Terb

Terb
gadolin ← terb → dysproz


Tb

Bk
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
65
Tb
Wygląd
srebrzystoszary
Terb
Widmo emisyjne terbu
Widmo emisyjne terbu
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

terb, Tb, 65
(łac. terbium)

Grupa, okres, blok

–, 6, f

Stopień utlenienia

III, IV

Właściwości metaliczne

lantanowiec

Właściwości tlenków

słabo zasadowe

Masa atomowa

158,93 ± 0,01[a][3]

Stan skupienia

stały

Gęstość

8219 kg/m³

Temperatura topnienia

1356 °C[1]

Temperatura wrzenia

3230 °C[1]

Numer CAS

7440-27-9

PubChem

23958

Właściwości atomowe
Promień
atomowy


175 (obl. 225) pm

Konfiguracja elektronowa

[Xe]4f96s2

Zapełnienie powłok

2, 8, 18, 27, 8, 2
(wizualizacja powłok)

Elektroujemność
• w skali Paulinga
• w skali Allreda


1,20
1,10

Potencjały jonizacyjne

I 565,8 kJ/mol
II 1110 kJ/mol
III 2114 kJ/mol

Właściwości fizyczne
Ciepło parowania

330,9 kJ/mol

Ciepło topnienia

10,8 kJ/mol

Konduktywność

0,889×106 S/m

Ciepło właściwe

180 J/(kg·K)

Przewodność cieplna

11,1 W/(m·K)

Układ krystalograficzny

heksagonalny

Twardość
• w skali Mohsa


2,5

Prędkość dźwięku

2620 m/s (293,15 K)

Objętość molowa

19,3×10−6 m³/mol

Najbardziej stabilne izotopy
izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r.
157Tb {syn.} 71 lat w.e. 0,060 157Gd
158Tb {syn.} 180 lat w.e. 1,120 158Gd
158Tb {syn.} 180 lat β 0,937 158Dy
159Tb 100% stabilny izotop z 94 neutronami
160Tb {syn.} 72,4 dnia β 160Dy
Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2011-10-04]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Płomień
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H228

Zwroty P

P210

NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[2]
0
0
0
 
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Terb (Tb, łac. terbium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec.

Jest to jeden z czterech pierwiastków, których nazwy zostały utworzone od szwedzkiej miejscowości Ytterby (są to: erb, itr, iterb, terb). Został odkryty w 1843 r.

Występuje w skorupie ziemskiej w ilości 1,1 ppm. Jego najważniejszym minerałem jest monacyt (Ce,La,Th,Nd,Y,Pr,Tb)PO4, najczęściej pozyskiwany z tzw. piasków monacytowych.

Stosowany np. do produkcji terfenolu-D, silnie magnetostrykcyjnego stopu z żelazem i dysprozem.

Uwagi

  1. Podana wartość stanowi przybliżoną standardową względną masę atomową (ang. abridged standard atomic weight) publikowaną wraz ze standardową względną masą atomową, która wynosi 158,925354 ± 0,000007 (patrz: publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)).

Przypisy

  1. a b David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-36, ISBN 978-1-4200-9084-0  (ang.).
  2. Terbium (nr 263206) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-10-04]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  3. ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603  (ang.).
p  d  e
Układ okresowy pierwiastków
1 2   3[i] 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
1 H   He
2 Li Be   B C N O F Ne
3 Na Mg   Al Si P S Cl Ar
4 K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba   La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra   Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
8 Uue Ubn  
  Ubu Ubb Ubt Ubq Ubp Ubh Ubs ...[ii]  
Metale alkaliczne Metale ziem
alkalicznych
Lantanowce Aktynowce Metale przejściowe Metale Półmetale Niemetale Halogeny Gazy szlachetne Właściwości
nieznane
  1. Alternatywnie do skandowców zalicza się często nie lutet i lorens, lecz lantan, aktyn oraz hipotetyczny unbiun.
  2. Budowa 8. okresu jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.
Kontrola autorytatywna (pierwiastek chemiczny):
  • LCCN: sh85133986
  • GND: 4184744-1
  • J9U: 987007529656805171
  • LNB: 000339107
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/terbium
  • Treccani: terbio
  • Universalis: terbium
  • NE.se: terbium
  • SNL: terbium
  • Catalana: 0145694
  • DSDE: terbium