Wincenty Zakrzewski

Wincenty Zakrzewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1844
Strzemeszno, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 1918
Kraków, Austro-Węgry

profesor
Specjalność: historyk
Alma Mater

Uniwersytet w Petersburgu

Doktorat

1867
Uniwersytet w Lipsku

Profesura

1872

uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Okres zatrudn.

1872 -1908

Rektor UJ
Okres spraw.

1890–1891

Odznaczenia
Komandor Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)
Multimedia w Wikimedia Commons

Wincenty Walenty Ignacy Zakrzewski herbu Pomian (ur. 11 lipca 1844 w Strzemesznie, zm. 12 kwietnia 1918 w Krakowie) – polski historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Życiorys

Syn Błażeja Walentego Zakrzewskiego (1784-1857, właściciel Strzemeszna) i Marii Piaszczyńskiej. Ochrzczony w Dobrzykowie. Studia zaczął w Petersburgu (1861-62), potem studiował we Wrocławiu i Heidelbergu. Na wieść o wybuchu powstania styczniowego powrócił do kraju i uczestniczył w walkach partyzanckich. Po upadku powstania, powrócił na studia w Heidelbergu, Jenie i Berlinie. Edukację zakończył doktoratem w Lipsku, poświęconym Władysławowi III (1867). W 1870 nostryfikował dyplom we Lwowie, gdzie wykładał jako privatdozent. W 1872 został profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Jagiellońskiego, a od 1881 członkiem Akademii Umiejętności. W kadencji 1890/1891 pełnił godność rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, był też członkiem komisji szkolnej Sejmu krajowego; w 1908 odszedł na emeryturę.

W 1909 został odznaczony austriackim Krzyżem Komandorskim Orderu Franciszka Józefa[1]

Badacz dziejów politycznych Polski XVI w. Zapoczątkował nowoczesne studia nad reformacją w Polsce. Działał na polu edytorstwa źródeł historycznych, kierując wspólnie ze Stanisławem Smolką, Ekspedycją Rzymską AU, poszukującą materiałów źródłowych do dziejów polskich w archiwach watykańskich.

W 1873 poślubił Annę, Różę Orzechowską, z którą miał synów Jerzego, Tadeusza, Wacława, Stanisława i Stefana.

Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera 46)[2].

Grób prof. Wincentego Zakrzewskiego na cmentarzu Rakowickim

Główne prace

  • Powstanie i wzrost reformacji w Polsce 1520-1572, Lipsk 1870[3]
  • Stosunki Stolicy Apostolskiej z Iwanem Groźnym, Carem i Wielkim Księciem Moskiewskim, Kraków 1872.
  • Po ucieczce Henryka, dzieje bezkrólewia 1574-1575, Kraków 1878.[4]
  • Stefan Batory, przegląd historii jego panowania i program dalszych nad nią badań, Kraków 1887.[5]
  • Historia powszechna na klasy wyższe szkół średnich, tom 1-3, 1891-1903 – efekt zainteresowania edukacją gimnazjalną.
  • Stanislai Hosii Epistolae, tom 1-2, 1879-1888 (inicjator i edytor wydawnictwa).
  • Historya nowożytna w zarysie, Petersburg 1899[6]

Studya Historyczne ku czci prof. Wincentego Zakrzewskiego wydane przez UJ w 1908 zawierają artykuły jego uczniów i przyjaciół.

Przypisy

  1. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1818, s. 165
  2. Karolina Grodziska-Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939). Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 150. ISBN 83-08-01428-3.
  3. WincentyW. Zakrzewski WincentyW., Powstanie i wzrost reformacyi w Polsce : 1520-1572 [online], polona.pl [dostęp 2019-08-24] .
  4. WincentyW. Zakrzewski WincentyW., Po ucieczce Henryka : dzieje bezkrólewia 1574-1575 [online], polona.pl [dostęp 2019-08-24] .
  5. WincentyW. Zakrzewski WincentyW., Stefan Batory : przegląd historyi jego panowania i program dalszych nad nią badań : z powodu 300-letniej rocznicy śmierci króla Stefana [online], polona.pl [dostęp 2019-08-24] .
  6. WincentyW. Zakrzewski WincentyW., Historya nowożytna w zarysie [online], polona.pl [dostęp 2019-08-24] .

Bibliografia

  • Aleksander Krawczuk: Opowieści o zmarłych. Cmentarz Rakowicki część 3 i 4. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza w Krakowie, 1988, s. 53-57. ISBN 83-03-02300-4..
  • Stanisław Szczur, Złota księga Wydziału Historycznego UJ, Kraków 2000.

Linki zewnętrzne

  • Publikacje Wincentego Zakrzewskiego w bibliotece Polona
  • p
  • d
  • e
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1400–1499)
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1500–1599)
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1600–1699)
AkademiaKrakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1700–1777)
Szkoła Główna Koronna
(1777–1795)
Szkoła Główna Krakowska
(1795–1805)
Lata 1805–1817[A][B]
Uniwersytet Jagielloński
(1817–1899)
Uniwersytet Jagielloński
(od 1900)
  1. a b c d e f g h i j k l Pełniący funkcję rektora w zastępstwie.
  2. Od 1805 do 1809 Uniwersytet połączony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po włączeniu Krakowa do Księstwa Warszawskiego.
  3. W latach 1853–1860 rektorów nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rząd kurator.
  4. Sprawował obowiązki rektora Tajnego Uniwersytetu.
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000117727167
  • VIAF: 84223997
  • SUDOC: 172781973
  • NKC: js20020925042
  • CiNii: DA15428646
  • PLWABN: 9810622550005606
  • NUKAT: n96103148
  • LIH: LNB:V*159887527;=Bm
  • WorldCat: viaf-84223997
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 4000025