dekspantenol (izomer D)

Ogólne informacje

Wzór sumaryczny

C₉H₁₉NO₄

Masa molowa

205,25 g/mol

Identyfikacja

Numer CAS

16485-10-2 (racemat)
81-13-0 (izomer D)

PubChem

4678 (racemat)
131204 (izomer D)
5748487 (izomer L)

DrugBank

DB11204

SMILES
CC(C)(CO)C(C(=O)NCCCO)O

InChI
InChI=1S/C9H19NO4/c1-9(2,6-12)7(13)8(14)10-4-3-5-11/h7,11-13H,3-6H2,1-2H3,(H,10,14)
InChIKey
SNPLKNRPJHDVJA-UHFFFAOYSA-N

Właściwości

Gęstość
1,20 g/cm³ (20 °C, izomer D)^[1]; ciecz

Rozpuszczalność w wodzie
dobrze rozpuszczalny (izomer D)^[1]
w innych rozpuszczalnikach
dobrze w etanolu, metanolu, słabo w eterze dietylowym (izomer D)^[1]

Współczynnik załamania	1,497 (589 nm, 20 °C, izomer D)^[1]

Niebezpieczeństwa

Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-03-15]

Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów

DL-pantenol

Substancja w tej postaci nie jest klasyfikowana
jako niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).

NFPA 704

Na podstawie
podanego źródła^[3]
DL-pantenol

Numer RTECS

ES4316500

Dawka śmiertelna

LD₅₀ 10100 mg/kg (mysz, dootrzewnowo)^[2]

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Klasyfikacja medyczna

ATC

A11HA30, D03AX03, S01XA12

Stosowanie w ciąży

kategoria C^[4]

Multimedia w Wikimedia Commons

Pantenol, dekspantenol – organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi polihydroksylowych, analog kwasu pantotenowego, jedna z substancji stanowiących witaminę B₅. Dekspantenol (izomer D) ulega w organizmie przemianie do kwasu pantotenowego^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-144, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
↑ Panthenol, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2017-03-15] (ang.).
↑ DL-Pantenol (nr 295787) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2017-03-15]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ ^a ^b Dekspantenol, [w:] Indeks Leków MP, opis substancji, Medycyna Praktyczna [dostęp 2017-03-15] .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Substancja lecznicza w klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (ATC)

A11: Witaminy

A11C – Witaminy A i D (włącznie z preparatami
zawierającymi obydwie witaminy)

A11CA – Witamina A	retinol β-karoten
A11CC – Witamina D i jej analogi	ergokalcyferol dihydrotachysterol alfakalcydol kalcytriol cholekalcyferol kalcyfediol

A11D – Witamina B₁ (włącznie z preparatami złożonymi
zawierającymi witaminę B₆ i B₁₂)

A11DA – Witamina B₁	tiamina sulbutiamina benfotiamina

A11G – Kwas askorbinowy (włącznie z preparatami złożonymi)

A11GA – Kwas askorbinowy	kwas askorbinowy

A11H – Preparaty proste zawierające inne witaminy

A11HA – Preparaty proste zawierające inne witaminy	nikotynamid pirydoksyna tokoferol ryboflawina biotyna fosforan pirydoksalu inozytol tokoferolsan dekspantenol pantoteinian wapnia pantetyna

Witaminy

D03: Leki stosowane w leczeniu ran i owrzodzeń

D03AA – Maści tranowe	maść tranowa
D03AX – Inne	kadeksomer w połączeniu z jodem dekstranomer dekspantenol pantotenian wapnia kwas hialuronowy bekaplermin krylanomer enoksolon chloryn sodu trolamina kora brzozowa ziele wąkrotki azjatyckiej trafermina beremagen geperpawek
D03BA – Enzymy proteolityczne	trypsyna kolagenaza bromelina

S01: Leki oftalmologiczne

S01A – Leki stosowane w zakażeniach oczu

S01AA – Antybiotyki	chloramfenikol chlorotetracyklina neomycyna oksytetracyklina tyrotrycyna framycetyna tetracyklina natamycyna gentamycyna tobramycyna kwas fusydynowy benzylopenicylina dihydrostreptomycyna ryfamycyna erytromycyna polimyksyna B ampicylina amikacyna mikronomycyna netylmycyna kanamycyna azydamfenikol azytromycyna cefuroksym wankomycyna dibekacyna cefmenoksym bacytracyna
S01AB – Sulfonamidy	sulfametizol sulfafurazol sulfadikramid sulfacetamid sulfafenazol
S01AD – Preparaty przeciwwirusowe	idoksyrudyna triflurydyna acyklowir interferon widarabina famcyklowir fomiwirsen gancyklowir
S01AE – Fluorochinolony	ofloksacyna norfloksacyna cyprofloksacyna lomefloksacyna lewofloksacyna gatyfloksacyna moksyfloksacyna bezyfloksacyna tosufloksacyna
S01AX – Inne	preparaty rtęci preparaty srebra preparaty cynku nitrofural bibrokatol rezorcyna tetraboran sodu heksamidyna chloroheksydyna propionian sodu dibromopropamidyna propamidyna pikloksydyna powidon-jod poliheksanid

S01B – Leki przeciwzapalne

S01BA – Kortykosteroidy	deksametazon hydrokortyzon kortyzon prednizolon triamcynolon betametazon fluorometolon medryzon klobetazon alklometazon dezonid formokortal rymeksolon loteprednol acetonid fluocynolonu difluprednat
S01BB – Kortykosteroidy w połączeniach z lekami rozszerzającymi źrenice	hydrokortyzon prednizolon fluorometolon betametazon
S01BC – Niesteroidowe leki przeciwzapalne	indometacyna oksyfenbutazon diklofenak flurbiprofen ketorolak piroksykam bendazak kwas salicylowy pranoprofen nepafenak bromfenak

S01C – Połączenia leków
przeciwzapalnych z przeciwinfekcyjnymi

S01CA – Połączenia kortykosteroidów z lekami przeciwinfekcyjnymi	deksametazon prednizolon hydrokortyzon fluokortolon betametazon fludrokortyzon fluorometolon metyloprednizolon chloroprednizolon acetonid fluocynolonu klobetazon loteprednol
S01CB – Połączenia kortykosteroidów, leków przeciwinfekcyjnych i leków rozszerzających źrenice	deksametazon prednizolon hydrokortyzon betametazon fluorometolon
S01CC – Niesteroidowe leki przeciwzapalne w połączeniach z lekami przeciwinfekcyjnymi	diklofenak indometacyna

S01E – Leki stosowane
w jaskrze i zwężające źrenicę

S01EA – Sympatykomimetyki stosowane w jaskrze	adrenalina dipiwefryna apraklonidyna klonidyna brymonidyna
S01EB – Parasympatykomimetyki	pilokarpina karbachol ekotiopat demekarium fizostygmina neostygmina fluostygmina aceklidyna acetylocholina paraokson
S01EC – Inhibitory anhydrazy węglanowej	acetazolamid diklofenamid dorzolamid brynzolamid metazolamid
S01ED – Leki β-adrenolityczne	tymolol betaksolol lewobunolol metypranolol karteolol befunolol
S01EE – Analogi prostaglandyn	latanoprost unoproston bimatoprost trawoprost tafluprost latanoprost bunod netarsudyl
S01EX – Inne	guanetydyna dapiprazol netarsudyl omidenepag rypasudyl

S01F – Leki rozszerzające źrenicę

S01FA – Preparaty przeciwcholinergiczne	atropina skopolamina metyloskopolamina cyklopentolat homatropina tropikamid
S01FB – Preparaty sympatykomimetyczne (bez preparatów stosowanych w jaskrze)	fenylefryna efedryna ibopamina ketorolak

S01G – Leki zmniejszające
przekrwienie oraz przeciwalergiczne

S01GA – Sympatykomimetyki stosowane jako leki zmniejszające przekrwienie	nafazolina tetryzolina ksylometazolina oksymetazolina fenylefryna oksedryna brymonidyna
S01GX – Inne	kwas kromoglikanowy lewokabastyna kwas spaglumowy nedokromil lodoksamid emedastyna azelastyna ketotifen olopatadyna epinastyna alkaftadyna cetyryzyna bilastyna

S01H – Środki znieczulające miejscowo

S01HA – Środki znieczulające miejscowo	kokaina oksybuprokaina tetrakaina proksymetakaina prokaina cynchokaina lidokaina chloroprokaina

S01J – Preparaty diagnostyczne

S01JA – Środki barwiące	fluoresceina róż bengalski sodu

S01K – Preparaty pomocnicze w chirurgii oka

S01KA – Substancje wiskoelastyczne	kwas hialuronowy hypromeloza
S01KX – Inne	chymotrypsyna błękit trypanu

S01L – Leki stosowane w leczeniu
zaburzeń naczyniowych oka

S01LA – Leki przeciwneowaskularyzacyjne	werteporfina anekortaw pegaptanib ranibizumab aflibercept brolucyzumab abicypar pegol bewacyzumab farycymab