Plac Franciszkański we Wrocławiu

plac Franciszkański
Stare Miasto
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Poprzednie nazwy

Minoritenhof

Plan
Plan przebiegu ulicy
Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „plac Franciszkański”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „plac Franciszkański”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „plac Franciszkański”
51°06′24,356″N 17°01′48,828″E/51,106766 17,030230
Multimedia w Wikimedia Commons
Otoczenie
Szkoła
Kościół

Plac Franciszkański we Wrocławiu (Minoritenhof[1][2]) – plac we Wrocławiu położony w obrębie Starego Miasta[1][2][3]. Znajduje się tu między innymi zabytkowy Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława[1][2][4], a także Zespół Szkół Sióstr Salezjanek[5][6].

Historia

Teren obecnego placu Franciszkańskiego stanowił niegdyś dziedziniec rozległej posiadłości należącej do osoby prywatnej[a][1]. W 1351 roku został ufundowany przez cesarza Karola IV kościół, który początkowo podlegał augustianom eremitom, którzy mieli w pobliżu swój klasztor, a w 1530 przejęty został przez franciszkanów[1][2][4][7][8][9], czyli braci mniejszych (minorytów)[2]. Tym samym plac ten stanowił po ukończeniu budowy kościoła dziedziniec przed kościołem św. Doroty[2]. Również ulica biegnąca od tego miejsca do Rynku[b] otrzymała nawiązującą do patronki kościoła nazwę ul. św. Doroty (Dorotheengasse), do której dołączono także ulicę Buden in der Dorotheengasse[1][10][11]. Natomiast ulicę biegnącą od placu wzdłuż kościoła w kierunku współczesnej ulicy Świdnickiej nazwano An der Dorotheengasse, dziś Franciszkańska[9][11]. Po sekularyzacji w XIX wieku majątku kościelnego utworzono tu zakład karny. W 1890 r. rozbudowano od kościoła w kierunku południowym ulicę Św. Doroty, do obecnej ulicy Heleny Modrzejewskiej, a w ich otoczeniu oraz od strony północnej w otoczeniu placu Franciszkańskiego wybudowano plebanię[1].

Ulice

Plac Franciszkański obejmuje drogę gminną, której przypisano klasę D, numer 104998, biegnącą od Ulicy Świętej Doroty. Jest do droga ślepa[3][12]. Nadanie kategorii drogowej tej drodze nastąpiło uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia nr XLVIII/1704/02 z 16.05.2002 r., natomiast nadanie numeru uchwałą nr 351/II/03 z 25.06.2003 r.[3][12]. Długość jezdni przypisanej do tego placu wynosi 37 m[3] (104 m[12]).

Plac Franciszkański połączony jest z ulicami miasta poprzez następujący układ drogowy[1]:

Otoczenie placu

Plac otoczony jest zabudową miejską:

  • od strony wschodniej – przebiega jezdnia przypisana do ulicy świętej Doroty, a za nią znajduje się Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława[1][4][10],
  • od strony południowej – biegnie ulica świętej Doroty do ulicy Heleny Modrzejewskiej[13][10], a przylega do niej budynek plebanii, dalej znajdują się kolejne budynki w zabudowie ciągłej, przy czym ich elewacje frontowe zwrócone są na południe od strony ulicy Heleny Modrzejewskiej i placu Wolności, a od strony placu Franciszkańskiego znajduje się tył budynków,
  • od strony zachodniej – istniała zabudowa, obecnie rozebrana, za posesją przebiega ulica Zamkowa[15],
  • od strony północnej – budynek Zespołu Szkół Sióstr Salezjanek[5], w północno-wschodnim narożniku ulica świętej Doroty biegnąca w kierunku ulicy Kazimierza Wielkiego i skrzyżowanie z ulicą Franciszkańską w kierunku ulicy Świdnickiej[1][9][10][13][14].

Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława

Główne wejście do Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława zlokalizowane jest od strony ulicy świętej Doroty i placu Franciszkańskiego[c][6][16]. Kościół został ufundowany w 1351 r. przez cesarza Karola IV. Początkowo podlegał augustianom eremitom, a w 1530 r. przejęty został przez franciszkanów. Już w 1534 r. zakon przekazał go władzom miejskim. Powrót pod pieczę franciszkanów minorytów powrócił w 1612 r.[1][2][4][7][8][9][17] (1615 r.[4]).

Kościół został wpisany do rejestru zabytków[17]:

  • nr 14 z 27.11.1947 r.[17], oraz
  • A/292/90 z 12.02.1962 r.[17].

Zespół Szkół Sióstr Salezjanek

Przy placu Franciszkańskim położony jest budynek, w którym mieści się Zespół Szkół Sióstr Salezjanek we Wrocławiu[d][5][6]. Szkoła nosi imię Jana Pawła II[18][19]. Jest to pierwsza katolicka szkoła podstawowa utworzona we Wrocławiu[20]. Prowadzona jest przez Salezjanki[e]. Jest szkoła niepubliczną. Zespół szkół obejmuje szkołę podstawową i gimnazjum[21].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Posiadłość ta położona była w miejscu w miejscu, którego współczesny adres to ulica Świdnicka 20.
  2. ↑ Obecnie ulica Świętej Doroty biegnie tylko do ulicy Kazimierza Wielkiego, a odcinek do Rynku uległ zatarciu/zabudowie i nie istnieje.
  3. ↑ Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława: 50-071 Wrocław, Plac Wolności 3.
  4. ↑ Zespół Szkół Sióstr Salezjanek we Wrocławiu: 50-070 Wrocław, Plac Franciszkański 1-3.
  5. ↑ Salezjanki: Zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki Wiernych.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k Harasimowicz 2006 ↓, s. 221 (Franciszkański, plac).
  2. ↑ a b c d e f g Wratislavia.net 2012 ↓, s. 101.
  3. ↑ a b c d ZDiUM 2015 ↓, s. poz. 782.
  4. ↑ a b c d e Harasimowicz 2006 ↓, s. 430 (Kościół Św. St. ...).
  5. ↑ a b c ZSSS ↓, s. Kontakt.
  6. ↑ a b c Archidiecezja Wrocławska i b.d. ↓, parafia.php?id_dek=42&id_par=11.
  7. ↑ a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 48-49 (Augustianie eremici).
  8. ↑ a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 210-211 (Franciszkanie).
  9. ↑ a b c d e Harasimowicz 2006 ↓, s. 211 (Franciszkańska, ulica).
  10. ↑ a b c d e Harasimowicz 2006 ↓, s. 886 (Św. Doroty, ulica).
  11. ↑ a b Wratislavia.net 2012 ↓, s. 38.
  12. ↑ a b c Wroclaw.pl 2002 ↓.
  13. ↑ a b c ZDiUM 2015 ↓, s. poz. 4189.
  14. ↑ a b ZDiUM 2015 ↓, s. poz. 781.
  15. ↑ a b ZDiUM 2015 ↓, s. poz. 4787.
  16. ↑ Kw ↓.
  17. ↑ a b c d Nid 2015 ↓, s. 203.
  18. ↑ ZSSS ↓, s. Strona główna.
  19. ↑ ZSSS ↓, s. Patron.
  20. ↑ ZSSS ↓, s. O szkole.
  21. ↑ ZSSS ↓, s. Dokumenty.

Bibliografia

  • JanJ. Harasimowicz JanJ. (red.), Encyklopedia Wrocławia, wyd. III poprawione i uzupełnione, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, ISBN 83-7384-561-5, ISBN 978-83-7384-561-9  (pol.).
  • Kw, Kościoły katolickie Wrocławia, Wrocław [dostęp 2015-03-28] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-01]  (pol.).
  • Nid, Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, Województwo dolnośląskie, www.nid.pl (Narodowy Instytut Dziedzictwa), 31 marca 2015 [dostęp 2015-04-03]  (pol.).
  • Wratislavia.net, Niemiecko-polski słownik nazw ulic, www.wratislavia.net, 2012 [dostęp 2014-12-11]  (pol.).
  • Wroclaw.pl, UCHWAŁA NR XLVIII/1704/02 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 16 maja 2002 r. w sprawie zaliczenia do kategorii dróg gminnych - ulic bez kategorii we Wrocławiu, uchwaly.um.wroc.pl (oficjalny serwis Wrocławia); Biuletyn Urzędowy RMW z 27 maja 2002 r. Nr 5, poz.294, 16 maja 2002 [dostęp 2015-04-03]  (pol.).
  • Archidiecezja Wrocławska, Rzymskokatolicka parafia pw. św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława, Wrocław [dostęp 2015-03-28]  (pol.).
  • ZDiUM, Wykaz dróg przebiegających przez miasto Wrocław, „ZDiUM/Infrastruktura/Ulice”, Ewa Mazur, Joanna Gac /NOXE/, Wrocław: Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta, 17 lutego 2015 [dostęp 2015-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-05]  (pol.).
  • ZSSS, Zespół Szkół Sióstr Salezjanek we Wrocławiu, Wrocław [dostęp 2015-03-28]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Plac Franciszkański (Dawniej: Minoritenhof), [w:] Wrocław - Stare Miasto [online], fotopolska.eu [dostęp 2015-03-28]  (pol.).
  • pl. Franciszkański (Minoritenhof), [w:] Wrocław\Stare Miasto [online], dolny-slask.org.pl (Wratislaviae Amici) [dostęp 2015-03-28]  (pol.).
  • Plac Franciszkański, wikimapia.org [dostęp 2015-03-28]  (pol.).
  • p
  • d
  • e
Ulice i place Starego Miasta we Wrocławiu
ulice
ulice historyczne
  • Drewniana
  • Górka Kacerska
  • Miotlana
  • Oława Białoskórnicza
  • Polska
  • Siedmiu Kół
  • Słodowa
  • Strażacka
  • Zaułek Drwalski
  • Zaułek Koci
  • Zaułek Niski
  • Zaułek Pokutniczy
  • Zaułek Ruski
  • Zaułek Winogronowy
  • Zaułek Zamkowy
  • Złote Koło
place

Wrocław
Stare Miasto