Stara Giełda we Wrocławiu

Stara Giełda
Symbol zabytku nr rej. A/3097/124 15.02.1962[1]
Ilustracja
Stara Giełda we Wrocławiu
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Adres

plac Solny 16

Typ budynku

biurowiec

Styl architektoniczny

neorenesans, neoklasycyzm

Architekt

Carl Ferdinand Langhans

Rozpoczęcie budowy

1822

Ukończenie budowy

1824

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Stara Giełda”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Stara Giełda”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Stara Giełda”
Ziemia51°06′31,8″N 17°01′46,1″E/51,108833 17,029472
Multimedia w Wikimedia Commons

Stara Giełda (niem. Alte Börse) dawniej Pałac Rehdingerów – reprezentacyjny budynek użyteczności publicznej we Wrocławiu, przy placu Solnym 16.

Historia

Portal wejściowy

W średniowieczu na posesji nr 16 znajdowały się dwie murowane, gotyckie kamienice. W 1562 roku w ich miejsce rajca Adam Rehdiger wzniósł swoją rezydencję w stylu renesansu włoskiego. Elewacja trzykondygnacyjnego budynku podzielona była na osi zakończona była dachem pogrążonym, przesłoniętym attyką. Pod koniec XVI wieku pałac został ponownie przebudowany: na elewacji umieszczono fryz z przekątniowymi, kwadratowymi okienkami lub blendami, wejście zyskało nowy portal[2].

W 1642 roku pałac został zakupiony przez gildię kupiecką. Na pierwszym piętrze znajdowała się pijalnia piwa i wina. W 1676 roku budynek został wynajęty przez biskupa S. v. Rostock. Budynek został poddany kolejnym przebudowaniom: na pierwszym piętrze umieszczono kamienny kominek oraz stiukowy sufit a w zwieńczeniu umieszczno belweder. W 1694 roku Franciszek Ludwik umieścił w budynku Urząd Zwierzchni[2].

Stara Giełda

W 1822 roku dawny pałac został zburzony a w latach 1822–1824 na jego miejsce wzniesiono budynek (przypominający renesansowe włoskie pałace miejskie), w stylu neorenesansowym i neoklasycznym, według projektu architekta Carla Ferdinanda Langhansa, który nadał budynkowi cechy monumentalno-reprezentacyjne: portyk wejściowy z czterema kolumnami korynckimi, wspierający balkon z ozdobną balustradą oraz figury czterech orłów w narożach dachu. Nad balkonem znajduje się herb z literą „W”, oznaczającą Wratysława, założyciela miasta, lecz celowo brakuje w nim innych elementów miejskiego herbu, ponieważ kupcom władze miejskie źle się kojarzyły z koniecznością płacenia podatków. W budynku znajdowała się początkowo reprezentacyjna siedziba wrocławskich kupców chrześcijańskich i pierwsza siedziba giełdy wrocławskiej[3].

W kolejnych latach w budynku mieścił się Bank Miejski, Towarzystwo Frachtu Wodnego, Celny Urząd Rewizyjny, Instytut Kontroli Ulic i korporacja budowlana, której towary dostarczano barkami m.in. do Bazylei i Berlina. Na początku XX wieku budynek przebudowano, zmieniając m.in. układ schodów, aby dostosować budynek do funkcji publicznej[4].

Po 1945

W 1945 r. budynek został zniszczony w niewielkim stopniu i od razu po wojnie stał się siedzibą różnych instytucji, m.in. Działu Technicznego Zarządu Miejskiego Wrocławia, Archiwum Budowlanego, a później banku. W 1992 r. budynek Starej Giełdy wystawiono na sprzedaż na targach w Cannes. Budynek został zakupiony w 1994 r., i gruntownie odrestaurowany w 2003 r., obecnie pełni funkcję biurowca[4]. W piwnicach znajduje restauracja i koktailbar Salvador La Hacienda De Uciecha.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 .
  2. a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 646.
  3. Klaus Kloeppel: Breslau: Niederschlesien und seine tausendjährige Hauptstadt. Berlin: Trescher Verlag, 2010, s. 162. ISBN 978-3-89794-256-1.
  4. a b Stara Giełda. Wratislaviae Amici. [dostęp 2017-02-12].

Bibliografia


  • p
  • d
  • e
powiat bolesławiecki
dwory
pałace
zamki
powiat dzierżoniowski
dwory
pałace
zamki
powiat głogowski
dwory
pałace
zamki
powiat górowski
dwory
pałace
zamki
powiat jaworski
dwory
pałace
zamki
Jelenia Góra
dwory
pałace
powiat kamiennogórski
dwory
pałace
zamki
powiat karkonoski
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat kłodzki
dwory
pałace
sztuczne ruiny
wieże
zamki
powiat legnicki,
Legnica
dwory
pałace
zamki
powiat lubański
dwory
pałace
zamki
powiat lubiński
dwory
pałace
zamki
powiat lwówecki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat milicki
dwory
pałace
zamki
powiat oleśnicki
dwory
pałace
zamki
powiat oławski
dwory
pałace
zamki
powiat polkowicki
dwory
pałace
zamki
powiat strzeliński
dwory
pałace
zamki
powiat średzki
dwory
pałace
zamki
powiat świdnicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat trzebnicki
dwory
pałace
zamki
powiat wałbrzyski,
Wałbrzych
dwory
pałace
zamki
powiat wołowski
dwory
pałace
zamki
powiat wrocławski,
Wrocław
dwory
pałace
zamki
powiat ząbkowicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat zgorzelecki
dwory
mauzolea
pałace
zamki
powiat złotoryjski
dwory
pałace
zamki