Eremon

Eremon
legendarny zwierzchni król Irlandii
(z Emerem Finnem do 1015 p.n.e.)
Okres

od 1016 p.n.e.
do 1002 p.n.e.

Poprzednik

MacCuill, MacCecht i MacGreine

Następca

Muimne, Luigne i Laigne

Dane biograficzne
Dynastia

Milezjanie

Ojciec

Miled

Matka

Scota

Żona

Odba

Dzieci

Muimne,
Luigne,
Laigne

Żona

Tea

Dzieci

Irial Faid

Eremon (irl. Ereamhon) – legendarny zwierzchni król Irlandii z bratem Emerem Finnem w latach 1016-1015 p.n.e., potem samodzielnie w latach 1015-1002 p.n.e. Siódmy syn Mileda (Mila) i jego drugiej żony Scoty, córki Faraona, króla Egiptu.

Według irlandzkich średniowiecznych legend i historycznej tradycji, urodził się w Hiszpanii oraz był jednym z wodzów, którzy wzięli udział w najeździe Milezjan na Irlandię, którzy zdobyli wyspę z rąk Tuatha Dé Danann. Eremon zaś został jednym z pierwszych milezjańskich zwierzchnich królów.

Ith mac Breogan był tym, który pierwszy najechał Irlandię zimowego wieczora, ze szczytu Wieży Breogana w północnej Hiszpanii na terenie Galicji. Íth z dziewięćdziesięcioma wojownikami przybił do Irlandii i wylądował nad „Cuchnącym Brzegiem” koło Headland pod Corcu Duibne. Został jednak zabity przez trzech królów Tuatha Dé Danann, MacCuilla, MacCechta i MacGreine′a. W zemście Milezjanie najechali wyspę pod wodzą Eremona i Emera Finna. Przybili na południowym zachodzie Irlandii. Między najeźdźcami a królami iryjskimi doszło do bitwy pod Sliabh Mis w trzecim dniu po zejściu na ląd. Pierwsze starcie było bez rozstrzygnięcia. W tej bitwie poległa Scota, córka Faraona, żona Mila; pochowano ją pomiędzy Sliabh Mis a morzem. Zginęła także Fas, żona Una, syna Uige, od której nazwano to miejsce, Gleann Faisi. Po tych wydarzeniach synowie Mila wycofali się. Wkrótce jednak powtórnie wylądowali u ujścia Boyne i na równinie Brega. Tutaj doszło do kolejnej bitwy pod Tailtinn. Trwała ona do czasu, kiedy Eremon pokonał i zabił króla MacCechta, Emer MacCuilla, a Amergin MacGreine’a. Żony i królowe także zostały zabite. Milezjanie postanowili zabić wszystkich Dananian, jacy zostali, gdziekolwiek byli dogonieni. Ze strony Milezjan zginęli dwaj sławni wodzowie i synowie Breogana, mianowicie Fuad pod Sliabh Fuaid i Cuailgne pod Sliabh Cuailgne. Władza nad Irlandią została podzielona między Eremonem i Emerem. Pierwszy objął północną, a drugi południową część wyspy.

Eremon miał dwie żony: siostrę Odbę, matkę Muimne'a, Luigne'a i Laigne'a, których zostawił w Hiszpanii oraz Teę, matkę Iriala Faida. Ta towarzyszyła mu w najeździe do Irlandii i zmarła tam. Była ona córką Lugaida, syna Itha, stryja Mileda. Dała swe imię Tarze, gdzie została pogrzebana – Lebor Gabála Érenn wyjaśnia iryjski Temair („Tea mur”), jako „Wał Tei”. Eremon miał także syna Palapa.

Po roku panowania doszło do kłótni między braćmi. Emer był bowiem niezadowolony ze swych zdobyczy. Spór dotyczył trzech słynnych wzgórz: Druim Clasaigh w Crich Maine, Druim Beathaigh w Maenmhagh i Druim Finghin w Munsterze. Eremon pokonał i zabił brata i jego żonę w bitwie pod Geisill. Stał się w ten sposób jedynym władcą Irlandii. Następnie wyznaczył władców dla czterech prowincji. Dał Ulster Emerowi mac Ir; Munster czterem synom Emera Finna, Erowi, Orbie, Feronowi i Fergnie; Connacht Unowi i Eadanowi, synom Uicce; zaś Leinster Crimhthannowi Sciathbhelowi z Fir Domnann. Podczas jego panowania lud Cruithne osiedlił się w Irlandii. Panował czternaście, piętnaście lub siedemnaście lat, po których zmarł w Rath Beothaigh pod Eoir, w Argat Ross. Po jego śmierci władzę nad całą Irlandią objęli trzej synowie: Muimne, Luigne i Laigne, rządzący wspólnie krajem.

Bibliografia

  • A New History of Ireland, Vol. I: Prehistoric and Early Ireland, ed. By Dábhí Ó Cróinín, Oxford University Press, New York 2008, s. 185, 204, 462 i 486, ISBN 978-0-19-922665-8.
  • Grzybowski S., Historia Irlandii, Ossolineum, wyd. III, Wrocław 2003, s. 16, ISBN 83-04-04677-6.
  • Lebor Gabála Érenn. The Book of the Taking of Ireland, Part V, ed. and translation R. A. Stewart Macalister, Irish Texts Society, Dublin 1956, s. 1-103.
  • Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 372, ISBN 3-598-21543-6.

Linki zewnętrzne

  • Annals of the Four Masters M3500-M3517
  • Lebor Gabála Érenn §65-74
  • p
  • d
  • e
Mityczni
królowie
Irlandii
Dynastia Partholona
(1980-1710 p.n.e.)
  • Partholon
  • Slainge
  • Laiglinne
  • Rudraige
  • Potomkowie
Dynastia Nemedian
(1710-1300 p.n.e.)
  • Nemed
  • Stairn
  • Iarbonel Wróżbita
  • Annind
  • Fergus Czerwonoboki
  • Semul
  • Erglan
Dynastia Fomorian
(przed 1300 p.n.e.)
  • Gann
  • Sengann
  • Nieznani władcy
Dynastia Fir Bolgów
(1293-1213 p.n.e.)
Dynastia Tuatha Dé Danann
(1213-1016 p.n.e.)
Legendarni
królowie
Irlandii
Celtycka
dynastia Milezjan
(1016 p.n.e.-405 n.e.)
Okres heroiczny
Okres Antecotti
(Aitheach-Tuatha)
Półlegendarni
arcykrólowie
Irlandii
Okres osjanicki
Historyczni
arcykrólowie
Irlandii
Dynastia O’Neillów
  • Niall I Noígíallach (od Dziewięciu Zakładników) (379-405)
Okres św. Patryka
  • Nath ĺ mac Fiachrach (405-428/9; król Connachtu)
  • Lóegaire II mac Néill (428/29-458/63; król Connachtu)
  • Cairbre III mac Néill (463-?)
  • Ailill (Oilioll) IV Molt (?-482; król Connachtu)
  • Lugaid VII mac Lóegairi (483-507)
  • Muirchertach I mac Muiredaig (507-534; król Ailechu)
  • Túathal II Máelgarb mac Cormaic (534-544)
  • Diarmait I mac Cerbaill (544-565; król Meath)
Okres św. Kolumby
  • Fergus III mac Muirchertaig (565-566; król Ailechu)
  • Domnall I Ilchelgach (od Wielu Oszustw) (koregent 565-566)
  • Ainmuire mac Sétnai (566-569)
  • Báetán I mac Muirchertaig (569-572; król Ailechu)
  • Eochaid XIII mac Domnaill (koregent 569-572; król Ailechu)
  • Báetán II mac Ninnedo (572-586)
  • Áed II mac Ainmuirech (586-598)
Okres scholastyczny
  • Áed III Sláine (598-604)
  • Colmán Rímid (koregent 598-604; król Ailechu)
  • Áed IV Uaridnach (604-612; król Ailechu)
  • Máel Coba mac Áedo (612-615)
  • Suibne Menn mac Fiachna (615-628; król Ailechu)
  • Domnall II mac Áedo (628-642)
  • Conall II Cóel (642-654)
  • Cellach mac Máele Coba (koregent 642-658)
  • Diarmaid II Ruadnaig (658-665; król Bregi)
  • Blathmac mac Áedo Sláine (koregent 658-665; król Bregi)
  • Sechnassach (665-671; król Bregi)
  • Cenn Fáelad (671-675; król Bregi)
  • Finnachta II Fledach (Uroczysty) mac Dunchad (675-695; król Bregi)
  • Loignsech mac Óengusso (695-704)
  • Congal II Cennmagair mac Fergus (704-710)
  • Fergal mac Máele Dúin (710-722; król Ailechu)
  • Fogartach mac Néill (722-724; król Bregi) prawnuk Diarmaida II
  • Cináed mac Írgalaig (724-728; król Bregi)
  • Flaithbertach mac Loingsig (728-734; usunięty, zmarł 765)
  • Áed V Allán (Przystojny) (734-743; król Ailechu)
  • Domnall III Midi (743-763; król Meath)
  • Niall II Frossach (od Deszczów) (763-770; abdykował, zmarł 778; król Ailechu)
  • Donnchad I Midi (770-797; król Meath)
Okres skandynawski
  • Áed VI Oirdnide (Dostojny) (797-819; król Ailechu)
  • Conchobar II mac Donnchada (819-833; król Meath)
  • Niall III Caille (833-846; król Ailechu)
    • Fedlimid mac Crimthainn (rywal 838-841; król Munsteru)
  • Máel Sechnaill I mac Máele Ruanaid (846-862; król Meath)
  • Áed VII Findliath (Białowłosy) (862-879; król Ailechu)
  • Flann Sinna (Lis) (879-916; król Meath)
  • Niall IV Glúndub (Czarne Kolano) (916-919; król Ailechu)
  • Donnchad II Donn (Brązowy) (919-944; król Meath)
  • Congalach Cnogba mac Máel Mithig (944-956)
    • Ruaidri Ua Canannain (rywal 944-950)
  • Domnall IV ua Néill (956-980; król Ailechu)
Okres dalkasiański
(980-1022)
  • Máel Sechnaill II Mór mac Domnaill (980-1002; usunięty; król Meath)
  • Brian I Bóruma (od Trybutów) mac Cennetig (1002-1014; król Munsteru)
  • Máel Sechnaill II (2. panowanie 1014-1022)
  • Flaithbertach II (1022-1036; król Ailechu)
  • Donnchad III mac Briain (rywal 1022-1036; arcykról 1036-1066; usunięty, zmarł 1064; król Munsteru)
  • Diarmait III mac Mail na mBó (1063-1072; król Leinsteru)
  • Toirdelbach I Ua Briain mac Tadg (1072-1086; król Munsteru)
  • Muirchertach II Ua Briain (1086-1119; król Munsteru)
  • Domnall V Ua Lochlainn mac Ardgar Ua Lochlainn (rywal 1090-1119; arcykról 1119-1121; król Ailechu)
  • Toirdelbach II Ua Conchobair (rywal 1120-1121; arcykról 1121-1156; król Connachtu)
  • Muirchertach III Mac Lochlainn (rywal 1149-1156; arcykról 1156-1166; król Ailechu)
  • Ruaidri II Ua Conchobair (1166-1186; wasal angielski od 1175; usunięty, zmarł 1198; król Connachtu)
  • Conchobar III Máenmaige (1186-1189)
  • Cathal Crobderg (1189-1200; usunięty, zmarł 1224)
  • Brian II Ua Neill (1258-1260)