Hydroksowęglan magnezu

Hydroksowęglan magnezu

Hydromagnezyt Mg5(OH)2(CO3)4·4H2O
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) dihydroksotetrawęglan pentamagnezu Inne nazwy i oznaczenia farm. Magnesia alba inne hydroksywęglan magnezu zasadowy węglan magnezu zasadowy węglan magnezowy węglan hydroksomagnezu węglan hydroksymagnezowy podwęglan magnezu E504 (ii)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	Mg5(OH)2(CO3)4
Inne wzory	4MgCO3·Mg(OH)2
Masa molowa	395,58 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały, bezwonny, higroskopijny, krystaliczny proszek
Minerały	artynit: Mg5(OH)2(CO3)4·3H2O hydromagnezyt: Mg5(OH)2(CO3)4·4H2O dypingit: Mg5(OH)2(CO3)4·5H2O
Identyfikacja
Numer CAS	56378-72-4[1]; 39409-82-0[2]
PubChem	9865481
Właściwości Gęstość 2,16 g/cm³[1]; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie praktycznie nierozpuszczalny w innych rozpuszczalnikach rozpuszczalny w rozcieńczonych kwasach (z wydzieleniem pęcherzyków gazu)[3], praktycznie nierozpuszczalny w etanolu Temperatura topnienia 2500–2800 °C Temperatura wrzenia 3600 °C
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS (na podstawie podanej karty charakterystyki). Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według europejskich kryteriów (na podstawie podanej karty charakterystyki). NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[4] 0 0 0   Temperatura zapłonu niepalny
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	A02 AA01
Farmakokinetyka Działanie uzupełnienie niedoborów magnezu, alkalizujące, przeczyszczające Procent wchłaniania 30% Wydalanie przez nerki
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Hydroksowęglan magnezu (zasadowy węglan magnezu), Mg₅(OH)₂(CO₃)₄ – nieorganiczny związek chemiczny, hydroksosól węglanu magnezu i wodorotlenku magnezu.

Uwodniony hydroksywęglan magnezu znany jest pod nazwą „magnezja biała” (łac. magnesia alba)^[5][a]. Występuje naturalnie jako minerały: artynit (trihydrat)^[7], hydromagnezyt (tetrahydrat)^[8] i dypingit (pentahydrat)^[9].

Właściwości

• Gęstość nasypowa: około 60–600 g/dm³.

Otrzymywanie

Hydroksywęglan magnezu otrzymać można w wyniku dodawania sody do roztworu siarczanu magnezu^[5]. Może też być strącany z roztworów innych soli magnezu węglanami innych litowców^[10].

Zastosowanie

• wypełniacz do farb^[5]
• odtrutka po spożyciu kwasów i związków metali^[5]
• puder^[5]
• we wspinaczce – zapobiega ślizganiu się spoconych dłoni i palców po chwytach (oprócz magnezji w proszku stosowana jest również magnezja w płynie – zawiesina magnezji w alkoholu z dodatkiem kalafonii)
• w sporcie, a zwłaszcza w atletyce – zapobiega ześlizgiwaniu się spoconych dłoni z gryfów, drążków i innych przyrządów gimnastycznych

Użycie medyczne^[11]

Zasadowy węglan magnezu jako substancja do stosowania w lecznictwie ma swoją monografię szczegółową w Farmakopei Polskiej VIII pod nazwą łac. Magnesii subcarbonas levis i Magnesii subcarbonas ponderosus oraz w Farmakopei Polskiej VI pod nazwą łac. Magnesii carbonas^[3][12].

Hydroksywęglan magnezu stosuje się leczniczo w uzupełnianiu obniżonej ilości magnezu w organizmie co objawia się kurczami mięśni i drętwieniu kończyn, bólem mięśni, przewlekłym zmęczeniem, nadmierną pobudliwością nerwową, zaburzeniami snu. Ponadto używany jest w leczeniu wspomagającym zaburzeń rytmu serca i niewydolności serca z towarzyszącymi komorowymi zaburzeniami rytmu oraz jako składnik leków zobojętniających kwas żołądkowy i osmotycznych środków przeczyszczających^[12].
Stosowany jest też profilaktycznie w okresie długotrwałego stosowania niektórych leków moczopędnych, w okresie stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych, podczas kuracji odchudzających oraz w okresie wzmożonego wysiłku fizycznego.

Przeciwwskazania

• nadwrażliwość na substancję czynną
• hipermagnezemia
• ciężka niewydolność nerek
• blok przedsionkowo-komorowy
• miastenia
• hipotonia
• biegunka

Interakcje

Hydroksywęglan magnezu może zmniejszyć wchłanianie:

• tetracyklin
• preparatów żelaza
• fluorochinolonów
• doustnych leków przeciwzakrzepowych

Wchłanianie magnezu z przewodu pokarmowego mogą zmniejszać:

• fosforany
• duże dawki wapnia
• nadmiar lipidów
• fityniany

Wydalanie z moczem nasilają:

• diuretyki pętlowe
• antybiotyki aminoglikozydowe
• mineralokortykosteroidy
• cisplatyna
• cykloseryna
• amfoterycyna

Witamina B6 może nasilać działanie magnezu, natomiast dożylne podanie soli wapnia może jego działanie osłabiać.

Działanie niepożądane

Preparaty magnezu są na ogół dobrze tolerowane po podaniu doustnym. Mogą wystąpić niezbyt często zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, takie jak biegunka, nudności lub wymioty.

Dawkowanie

Profilaktycznie:

• 600 mg, 3 razy na dobę

Leczniczo:

• dawkowanie indywidualne; w celu uzupełnienia niedoboru magnezu zwykle 1,5 g, 3 razy na dobę; przeczyszczająco 2–4 g, 2 razy na dobę

Preparaty

• Tabletki Magnezin (Polfa Grodzisk)

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Solvay Chemicals: Safety Data Sheet – Magnesium Carbonate Hydroxide. [dostęp 2010-06-06]. (ang.).