Klindamycyna

Ogólne informacje

Wzór sumaryczny

C₁₈H₃₃ClN₂O₅S

Masa molowa

424,98 g/mol

Identyfikacja

Numer CAS

18323-44-9

PubChem

446598, 29029

DrugBank

DB01190

SMILES
CCC[C@@H]1C[C@H](N(C1)C)C(=O)N[C@@H]([C@@H]2[C@@H]([C@@H]([C@H]([C@H](O2)SC)O)O)O)[C@H](C)Cl

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-03-12]

Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
chlorowodorek klindamycyny
Substancja w tej postaci nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS (na podstawie podanej karty charakterystyki).

Klasyfikacja medyczna

ATC

J01FF01, D10AF01, G01AA10

Farmakokinetyka

Okres półtrwania	2–3 h
Metabolizm	wątrobowy
Wydalanie	z moczem i kałem

Multimedia w Wikimedia Commons

Klindamycyna (łac. clindamycinum) – organiczny związek chemiczny, półsyntetyczny antybiotyk z grupy linkozamidów. Spektrum jego działania obejmuje bakterie Gram-dodatnie (w tym wiele szczepów MRSA) oraz bakterie beztlenowe. Wykazuje skuteczność w zakażeniach Mycoplasma, Toxoplasma gondii, Pneumocystis carini, Chlamydia oraz niektórych inwazjach pierwotniakowych np. Plasmodium falciparum i Plasmodium vivax.

Farmakodynamika

Klindamycyna działa na takie drobnoustroje, jak: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Streptococcus spp. (zwłaszcza S. pneumoniae, S. pyogenes z grupy A, S. viridans), Bacteroides spp., Fusobacterium spp., Actinomycetes spp., Peptococcus spp., Peptostreptococcus spp., Propionibacterium, Mycoplasma hominis. Wrażliwość bakterii Clostridium spp. jest różna, niektóre gatunki są oporne na klindamycynę^[1].

Do szczepów opornych należą Enterococcus spp. (E. faecalis, E. faecium), Neisseria spp. (N. gonorrhoeae, N. meningitidis), Haemophilus spp., Escherichia coli, Klebsiella, Enterobacter, Serratia, Proteus spp., Pseudomonas, Salmonella, Shigella i Nocardia^[1].

Farmakokinetyka

Wchłania się prawie w 100% po podaniu doustnym. Stężenie maksymalne we krwi osiąga po 2–3 godzinach od podania. Biologiczny czas połowicznego rozpadu wynosi około 3 godzin. Frakcja związana z białkami krwi wynosi 90%. Antybiotyk łatwo przenika do wszystkich przestrzeni ustrojowych. Osiąga skuteczne stężenie w kościach i płynie stawowym. Do płynu mózgowo-rdzeniowego przenika słabiej. Wydalana z moczem w 10% w postaci aktywnej, pozostała część jest metabolizowana w wątrobie i wydalana z żółcią.

Zastosowanie

Stosowana głównie w przypadkach zakażeń bakteriami Gram-dodatnimi opornymi na inne antybiotyki. Zalecana w zakażeniach Bacteroides fragilis. Używana w leczeniu zapalenia otrzewnej (zwłaszcza kałowego) oraz ropni miednicy i jamy brzusznej. Nie stosowana w zakażeniach OUN. Lek stosowany jest co 6 godzin w formie doustnej, domięśniowej lub dożylnej. Dawki 150–300 mg doustnie, a w ciężkich przypadkach 300–450 mg pozajelitowo.

Klindamycyna, według Klasyfikacji FDA ryzyka stosowania leków w czasie ciąży, należy do kategorii B. Oznacza to, że w badaniach na zwierzętach nie wykazano zagrożenia dla płodu, jednak jej wpływ na ciążę człowieka nie jest potwierdzony w badaniach klinicznych.

Powikłania

Najgroźniejszym powikłaniem w przypadku stosowania klindamycyny jest rzekomobłoniaste zapalenie jelit spowodowane rozsiewem Clostridium difficile. W przypadku jego wystąpienia konieczne jest przerwanie terapii i zastosowanie wankomycyny lub metronidazolu. Częstym powikłaniem jest biegunka związana z zaburzeniem składu naturalnej flory bakteryjnej jelit. Inne działania niepożądane to zespół Stevensa-Johnsona, inne reakcje alergiczne, trombocytopenia i granulocytopenia. Klindamycyna hamuje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe nasilając tym samym działanie środków kuraropodobnych (np. pankuronium, atrakurium, rokuronium).

Wykazuje pełną oporność krzyżową z linkomycyną. Osłabia działanie aminoglikozydów wobec pałeczek jelitowych. Wykazuje synergizm z ceftazidymem wobec bakterii beztlenowych.

Preparaty

Acnatac, Cleocin, Clindacin, Clindacne, Clindamycin MIP, Dalacin, Klimicin, Duac

Przypisy

↑ ^a ^b Centrum Informacji o Leku. leki-informacje.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-04)]..

Bibliografia

Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów i lekarzy, WojciechW. Kostowski (red.), wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2001 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Substancja lecznicza w klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (ATC)

D10: Leki przeciwtrądzikowe

D10A – Leki przeciwtrądzikowe
do stosowania zewnętrznego

D10AA – Kortykosterydy stosowane w leczeniu trądziku	deksametazon fluorometolon metyloprednizolon
D10AB – Preparaty zawierające siarkę	bitionol mesulfen siarka strącona tioksolon
D10AD – Retinoidy	adapalen izotretynoina motretynid trifaroten retinol tretynoina nadifloksacyna sulfacetamid
D10AE – Nadtlenki	nadtlenek benzoilu
D10AF – Leki przeciwinfekcyjne stosowane w leczeniu trądzika	chloramfenikol erytromycyna klindamycyna meklocyklina minocyklina
D10AX – Inne	chlorek glinu kwas azelainowy rezorcyna tlenek glinu dapson klaskoteron

D10B – Leki do stosowania wewnętrznego

D10BA – Retinoidy	izotretynoina
D10BX – Inne	ichtazol

G01: Ginekologiczne leki przeciwzakaźne i antyseptyczne

G01A – Leki przeciwzakaźne i antyseptyczne
(bez połączeń z kortykosteroidami)

G01AA – Antybiotyki	nystatyna natamycyna amfoterycyna b kandycydyna chloramfenikol hachimycyna oksytetracyklina karfecylina mepartrycyna klindamycyna pentamycyna
G01AB – Związki arsenu	acetarsol
G01AC – Pochodne chinoliny	dijodohydroksychinolina kliochinol chlorochinaldol dechalinium broksychinolina oksychinolina
G01AD – Kwasy organiczne	kwas mlekowy kwas octowy kwas askorbinowy
G01AE – Sulfonamidy	sulfatolamid
G01AF – Pochodne imidazolu	metronidazol klotrimazol mikonazol ekonazol ornidazol izokonazol tiokonazol ketokonazol fentikonazol azanidazol propenidazol butokonazol omokonazol oksykonazol flutrimazol sertakonazol tinidazol
G01AG – Pochodne triazolu	terkonazol
G01AX – Inne leki przeciwinfekcyjne i antyseptyczne	klodantoina inozyna polikrezulen nifuratel furazolidon metylorozanilina jodopowidon cyklopiroks protifat bakterie Lactobacillus usninian miedzi oktenidyna heksetydyna dapiwiryna

J01: Leki przeciwbakteryjne do stosowania wewnętrznego

J01A – Tetracykliny

J01AA – Tetracykliny	demeklocyklina doksycyklina chlorotetracyklina limecyklina metacyklina oksytetracyklina tetracyklina minocyklina rolitetracyklina penimepicyklina klomocyklina tygecyklina erawacyklina sarecyklina omadacyklina

J01B – Chloramfenikole

J01BA – Chloramfenikole	chloramfenikol tiamfenikol

J01C – Antybiotyki β-laktamowe:
penicyliny

J01CA – Penicyliny o szerokim spektrum działania	ampicylina piwampicylina karbenicylina amoksycylina karindacylina bakampicylina epicylina piwmecylinam azlocylina mezlocylina mecylinam piperacylina tykarcylina metampicylina talampicylina sulbenicylina temocylina hetacylina aspoksycylina
J01CE – Penicyliny wrażliwe na β-laktamazę	benzylopenicylina fenoksymetylopenicylina propicylina azydocylina fenetycylina klometocylina benzylopenicylina benzatynowa penicylina prokainowa fenoksymetylopenicylina benzatynowa
J01CF – Penicyliny oporne na β-laktamazę	dikloksacylina kloksacylina metycylina oksacylina flukloksacylina nafcylina
J01CG – Inhibitory β-laktamazy	sulbaktam tazobaktam
J01CR – Połączenia penicylin z inhibitorami β-laktamazy	ampicylina amoksycylina tykarcylina sultamycylina piperacylina

J01D – Pozostałe antybiotyki
β-laktamowe: cefalosporyny,
monobaktamy i karbapenemy

J01DB – Cefalosporyny I generacji	cefaleksyna cefalorydyna cefalotyna cefazolina cefadroksyl cefazedon cefatryzyna cefapiryna cefradyna cefacetryl cefroksadyna ceftezol
J01DC – Cefalosporyny II generacji	cefoksytyna cefuroksym cefamandol cefaklor cefotetan cefonicyd cefotiam lorakarbef cefmetazol cefprozyl ceforanid cefminoks cefbuperazon flomoksef
J01DD – Cefalosporyny III generacji	cefotaksym ceftazydym cefsulodyna ceftriakson cefmenoksym latamoksef ceftyzoksym cefiksym cefodyzym cefetamet cefpyramid cefoperazon cefpodoksym ceftybuten cefdynir cefdytoren cefkapen cefteram
J01DE – Cefalosporyny IV generacji	cefepim cefpirom cefozopran
J01DF – Monobaktamy	aztreonam karumonam
J01DH – Karbapenemy	meropenem ertapenem dorypenem biapenem piwoksyl tebipenemu imipenem panipenem cylastatyna waborbaktam betampiron relebaktam
J01DI – Inne cefalosporyny	medokaril ceftobiprolu fosamil ceftaroliny faropenem cefiderokol

J01E – Sulfonamidy i trimetoprym

J01EA – Trimetoprim i jego pochodne	trimetoprym bromidoprim iklaprim
J01EB – Sulfonamidy o krótkim czasie działania	sulfaizodymidyna sulfametizol sulfadymidyna sulfapirydyna sulfafurazol sulfanilamid sulfatiazol sulfatiomocznik
J01EC – Sulfonamidy o średnim czasie działania	sulfametoksazol sulfadiazyna sulfamoksol
J01ED – Sulfonamidy o długim czasie działania	sulfadimetoksyna sulfalen sulfametomidyna sulfametoksydiazyna sulfametoksypirydazyna sulfaperyna sulfamerazyna sulfafenazol sulfamazon
J01EE – Połączena sulfonamidów z trimetoprymem i jego pochodnymi	sulfametoksazol sulfadiazyna sulfametrol sulfamoksol sulfadymidyna sulfamerazyna tetroksyprim

J01F – Makrolidy, linkozamidy i
streptograminy

J01FA – Makrolidy	erytromycyna spiramycyna midekamycyna oleandomycyna roksytromycyna jozamycyna troleandomycyna klarytromycyna azytromycyna miokamycyna rokitamycyna dirytromycyna flurytromycyna telitromycyna solitromycyna
J01FF – Linkozamidy	klindamycyna linkomycyna
J01FG – Streptograminy	prystynamycyna chinuprystyna-dalfoprystyna

J01G – Aminoglikozydy

J01GA – Streptomycyny	streptomycyna streptoduocyna
J01GB – Inne aminoglikozydy	tobramycyna gentamycyna kanamycyna neomycyna amikacyna netylmycyna sisomycyna dibekacyna rybostamycyna izepamycyna arbekacyna bekanamycyna plazomycyna

J01M – Chinolony

J01MA – Fluorochinolony	ofloksacyna cyprofloksacyna pefloksacyna enoksacyna temafloksacyna norfloksacyna lomefloksacyna fleroksacyna sparfloksacyna rufloksacyna grepafloksacyna lewofloksacyna trowafloksacyna moksyfloksacyna gemiflokascyna gatifloksacyna prulifloksacyna pazufloksacyna garenoksacyna sitafloksacyna tosufloksacyna delafloksacyna lewonadifloksacyna laskufloksacyna
J01MB – Inne	rozoksacyna kwas nalidyksowy kwas piromidowy kwas pipemidynowy kwas oksolinowy cynoksacyna flumechina

J01R – Połączenia leków
przeciwbakteryjnych

J01RA – Połączenia leków przeciwbakteryjnych	penicyliny sulfonamidy cefuroksym spiramycyna lewofloksacyna ornidazol metronidazol cefepim amikacyna azytromycyna flukonazol seknidazol tetracyklina oleandomycyna ofloksacyna cyprofloksacyna tinidazol norfloksacyna cefiksym

J01X – Inne leki przeciwbakteryjne

J01XA – Antybiotyki glikopeptydowe	wankomycyna teikoplanina telewancyna calbawancyna oritawancyna
J01XB – Polimyksyny	kolistyna polimiksyna B
J01XC – Antybiotyki o budowie steroidowej	kwas fusydynowy
J01XD – Pochodne imidazolu	metronidazol tinidazol ornidazol
J01XE – Pochodne nitrofuranu	nitrofurantoina nifurtoinol furazydyna
J01XX – Inne	fosfomycyna ksybornol klofoktol spektynomycyna metenamina kwas mandelowy nitroksolina linezolid daptomycyna bacytracyna tedyzolid lefamulina