Ulica Bożego Ciała we Wrocławiu

ulica Bożego Ciała
Stare Miasto
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Długość

187 m

Przebieg
światła Świdnicka
Promenada Staromiejska
ul. Widok
pl. Teatralny
ul. Teatralna
Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Bożego Ciała”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Bożego Ciała”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „ulica Bożego Ciała”
51°06′17,715″N 17°01′56,767″E/51,104921 17,032435
Multimedia w Wikimedia Commons
Koniec ulicy. Skrzyżowanie z placem i ulicą Teatralną, dalej ulica Widok.
Kwartał ograniczony ul. Bożego Ciała, Świdnicką i pl. Teatralnym

Ulica Bożego Ciała – ulica położona we Wrocławiu na Starym Mieście. Biegnie od ulicy Świdnickiej do ulicy Widok oraz placu Teatralnego i ulicy Teatralnej[1][2]. Ma 187 m długości[2]. Północną stronę ulicy zajmuje między innymi zabytkowy kościół Bożego Ciała oraz plebania[3][4] i budynek dawnego Hotelu „Bayrischer Hof”[3], a po stronie południowej i wschodniej rozciąga się Promenada Staromiejska[3][5][6] znajduje się również zabytkowy budynek dawnej resursy kupieckiej, a obecnie Wrocławski Teatr Lalek[3][7][8] i dawna wartownia (Kordegarda)[3][9].

Nazwy

W swojej historii ulica nosiła następujące nazwy:

Pierwotna nazwa ulicy Durchgang oznaczała dosłownie „przejście”[10]. Kolejna nazwa Kreuzherrenweg nawiązywała do komandorii joannitów – dawny Kreuzhof lub Kreuzherrenhof, który leżał naprzeciw kościoła Bożego Ciała[11][12][13][14]. Współczesna nazwa ulicy została nadana przez Zarząd Miejski i ogłoszona w okólniku nr 97 z 31.11.1945 r.[2].

Układ drogowy

Do ulicy przypisana jest droga gminna numer 106464D o długości 187 m[2] klasy lokalnej[15] (o powierzchni działki 2491 m²)[16].

Ulice i place powiązane z ulicą Bożego Ciała:

Zabudowa i zagospodarowanie

Obszar przy ulicy jest obecnie zagospodarowany i jego przeznaczenie zgodne jest z obecnie istniejącym. Na północ i zachód od ulicy przewidziane są między innymi usługi centrotwórcze, obiekty sakralne, usługi inne[22], a na południe od ulicy zieleń[23][24], wystawy i ekspozycje, obiekty upowszechniania kultury, usługi, szalet, zieleń[25]. Natomiast na wschód od niej wskazuje się takie przeznaczenie jak: usługi kultury, gastronomia, rozrywka, obiekty kongresowe i konferencyjne itd.[26]. Obiektem szczególnym podlegającym ochronie jest fontanna z grupą krasnali[27].

Ochrona i zabytki

Obszar, na którym położona jest ulica Bożego Ciała, podlega ochronie w ramach zespołu urbanistycznego Starego Miasta z XIII-XIX wieku, wpisanego do rejestru zabytków pod nr. rej.: 196 z 15.02.1962 oraz A/1580/212 z 12.05.1967 r.[28][29][30]. Inną formą ochrony tych obszarów jest ustanowienie historycznego centrum miasta, w nieco szerszym obszarowo zakresie niż wyżej wskazany zespół urbanistyczny, jako pomnik historii[31][32][33]. Samo miasto włączyło ten obszar jako cenny i wymagający ochrony do Parku Kulturowego "Stare Miasto", który zakłada ochronę krajobrazu kulturowego oraz uporządkowanie, zachowanie i właściwe kształtowanie krajobrazu kulturowego i historycznego charakteru najstarszej części miasta[34]. Ulica i tereny przyległe położone są w strefie ochrony konserwatorskiej[35][36] i archeologicznej strefie ochrony konserwatorskiej[37][38].

Przy ulicy i w najbliższym sąsiedztwie znajdują się następujące zabytki:

obiekt, położenie powstanie, nr rej.[a] foto
strona północna i zachodnia
Kościół klasztorny Joannitów, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Bożego Ciała
ulica Bożego Ciała 1[3][39][28] 		XIV-XV wiek[3] (2 ćwiartka XV wieku[28])
13 z dnia 27.11.1947 r.[28] oraz 289/19 z dnia 23.10.1961[3][39][28]
Plebania kościoła rzymsko-katatolickiego parafialnego pod wezwaniem Bożego Ciała
ulica Bożego Ciała 1[3][40][41] 		1873 r., 1928 r.[3] (połowa XVIII wieku[28])
A/2711/255 z dn. 30.12.1970[3][40][41]
Hotel „Bayrischer Hof”, następnie Bank „Disconto-Gesellschaft”,

plac Teatralny 3[3][42]
kamienica[43]

1878 r., 1920-1921 r.
gez, mpzp[3][42]
XIX/XX wiek[43]
strona południowa i wschodnia
Kordegarda, przed 1945 – "Cafe Torwache", "Deutscher Verlag", obecnie "Cafe Borówka"
ulica Świdnicka 38a[3][44][43][9] 		ok. poł. XVIII w., ok. 1835 r.[3] (połowa XVIII i 1 połowa XIX wieku[43])
A/1494/526/Wm z dn. 10.08.1993[3][44][43]
Szalet miejski
ulica Świdnicka 38a[3][45][46][47] 		druga połowa XIX wieku
gez, mpzp[3][45][46]
Promenada Staromiejska (wzdłuż Fosy Miejskiej, w miejscu dawnych fortyfikacji obronnych)[3][48] po 1807 r., projekt 1813 r. (Johann Friedrich Knorr)
gez, mpzp[3][48]
zachowany historyczny schron podziemny przy ulicy Bożego Ciała[49] mpzp[49]
Ogród resursy kupieckiej (Zwingergarten), obecnie Park Mikołaja Kopernika[3][50] poł. XIX w., l. 2009-2010 (prace rewaloryzacyjne)
gez, mpzp[3][50]
Resursa Kupiecka (Dom Związku Chrześcijańskich Kupców), obecnie Wrocławski Teatr Lalek wraz ze skwerem od frontu i terenem działki (nr 17 AM-33)
plac Teatralny 4[3][51][43] 		lata 1892-1894 (projekt E. Blümner), rozbudowa lata 1905-1909 (proj. A. Grau) [3](lata 1892-1909[43])
A/2474/495/Wm z dnia 05.10.1992 r. [3][51][43]

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Nr rej.: numer wpisu do rejestru zabytków; mpzp – miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego; gez – gminna ewidencja zabytków.

Przypisy

  1. ↑ a b SIP 2019 ↓, Mapa podstawowa.
  2. ↑ a b c d e f g ZDiUM ulice 2019 ↓, poz. 347 (Bożego Ciała).
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y SIP 2019 ↓, Gminna Ewidencja Zabytków.
  4. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 409 (Kościół Bożego Ciała).
  5. ↑ SIP 2019 ↓, Mapa przyrodnicza.
  6. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 719-719 (Promenada Staromiejska).
  7. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 747-748 (Resursa kupiecka).
  8. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 983 (Wrocławski Teatr Lalek).
  9. ↑ a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 945 (Wartownia Świdnicka).
  10. ↑ a b c d Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 39 (Durchgang).
  11. ↑ a b c Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 86 (Kreuzherrenweg).
  12. ↑ Antkowiak 1970 ↓, s. 258-262 (Świdnicka).
  13. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 889-890 (Świdnicka).
  14. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 388-389 (Komandoria Joannitów).
  15. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §24 ust. 2 pkt 1.
  16. ↑ SIP 2019 ↓, Mapa własności, dz. Stare Miasto, AR_33, 14.
  17. ↑ ZDiUM ulice 2019 ↓, poz. 5581-5587 (Świdnicka).
  18. ↑ a b wroclaw.pl 2019 ↓.
  19. ↑ ZDiUM ulice 2019 ↓, poz. 5966 (Widok).
  20. ↑ ZDiUM ulice 2019 ↓, poz. 5663-5664 (Teatralny).
  21. ↑ ZDiUM ulice 2019 ↓, poz. 5661-5662 (Teatralna).
  22. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §18.
  23. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §20.
  24. ↑ Uchwała RMWr 2010b ↓, §31.
  25. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §19.
  26. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §28.
  27. ↑ Uchwała RMWr 2010b ↓, §35 ust. 2 pkt 4.
  28. ↑ a b c d e f NID 2018 ↓, s. 207.
  29. ↑ GEZ 2019 ↓, poz. 68.
  30. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §9 ust. 2.
  31. ↑ NID 2013 ↓.
  32. ↑ MP 1994 ↓.
  33. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §9 ust. 1.
  34. ↑ wroclaw.pl 2018 ↓.
  35. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §10.
  36. ↑ Uchwała RMWr 2010b ↓, §11 ust. 1 i 2.
  37. ↑ Uchwała RMWr 2007 ↓, §11.
  38. ↑ Uchwała RMWr 2010b ↓, §11 ust. 3 i 4.
  39. ↑ a b GEZ 2019 ↓, poz. 666.
  40. ↑ a b GEZ 2019 ↓, poz. 667.
  41. ↑ a b NID 2018 ↓, s. 218.
  42. ↑ a b GEZ 2019 ↓, poz. 9120.
  43. ↑ a b c d e f g h NID 2018 ↓, s. 232.
  44. ↑ a b GEZ 2019 ↓, poz. 9011.
  45. ↑ a b GEZ 2019 ↓, poz. 9012.
  46. ↑ a b Uchwała RMWr 2007 ↓, §19 ust. 2 pkt 1.
  47. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 855 (Szalety publiczne).
  48. ↑ a b GEZ 2019 ↓, poz. 6532.
  49. ↑ a b Uchwała RMWr 2010b ↓, §9 ust. 1 pkt 7.
  50. ↑ a b GEZ 2019 ↓, poz. 9122.
  51. ↑ a b GEZ 2019 ↓, poz. 9121.

Bibliografia

  • ZygmuntZ. Antkowiak ZygmuntZ., Ulice i place Wrocławia, Wrocław-Warszawa-Kraków, seria: Biblioteka Wrocławska, tom 11, Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo, 1970, Zam nr A/185/70 (C-9)  (pol.).
  • Gminna Ewidencja Zabytków, Urząd Miejski Wrocławia, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2019-06-03]  (pol.).
  • JanJ. Harasimowicz JanJ. (red.), Encyklopedia Wrocławia, wyd. III poprawione i uzupełnione, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, ISBN 83-7384-561-5, ISBN 978-83-7384-561-9  (pol.).
  • M.P. z 1994 r. nr 50, poz. 425 Zarządzenie Prezydenta RP z 8 września 1994 roku, 1994 [dostęp 2016-11-30]  (pol.).
  • Niemiecko-polski słownik nazw ulic, Wratislavia.net, 2012 [dostęp 2019-05-31]  (pol.).
  • Park kulturowy we Wrocławiu, Oficjalny serwis Wrocławia, 2018 [dostęp 2019-06-03]  (pol.).
  • Schematy stałe komunikacji zbiorowej, Komunikacja dzienna – schemat ważny od 4 maja 2019 roku, Oficjalny serwis Wrocławia, 4 maja 2019 [dostęp 2019-06-11]  (pol.).
  • System Informacji Przestrzennej Wrocławia, Wrocław: Dział Systemu Informacji Przestrzennej Biura Rozwoju Wrocławia, 2019 [dostęp 2019-06-06]  (pol.).
  • Uchwała XII/268/07 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 13 września 2007 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w rejonie Placu Wolności, w części A, w obrębie Stare Miasto we Wrocławiu, „uchwały RMWr.”, Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia / Akty Prawne; Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego z 18 października 2007 r. Nr 257, poz.2960.; Biuletyn Urzędowy RMW z 27 września 2007 r. Nr 8, poz.244., Wrocław, 13 września 2007 [dostęp 2019-06-13]  (pol.).
  • Uchwała XLV/1370/10 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 21 stycznia 2010 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru ograniczonego ulicami: Kazimierza Wielkiego, Podwale, Bożego Ciała, Widok w obrębie Stare Miasto we Wrocławiu, „uchwały RMWr.”, Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia / Akty Prawne; TEKST JEDNOLITY z 2016 r. ogłoszony w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego – Obwieszczenie Rady Miejskiej Wrocławia z 15 września 2016 r. (Dz.Urz.Woj.Doln. z 2016 r. poz.4331); Biuletyn Urzędowy RMW z 1 lutego 2010 r. Nr 1, poz.16., Wrocław, 21 stycznia 2010 [dostęp 2019-06-11]  (pol.).
  • Wrocław – zespół historycznego centrum, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 18 kwietnia 2013 [dostęp 2016-11-30]  (pol.).
  • Wykaz dróg przebiegających przez miasto Wrocław, „ZDiUM/Infrastruktura/Ulice Wykaz dróg w zarządzie ZDiUM”, Ewa Iwanska, sporządziła ZDJOGA/NOXE/, Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta, Wrocław, 7 maja 2019 [dostęp 2019-05-31]  (pol.).
  • Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, Województwo dolnośląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 grudnia 2018 [dostęp 2019-01-25]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Ulica Bożego Ciała, [w:] Wrocław, Stare Miasto [online], fotopolska.eu [dostęp 2019-06-13]  (pol.).
  • ul. Bożego Ciała, [w:] Wrocław, Stare Miasto [online], dolny-slask.org.pl (Wratislaviae Amici), ID: 585935 [dostęp 2019-06-13]  (pol.).
  • ul. Bożego Ciała, wikimapia.org [dostęp 2019-06-13]  (pol.).
  • p
  • d
  • e
Ulice i place Starego Miasta we Wrocławiu
ulice
ulice historyczne
  • Drewniana
  • Górka Kacerska
  • Miotlana
  • Oława Białoskórnicza
  • Polska
  • Siedmiu Kół
  • Słodowa
  • Strażacka
  • Zaułek Drwalski
  • Zaułek Koci
  • Zaułek Niski
  • Zaułek Pokutniczy
  • Zaułek Ruski
  • Zaułek Winogronowy
  • Zaułek Zamkowy
  • Złote Koło
place

Wrocław
Stare Miasto