Pierwiastki siódmego okresu

Pierwiastki siódmego okresu – pierwiastki chemiczne znajdujące się w siódmym okresie (rzędzie) układu okresowego pierwiastków. Siódmy okres zawiera 32 pierwiastki. Wszystkie odkrycia zostały niezależnie potwierdzone[1][2].

Znaczenie i występowanie

Układ okresowy z zaznaczonym czasem połowicznego rozpadu (T1/2) najbardziej stabilnych znanych izotopów każdego pierwiastka.

     Stabilne

     T1/2 powyżej czterech milionów lat

     T1/2 pomiędzy 800 a 34 000 lat

     T1/2 pomiędzy 1 dobą a 103 latami

     T1/2 pomiędzy 1 minutą a 1 dobą

     T1/2 poniżej 1 minuty

Żaden pierwiastek siódmego okresu nie posiada stabilnych izotopów. Jedynie tor, uran i śladowe ilości plutonu występują na Ziemi od czasu jej powstania; pozostałe pierwiastki z tego okresu o liczbach atomowych mniejszych niż 94 są tworzone w naturalnych szeregach promieniotwórczych. Wszystkie pierwiastki o wyższych liczbach atomowych zostały wytworzone sztucznie poprzez reakcje jądrowe.

Pierwiastki siódmego okresu
Z Symbol Nazwa Właściwości metaliczne Konfiguracja elektronowa
87 Fr frans metal alkaliczny [Rn]7s1
88 Ra rad metal ziem alkalicznych [Rn]7s2
89 Ac aktyn metal – aktynowiec [Rn]6d17s2
90 Th tor metal – aktynowiec [Rn]6d27s2
91 Pa protaktyn metal – aktynowiec [Rn]5f26d17s2
92 U uran metal – aktynowiec [Rn]5f36d17s2
93 Np neptun metal – aktynowiec [Rn]5f46d17s2
94 Pu pluton metal – aktynowiec [Rn]5f67s2
95 Am ameryk metal – aktynowiec [Rn]5f77s2
96 Cm kiur metal – aktynowiec [Rn]5f76d17s2
97 Bk berkel metal – aktynowiec [Rn]5f97s2
98 Cf kaliforn metal – aktynowiec [Rn]5f107s2
99 Es einstein metal – aktynowiec [Rn]5f117s2
100 Fm ferm metal – aktynowiec [Rn]5f127s2
101 Md mendelew metal – aktynowiec [Rn]5f137s2
102 No nobel metal – aktynowiec [Rn]5f147s2
103 Lr lorens metal – aktynowiec [Rn]5f147s27p1?
104 Rf rutherford metal przejściowy [Rn]5f146d27s2?
105 Db dubn metal przejściowy [Rn]5f146d37s2?
106 Sg seaborg metal przejściowy [Rn]5f146d47s2?
107 Bh bohr metal przejściowy [Rn]5f146d57s2?
108 Hs has metal przejściowy [Rn]5f146d67s2?
109 Mt meitner metal przejściowy? [Rn]5f146d77s2?
110 Ds darmsztadt metal przejściowy? [Rn]5f146d87s2?
111 Rg roentgen metal przejściowy? [Rn]5f146d97s2?
112 Cn kopernik metal przejściowy [Rn]5f146d107s2?
113 Nh nihon metal? [Rn]5f146d107s27p1?
114 Fl flerow metal [Rn]5f146d107s27p2?
115 Mc moskow metal? [Rn]5f146d107s27p3?
116 Lv liwermor metal? [Rn]5f146d107s27p4?
117 Ts tenes niemetal? [Rn]5f146d107s27p5?
118 Og oganeson niemetal? [Rn]5f146d107s27p6?

Transuranowce

 Osobny artykuł: Transuranowce.

Pierwiastki o liczbach atomowych wyższych niż 92 określa się nazwą "transuranowce", czyli "położone za uranem". Wszystkie te pierwiastki zostały wytworzone przez człowieka w wywołanych sztucznie reakcjach jądrowych (dopiero później stwierdzono występowanie śladowych ilości neptunu i plutonu w rudach uranu). Podejrzewa się, że mogą one powstawać w przyrodzie w procesach nukleosyntezy podczas wybuchu supernowych (w szczególności w procesie r), dzięki bardzo wysokiej temperaturze i silnym strumieniom neutronów.

Tylko niektóre ciężkie aktynowce, jak kiur czy berkel mają długożyciowe izotopy, pozwalające zbadać właściwości chemiczne tych pierwiastków. Tzw. transaktynowce, czyli pierwiastki położone w układzie okresowym za aktynowcami, nie mają długożyciowych izotopów, a ich synteza nastręcza trudności; z tego powodu ich własności są poznane słabo lub wcale. Najcięższym pierwiastkiem, którego związek chemiczny został wytworzony przez człowieka, jest has.

Zobacz też

Przypisy

  1. Discovery and Assignment of Elements with Atomic Numbers 113, 115, 117 and 118. Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej, 2015-12-30. [dostęp 2016-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-31)]. (ang.).
  2. Elements 113, 115, 117, and 118 are now formally named nihonium (Nh), moscovium (Mc), tennessine (Ts), and oganesson (Og). IUPAC, 2016-11-30. [dostęp 2016-12-01].
  • p
  • d
  • e
Grupy
Okresy
Bloki