Fiacha IV Tolgrach

Fiacha IV Tolgrach
legendarny zwierzchni król Irlandii
Okres

od 408 p.n.e.
do 401 p.n.e.

Poprzednik

Art II mac Lugaid

Następca

Oilioll II Finn

Dane biograficzne
Dynastia

Milezjanie

Ojciec

Muiredach I Bolgrach

Dzieci

Duach II Ladgrach

Fiacha IV Tolgrach – legendarny zwierzchni król Irlandii z dynastii Milezjan (linia Eremona) w latach 408-401 p.n.e. Syn Muiredacha I Bolgracha, zwierzchniego króla Irlandii.

Fiacha objął zwierzchni tron irlandzki w wyniku mordu na arcykrólu Arcie II mac Lugaid. Dokonał tego wraz ze swym synem Duachem Ladgrachem, przyszłym zwierzchnim królem. Są rozbieżności, co do lat jego panowania. Geoffrey Keating podał, że rządził przez siedem, natomiast Roczniki Czterech Mistrzów dziesięć lat. W Lebor Gabála Érenn („Księga najazdów Irlandii”), innym źródle średniowiecznym, Fiacha nie był zwierzchnim królem irlandzkim. Następcą Arta II został jego syn, Oilioll (Ailill) II Finn. Ten według „Roczników” miał własnoręcznie zabić arcykróla Fiachę IV w Boirinn (ob. Burrin, skaliste terytorium w północnej części hrabstwa Clare) oraz zająć wolny zwierzchni tron. W „Księdze najazdów” Fiacha, w czasie drugiego roku panowania arcykróla Oiliolla (Aililla) II Finna, miał brać udział w przegranej bitwie w Óenach Taillten przeciwko Airgetmarowi. Ostatecznie zginął w następnej bitwie, stoczonej w miejscu zwanym Brega. Po czym ludzie z Munsteru zebrali się, w towarzystwie Eochaida, syna arcykróla Oiliolla II, Lugaida, syna arcykróla Eochaida VI Fiadmuine i Duacha Ladgracha, syna Fiachy wraz z potomkami Eremona, by rozprawić się ze wspólnym wrogiem. Udało się im wygnać Airgetmara z wyspy na siedem lat. Fiacha otrzymał przydomek „Tolgrach”, który został utworzony od posłania (tolg), znajdującego się w Coir Anmann.

Bibliografia

  • Annala Rioghachta Éireann. Annals of the Kingdom of Ireland by the Four Masters, Vol. I, ed. with translation J. O’Donovan, Second Edition, Dublin 1856, s. 66-67.
  • Keating G., The History of Ireland. Foras Feasa ar Éirinn, transl. by E. Comyn and P. S. Dinneen, Public Domain 2009, s. 138 i 468.
  • Lebor Gabála Érenn. The Book of the Taking of Ireland, Part V, ed. and translation R. A. Stewart Macalister, Irish Texts Society, Dublin 1956, s. 258-259.
  • Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 373, ISBN 3-598-21543-6 (Korekta datacji z powodu braku Fiachy IV na liście).
  • p
  • d
  • e
Mityczni
królowie
Irlandii
Dynastia Partholona
(1980-1710 p.n.e.)
  • Partholon
  • Slainge
  • Laiglinne
  • Rudraige
  • Potomkowie
Dynastia Nemedian
(1710-1300 p.n.e.)
  • Nemed
  • Stairn
  • Iarbonel Wróżbita
  • Annind
  • Fergus Czerwonoboki
  • Semul
  • Erglan
Dynastia Fomorian
(przed 1300 p.n.e.)
  • Gann
  • Sengann
  • Nieznani władcy
Dynastia Fir Bolgów
(1293-1213 p.n.e.)
Dynastia Tuatha Dé Danann
(1213-1016 p.n.e.)
Legendarni
królowie
Irlandii
Celtycka
dynastia Milezjan
(1016 p.n.e.-405 n.e.)
Okres heroiczny
Okres Antecotti
(Aitheach-Tuatha)
Półlegendarni
arcykrólowie
Irlandii
Okres osjanicki
Historyczni
arcykrólowie
Irlandii
Dynastia O’Neillów
  • Niall I Noígíallach (od Dziewięciu Zakładników) (379-405)
Okres św. Patryka
  • Nath ĺ mac Fiachrach (405-428/9; król Connachtu)
  • Lóegaire II mac Néill (428/29-458/63; król Connachtu)
  • Cairbre III mac Néill (463-?)
  • Ailill (Oilioll) IV Molt (?-482; król Connachtu)
  • Lugaid VII mac Lóegairi (483-507)
  • Muirchertach I mac Muiredaig (507-534; król Ailechu)
  • Túathal II Máelgarb mac Cormaic (534-544)
  • Diarmait I mac Cerbaill (544-565; król Meath)
Okres św. Kolumby
  • Fergus III mac Muirchertaig (565-566; król Ailechu)
  • Domnall I Ilchelgach (od Wielu Oszustw) (koregent 565-566)
  • Ainmuire mac Sétnai (566-569)
  • Báetán I mac Muirchertaig (569-572; król Ailechu)
  • Eochaid XIII mac Domnaill (koregent 569-572; król Ailechu)
  • Báetán II mac Ninnedo (572-586)
  • Áed II mac Ainmuirech (586-598)
Okres scholastyczny
  • Áed III Sláine (598-604)
  • Colmán Rímid (koregent 598-604; król Ailechu)
  • Áed IV Uaridnach (604-612; król Ailechu)
  • Máel Coba mac Áedo (612-615)
  • Suibne Menn mac Fiachna (615-628; król Ailechu)
  • Domnall II mac Áedo (628-642)
  • Conall II Cóel (642-654)
  • Cellach mac Máele Coba (koregent 642-658)
  • Diarmaid II Ruadnaig (658-665; król Bregi)
  • Blathmac mac Áedo Sláine (koregent 658-665; król Bregi)
  • Sechnassach (665-671; król Bregi)
  • Cenn Fáelad (671-675; król Bregi)
  • Finnachta II Fledach (Uroczysty) mac Dunchad (675-695; król Bregi)
  • Loignsech mac Óengusso (695-704)
  • Congal II Cennmagair mac Fergus (704-710)
  • Fergal mac Máele Dúin (710-722; król Ailechu)
  • Fogartach mac Néill (722-724; król Bregi) prawnuk Diarmaida II
  • Cináed mac Írgalaig (724-728; król Bregi)
  • Flaithbertach mac Loingsig (728-734; usunięty, zmarł 765)
  • Áed V Allán (Przystojny) (734-743; król Ailechu)
  • Domnall III Midi (743-763; król Meath)
  • Niall II Frossach (od Deszczów) (763-770; abdykował, zmarł 778; król Ailechu)
  • Donnchad I Midi (770-797; król Meath)
Okres skandynawski
  • Áed VI Oirdnide (Dostojny) (797-819; król Ailechu)
  • Conchobar II mac Donnchada (819-833; król Meath)
  • Niall III Caille (833-846; król Ailechu)
    • Fedlimid mac Crimthainn (rywal 838-841; król Munsteru)
  • Máel Sechnaill I mac Máele Ruanaid (846-862; król Meath)
  • Áed VII Findliath (Białowłosy) (862-879; król Ailechu)
  • Flann Sinna (Lis) (879-916; król Meath)
  • Niall IV Glúndub (Czarne Kolano) (916-919; król Ailechu)
  • Donnchad II Donn (Brązowy) (919-944; król Meath)
  • Congalach Cnogba mac Máel Mithig (944-956)
    • Ruaidri Ua Canannain (rywal 944-950)
  • Domnall IV ua Néill (956-980; król Ailechu)
Okres dalkasiański
(980-1022)
  • Máel Sechnaill II Mór mac Domnaill (980-1002; usunięty; król Meath)
  • Brian I Bóruma (od Trybutów) mac Cennetig (1002-1014; król Munsteru)
  • Máel Sechnaill II (2. panowanie 1014-1022)
  • Flaithbertach II (1022-1036; król Ailechu)
  • Donnchad III mac Briain (rywal 1022-1036; arcykról 1036-1066; usunięty, zmarł 1064; król Munsteru)
  • Diarmait III mac Mail na mBó (1063-1072; król Leinsteru)
  • Toirdelbach I Ua Briain mac Tadg (1072-1086; król Munsteru)
  • Muirchertach II Ua Briain (1086-1119; król Munsteru)
  • Domnall V Ua Lochlainn mac Ardgar Ua Lochlainn (rywal 1090-1119; arcykról 1119-1121; król Ailechu)
  • Toirdelbach II Ua Conchobair (rywal 1120-1121; arcykról 1121-1156; król Connachtu)
  • Muirchertach III Mac Lochlainn (rywal 1149-1156; arcykról 1156-1166; król Ailechu)
  • Ruaidri II Ua Conchobair (1166-1186; wasal angielski od 1175; usunięty, zmarł 1198; król Connachtu)
  • Conchobar III Máenmaige (1186-1189)
  • Cathal Crobderg (1189-1200; usunięty, zmarł 1224)
  • Brian II Ua Neill (1258-1260)