Metyrapon

Metyrapon

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 2-metylo-1,2-di(3-pirydylo)-1-propanon Inne nazwy i oznaczenia farm. łac. metyraponum inne MTP
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C14H14N2O
Masa molowa	226,27 g/mol
Wygląd	beżowe ciało stałe[1]
Identyfikacja
Numer CAS	54-36-4
PubChem	4174
DrugBank	DB01011
SMILES CC(C)(C1=CN=CC=C1)C(=O)C2=CN=CC=C2
InChI InChI=1S/C14H14N2O/c1-14(2,12-6-4-8-16-10-12)13(17)11-5-3-7-15-9-11/h3-10H,1-2H3 InChIKey FJLBFSROUSIWMA-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie słabo rozpuszczalny[2] Temperatura topnienia 50,5 °C[2][3][4] logP 1,8[2]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-09-05] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H302, H315, H319, H335 Zwroty P P261, P305+P351+P338 Temperatura zapłonu powyżej 110 °C (zamknięty tygiel)[1] Numer RTECS UC3050000 Dawka śmiertelna LD50 521 mg/kg (doustnie, szczur)[4]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	V04CD01
Farmakokinetyka Okres półtrwania 1,2–2,6 h[2] Metabolizm wątrobowy[2]
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Metyrapon (MTP, łac. metyraponum) – organiczny związek chemiczny stosowany w diagnostyce różnicowej zespołu Cushinga. Obecnie test z MTP nie jest rekomendowany w diagnostyce ze względu na małą wiarygodność, jednak może być pomocny w przypadku dwuznacznych wyników innych testów^[5].

Mechanizm działania

Metyrapon blokuje w warstwie pasmowatej kory nadnerczy przemianę 11-deoksykortyzolu (11DK) do kortyzolu, a deoksykortykosteronu (DOC) do kortykosteronu przez hamowanie enzymatycznej hydroksylacji w pierścieniu steroidowym (przy udziale 11β-hydroksylazy), a tym samym obniża stężenie kortyzolu i poprzez sprzężenie zwrotne zwiększa wydzielanie ACTH, który stymuluje syntezę steroidów nadnerczowych. Ponieważ ich dalszy metabolizm jest zablokowany przez obecność metyraponu, następuje ich nagromadzenie w organizmie^[5][6]. W efekcie obserwowany jest znaczny wzrost związków pośrednich szlaku biosyntezy aldosteronu i kortyzolu w moczu pacjenta. Odpowiedź guzów na stymulację ACTH, która wywołuje zwiększoną produkcję kortyzolu w nieczynnych klinicznie guzach kory nadnerczy i w gruczolakach kory produkujących aldosteron większą niż komórki prawidłowych nadnerczy. U zdrowych pacjentów odpowiedź na metyrapon nie występuje natychmiast, a wzrasta dopiero w drugim dniu testu diagnostycznego. Podczas testu diagnostycznego obserwuje się u badanego wzrost ilości związków pośrednich biosyntezy w moczu w pierwszej dobie.

Przeciwwskazania

• nadwrażliwość na substancję^[6]
• niewydolność kory nadnerczy^[6]

Działania niepożądane

• nudności, wymioty, ból głowy^[6]
• ostra niewydolność kory nadnerczy u chorych ze zmniejszoną rezerwą kory nadnerczy^[6]

Preparaty

• Metopiron (Ciba-Geigy)^[6]

Przypisy