Jakub Friedel
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1484 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 9 marca 1553 |
| Rektor Akademii Krakowskiej | |
| Okres sprawowania | 1549 - 1551 |
| dziekan Wydziału Filozoficznego | |
| Okres sprawowania | 1515/1516, 1521/1522 |
| Wyznanie | katolicyzm |
| Kościół | |
| Data urodzenia | 1484 |
|---|---|
| Data śmierci | 9 marca 1553 |
| Alma Mater | |
| Rektor | |
| Uczelnia | Uniwersytet Jagielloński |
| Okres spraw. | 1549–1551 |
Jakub Friedel (ur. 1484, zm. 9 marca 1553[1]) – polski filozof, dziekan i rektor Akademii Krakowskiej w latach 1549–1551.
Życiorys
Urodził się w 1484 roku w Kleparzu, mieście królewskim Korony Królestwa Polskiego, obecnie jednej z dzielnic Krakowa w mieszczańskiej rodzinie. Odbył studia w Akademii Krakowskiej w latach 1497-1503, uzyskał w 1504 tytuł mistrza sztuk wyzwolonych i rozpoczął wykłady na Wydziale Atrium. W 1507 został członkiem Kolegium Mniejszego, a w 1515 Kolegium Większego. W półroczu zimowym, 1515/1516 sprawował urząd dziekana Wydziału Filozoficznego. Drugi raz sprawował ten urząd w półroczu zimowym 1521/1522. Był zwolennikiem scholastycznej metody w nauczaniu studentów. W 1530 został promowany na doktora teologii po odbyciu studiów teologicznych.
Słynął ze swoich umiejętności oratorskich a szczególną popularnością cieszyły się kazania głoszone w języku polskim. 19 marca 1535 dostał nominację na kaznodzieję katedralnego, sprawował ten urząd do 1544.
16 października 1549 został wybrany na urząd rektora Uniwersytetu Krakowskiego na semestr zimowy 1549/50 w kolejnych semestrach - letnim 1550 i zimowym 1550/51 ponownie pełnił urząd rektora.
W październiku 1526 został uzyskał kanonię i w 1534 otrzymał godność dziekana w kościele św. Floriana. W 1541 został powołany do kapituły krakowskiej.
Pod koniec życia ustanowił kilka fundacji na rzecz uniwersytetu i kapituły św. Floriana. Bibliotekę swoją zapisał Kolegium Większemu oraz część Kolegium Mniejszemu. Zmarł 9 marca 1553.
Przypisy
- ↑ Praca Zbiorowa: Polski Słownik Biograficzny t. 10. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1962–1964, s. 356.
Bibliografia
- Praca zbiorowa: Polski Słownik Biograficzny t. 10. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1962–1964.
- Zdzisław Pietrzyk: CXVI. Jakub Friedel z Kleparza (ok. 1484 - 9 III 1553). [w:] Poczet rektorów Uniwersytetu [on-line]. dziennikpolski24.pl, 2002-12-03. [dostęp 2024-02-07].
- Leszek Hajdukiewicz: Jakub z Kleparza. [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl, 1962. [dostęp 2024-02-07].
- p
- d
- e
- ↑ a b c d e f g h i j k l Pełniący funkcję rektora w zastępstwie.
- ↑ Od 1805 do 1809 Uniwersytet połączony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po włączeniu Krakowa do Księstwa Warszawskiego.
- ↑ W latach 1853–1860 rektorów nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rząd kurator.
- ↑ Sprawował obowiązki rektora Tajnego Uniwersytetu.
