Seaborg

Ten artykuł dotyczy pierwiastka. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Seaborg
dubn ← seaborg → bohr
W
↑
Sg
↓
Uph
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
106
Sg
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

seaborg, Sg, 106
(łac. seaborgium)

Grupa, okres, blok

6, 7, d

Stopień utlenienia

VI

Właściwości metaliczne

metal przejściowy

Masa atomowa

[269][1][a]

Numer CAS

54038-81-2

Właściwości atomowe
Konfiguracja elektronowa

[Rn]5f146d47s2

Zapełnienie powłok

2, 8, 18, 32, 32, 12, 2
(wizualizacja powłok)

Najbardziej stabilne izotopy
izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r.
265aSg {syn.} 8,9 s α 8,76 261Rf
265bSg {syn.} 16,2 s α 8,70 261Rf
267Sg {syn.} 1,4 min 83% SF
17% α
8,20
263Rf
271Sg {syn.} 1,9 min 67% α
33% SF 		8,54 267Rf
Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Seaborg (Sg, łac. seaborgium), wcześniej unnilhexium (Unh) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od nazwiska amerykańskiego chemika Glenna T. Seaborga[2].

Znane jest 12 izotopów tego pierwiastka[potrzebny przypis]. Najbardziej stabilnym jest izotop 269Sg, który ma czas połowicznego zaniku ok. 5 minut[1].

Pierwiastek ten nie występuje naturalnie; został sztucznie otrzymany równolegle przez dwa zespoły naukowe. W lipcu 1974 r. zespół Alberta Ghiorso z Lawrence Radiation Laboratory na Uniwersytecie Kalifornijskim opublikował informacje o otrzymaniu izotopu 263Sg, który miał czas półtrwania około 1 s[3]. We wrześniu tego samego roku radziecki zespół z Dubnej pod kierunkiem Gieorgija Florowa ogłosił otrzymanie izotopu 259Sg, który miał czas półtrwania 0,48 s.

Seaborg ma własności chemiczne zbliżone do wolframu. Pomimo krótkiego czasu życia jąder atomowych seaborgu udało się otrzymać różne związki tego pierwiastka. Należy do nich heksakarbonylek seaborgu, pierwszy znany związek pierwiastka superciężkiego z węglem[4][5].

W superciężkich atomach elektrony walencyjne osiągają prędkości rzędu 80% prędkości światła w próżni, co powoduje znaczny relatywistyczny wzrost ich masy, a w efekcie zmniejsza ich odległości od jądra. Badania właściwości chemicznych takich pierwiastków prowadzone są m.in. w celu badania tego zjawiska[4][5].

Uwagi

  1. ↑ Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 269,12850 u (269
    Sg    ) (patrz: publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)).

Przypisy

  1. ↑ a b ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603  (ang.).
  2. ↑ Irena Cieślińska: 14 rzeczy, których nie wiesz o... tablicy Mendelejewa. Przekrój (czasopismo), 2009-07-03. [dostęp 2014-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-04)].
  3. ↑ A. Ghiorso, J.M. Nitschke, J.R. Alonso, C.T. Alonso i inni. Element 106. „Physical Review Letters”. 33. 25. s. 1490-1493. DOI: 10.1103/PhysRevLett.33.1490. 
  4. ↑ a b International team of researchers have for the first time established a chemical bond between a superheavy element and a carbon atom. Uniwersytet Jana Gutenberga w Moguncji, 2014-09-19. [dostęp 2014-09-23]. (ang.).
  5. ↑ a b Even, J., Yakushev, A., Düllmann, Ch. E., Haba, H. i inni. Synthesis and detection of a seaborgium carbonyl complex. „Science”. 345 (6203), s. 1491–1493, 2014. DOI: 10.1126/science.1255720. 
p • d • e
Układ okresowy pierwiastków
1 2   3[i] 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
1 H   He
2 Li Be   B C N O F Ne
3 Na Mg   Al Si P S Cl Ar
4 K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba   La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra   Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
8 Uue Ubn ✱  
  ✱ Ubu Ubb Ubt Ubq Ubp Ubh Ubs ...[ii]  
Metale alkaliczne Metale ziem
alkalicznych 		Lantanowce Aktynowce Metale przejściowe Metale Półmetale Niemetale Halogeny Gazy szlachetne Właściwości
nieznane
  1. ↑ Alternatywnie do skandowców zalicza się często nie lutet i lorens, lecz lantan, aktyn oraz hipotetyczny unbiun.
  2. ↑ Budowa 8. okresu jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.
Kontrola autorytatywna (pierwiastek chemiczny):
  • LCCN: sh2004005779
  • GND: 4355423-4
  • J9U: 987007559163905171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/seaborgium
  • SNL: seaborgium
  • Catalana: 0276445
  • DSDE: seaborgium