Emer Finn

Emer Finn
legendarny zwierzchni król Irlandii
(razem z Eremonem)
Okres

od 1016 p.n.e.
do 1015 p.n.e.

Poprzednik

MacCuill, MacCecht i MacGreine

Następca

Eremon

Dane biograficzne
Dynastia

Milezjanie

Ojciec

Miled

Matka

Scota

Dzieci

Er,
Orb,
Feron,
Fergn,
Conmael

Emer Finn lub Eber Finn (irl. Emhear Fionn) – legendarny zwierzchni król Irlandii z bratem Eremonem w latach 1016-1015 p.n.e. Czwarty syn Mileda (Mila) i jego drugiej żony Scoty, córki Faraona, króla Egiptu.

Urodził się na terenie Hiszpanii. Przydomek Finn oznacza Sprawiedliwy lub Biały. Zapewne używał przydomka w drugim znaczeniu, celem odróżnienia się od swego najstarszego brata przyrodniego, Emera (Ebera) Donna („Brązowego”). Według irlandzkich średniowiecznych legend i historycznej tradycji, był jednym z wodzów, którzy wzięli udział w najeździe Milezjan na Irlandię. Ci zdobyli wyspę z rąk Tuatha Dé Danann, zaś Emer został jednym z pierwszych milezjańskich zwierzchnich królów.

Przodkowie Goidelów mieszkali na Półwyspie Iberyjskim. Íth mac Breogan, stryj Mila, zorganizował najazd na Irlandię, ale bez skutku. Został bowiem zamordowany przez trzech królów, MacCuilla, MacCechta oraz MacGreine′a z ludu Tuatha Dé Danann. Siedmiu synów Mila pod wodzą Eremona i Emera postanowiło najechać wyspę na trzydziestu sześciu statkach. Przybili na południowym zachodzie Irlandii. Między najeźdźcami a królami iryjskimi doszło do bitwy pod Sliabh Mis w trzecim dniu po zejściu na ląd. Pierwsze starcie było nierozstrzygnięte. Milezjanie wycofali się, by wkrótce wylądować u ujścia Boyne i na równinie Brega. Tutaj doszło do kolejnej bitwy pod Tailtinn. Trwała ona do czasu, kiedy Eremon pokonał i zabił króla MacCechta, Emer MacCuilla, a Amergin MacGreine’a. Żony i królowe także zostały zabite. Uciekający Dananianie, jacy zostali, byli zabijani przez najeźdźców. Władza nad Irlandią została podzielona między Emerem i Eremonem Pierwszy objął południową, a drugi północną część wyspy.

Po roku panowania doszło do sporu między braćmi o trzy słynne wzgórza: Druim Clasaigh w Crich Maine, Druim Beathaigh w Maenmhagh i Druim Finghin w Munsterze. Emer wraz z żoną został pokonany i zabity przez Eremona w bitwie pod Geisill. Ten stał się dzięki temu jedynym władcą Irlandii. Jednak gdy wyznaczał władców dla czterech prowincji, dał Munster czterem synom Emera, Erowi, Orbie, Feronowi i Fergnie. Emer miał jeszcze syna Conmaela. Ci synowie zostali po pewnym czasie zwierzchnimi królami Irlandii.

Bibliografia

  • A New History of Ireland, Vol. I: Prehistoric and Early Ireland, ed. By Dábhí Ó Cróinín, Oxford University Press, New York 2008, s. 185, 462 i 486, ISBN 978-0-19-922665-8.
  • Grzybowski S., Historia Irlandii, Ossolineum, wyd. III, Wrocław 2003, s. 16, ISBN 83-04-04677-6.
  • Lebor Gabála Érenn. The Book of the Taking of Ireland, Part V, ed. and translation R. A. Stewart Macalister, Irish Texts Society, Dublin 1956, s. 1-103.
  • Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 372, ISBN 3-598-21543-6.

Linki zewnętrzne

  • Annals of the Four Masters M3500-M3502
  • Lebor Gabála Érenn §65-74
  • p
  • d
  • e
Mityczni
królowie
Irlandii
Dynastia Partholona
(1980-1710 p.n.e.)
  • Partholon
  • Slainge
  • Laiglinne
  • Rudraige
  • Potomkowie
Dynastia Nemedian
(1710-1300 p.n.e.)
  • Nemed
  • Stairn
  • Iarbonel Wróżbita
  • Annind
  • Fergus Czerwonoboki
  • Semul
  • Erglan
Dynastia Fomorian
(przed 1300 p.n.e.)
  • Gann
  • Sengann
  • Nieznani władcy
Dynastia Fir Bolgów
(1293-1213 p.n.e.)
Dynastia Tuatha Dé Danann
(1213-1016 p.n.e.)
Legendarni
królowie
Irlandii
Celtycka
dynastia Milezjan
(1016 p.n.e.-405 n.e.)
Okres heroiczny
Okres Antecotti
(Aitheach-Tuatha)
Półlegendarni
arcykrólowie
Irlandii
Okres osjanicki
Historyczni
arcykrólowie
Irlandii
Dynastia O’Neillów
  • Niall I Noígíallach (od Dziewięciu Zakładników) (379-405)
Okres św. Patryka
  • Nath ĺ mac Fiachrach (405-428/9; król Connachtu)
  • Lóegaire II mac Néill (428/29-458/63; król Connachtu)
  • Cairbre III mac Néill (463-?)
  • Ailill (Oilioll) IV Molt (?-482; król Connachtu)
  • Lugaid VII mac Lóegairi (483-507)
  • Muirchertach I mac Muiredaig (507-534; król Ailechu)
  • Túathal II Máelgarb mac Cormaic (534-544)
  • Diarmait I mac Cerbaill (544-565; król Meath)
Okres św. Kolumby
  • Fergus III mac Muirchertaig (565-566; król Ailechu)
  • Domnall I Ilchelgach (od Wielu Oszustw) (koregent 565-566)
  • Ainmuire mac Sétnai (566-569)
  • Báetán I mac Muirchertaig (569-572; król Ailechu)
  • Eochaid XIII mac Domnaill (koregent 569-572; król Ailechu)
  • Báetán II mac Ninnedo (572-586)
  • Áed II mac Ainmuirech (586-598)
Okres scholastyczny
  • Áed III Sláine (598-604)
  • Colmán Rímid (koregent 598-604; król Ailechu)
  • Áed IV Uaridnach (604-612; król Ailechu)
  • Máel Coba mac Áedo (612-615)
  • Suibne Menn mac Fiachna (615-628; król Ailechu)
  • Domnall II mac Áedo (628-642)
  • Conall II Cóel (642-654)
  • Cellach mac Máele Coba (koregent 642-658)
  • Diarmaid II Ruadnaig (658-665; król Bregi)
  • Blathmac mac Áedo Sláine (koregent 658-665; król Bregi)
  • Sechnassach (665-671; król Bregi)
  • Cenn Fáelad (671-675; król Bregi)
  • Finnachta II Fledach (Uroczysty) mac Dunchad (675-695; król Bregi)
  • Loignsech mac Óengusso (695-704)
  • Congal II Cennmagair mac Fergus (704-710)
  • Fergal mac Máele Dúin (710-722; król Ailechu)
  • Fogartach mac Néill (722-724; król Bregi) prawnuk Diarmaida II
  • Cináed mac Írgalaig (724-728; król Bregi)
  • Flaithbertach mac Loingsig (728-734; usunięty, zmarł 765)
  • Áed V Allán (Przystojny) (734-743; król Ailechu)
  • Domnall III Midi (743-763; król Meath)
  • Niall II Frossach (od Deszczów) (763-770; abdykował, zmarł 778; król Ailechu)
  • Donnchad I Midi (770-797; król Meath)
Okres skandynawski
  • Áed VI Oirdnide (Dostojny) (797-819; król Ailechu)
  • Conchobar II mac Donnchada (819-833; król Meath)
  • Niall III Caille (833-846; król Ailechu)
    • Fedlimid mac Crimthainn (rywal 838-841; król Munsteru)
  • Máel Sechnaill I mac Máele Ruanaid (846-862; król Meath)
  • Áed VII Findliath (Białowłosy) (862-879; król Ailechu)
  • Flann Sinna (Lis) (879-916; król Meath)
  • Niall IV Glúndub (Czarne Kolano) (916-919; król Ailechu)
  • Donnchad II Donn (Brązowy) (919-944; król Meath)
  • Congalach Cnogba mac Máel Mithig (944-956)
    • Ruaidri Ua Canannain (rywal 944-950)
  • Domnall IV ua Néill (956-980; król Ailechu)
Okres dalkasiański
(980-1022)
  • Máel Sechnaill II Mór mac Domnaill (980-1002; usunięty; król Meath)
  • Brian I Bóruma (od Trybutów) mac Cennetig (1002-1014; król Munsteru)
  • Máel Sechnaill II (2. panowanie 1014-1022)
  • Flaithbertach II (1022-1036; król Ailechu)
  • Donnchad III mac Briain (rywal 1022-1036; arcykról 1036-1066; usunięty, zmarł 1064; król Munsteru)
  • Diarmait III mac Mail na mBó (1063-1072; król Leinsteru)
  • Toirdelbach I Ua Briain mac Tadg (1072-1086; król Munsteru)
  • Muirchertach II Ua Briain (1086-1119; król Munsteru)
  • Domnall V Ua Lochlainn mac Ardgar Ua Lochlainn (rywal 1090-1119; arcykról 1119-1121; król Ailechu)
  • Toirdelbach II Ua Conchobair (rywal 1120-1121; arcykról 1121-1156; król Connachtu)
  • Muirchertach III Mac Lochlainn (rywal 1149-1156; arcykról 1156-1166; król Ailechu)
  • Ruaidri II Ua Conchobair (1166-1186; wasal angielski od 1175; usunięty, zmarł 1198; król Connachtu)
  • Conchobar III Máenmaige (1186-1189)
  • Cathal Crobderg (1189-1200; usunięty, zmarł 1224)
  • Brian II Ua Neill (1258-1260)