Kantaksantyna

Kantaksantyna
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
2,4,4-trimetylo-3-[(1E,3E,5E,7E,9E,11E,13E,15E,17E)-3,7,12,16-tetrametylo-18-(2,6,6-trimetylo-3-oksocykloheksen-1-ylo)oktadeka-1,3,5,7,9,11,13,15,17-nonaenylo]cykloheks-2-en-1-on
Inne nazwy i oznaczenia
E161g, C.I. 40850, β,β-karoteno-4,4'-dion
ang. Food Orange 8
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C40H52O2

Masa molowa

564,84 g/mol

Wygląd

fioletowe kryształy

Identyfikacja
Numer CAS

514-78-3

PubChem

5281227

SMILES
CC1=C(C(CCC1=O)(C)C)C=CC(=CC=CC(=CC=CC=C(C)C=CC=C(C)C=CC2=C(C(=O)CCC2(C)C)C)C)C
InChI
InChI=1S/C40H52O2/c1-29(17-13-19-31(3)21-23-35-33(5)37(41)25-27-39(35,7)8)15-11-12-16-30(2)18-14-20-32(4)22-24-36-34(6)38(42)26-28-40(36,9)10/h11-24H,25-28H2,1-10H3/b12-11+,17-13+,18-14+,23-21+,24-22+,29-15+,30-16+,31-19+,32-20+
InChIKey
FDSDTBUPSURDBL-DKLMTRRASA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
słaba[1]
Temperatura topnienia

217 °C (rozkład)

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według europejskich kryteriów
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Numer RTECS

FI0330000

Dawka śmiertelna

LD50 10 g/kg (mysz, doustnie)

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Kantaksantyna (E161g) – organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili (podgrupa karotenoidów). Naturalny, różowy barwnik spożywczy[2]. Jest obecny w małych ilościach w wielu gatunkach roślin i grzybów oraz w piórach niektórych ptaków. Można go produkować syntetycznie z β-karotenu, ale na skalę przemysłową jest otrzymywany z piór flamingów[1]. Jego użycie do celów spożywczych jest zakazane w niektórych krajach[2].

Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,03 mg/kg ciała[1].

Zastosowanie

W przemyśle spożywczym używana do barwienia paluszków rybnych, lodów, ptasiego mleczka, a także marynat, sosów i konserw[2]. Znajduje również zastosowanie do produkcji tabletek opalających[1].

Działanie niepożądane

Przy stosowaniu tabletek opalających zawierających kantaksantynę mogą wystąpić problemy ze wzrokiem[1] (np. utrata nocnego widzenia[2]), a także: odbarwienia skóry, nawracające pokrzywki oraz wrażliwość na ostre światło. W skrajnych przypadkach kantaksantyna może być przyczyną retinopatii barwnikowej[2].

Przypisy

  1. a b c d e Food-Info.net: E161g: Kantaksantyna. [dostęp 2011-01-09]. (pol.).
  2. a b c d e Bill Statham: E213: Tabele dodatków i składników chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2006, s. 336. ISBN 978-83-7243-529-3.