Joheksol

Joheksol
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
5-[acetylo-(2,3-dihydroksypropylo)-amino]-N,N'-bis(2,3-dihydroksypropylo)-2,4,6-trijodobenzenodikarboksamid-1,3
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. iohexolum

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C19H26I3N3O9

Masa molowa

821,14 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

66108-95-0

PubChem

3730

DrugBank

DB01362

SMILES
CC(=O)N(CC(CO)O)C1=C(C(=C(C(=C1I)C(=O)NCC(CO)O)I)C(=O)NCC(CO)O)I
InChI
InChI=1S/C19H26I3N3O9/c1-8(29)25(4-11(32)7-28)17-15(21)12(18(33)23-2-9(30)5-26)14(20)13(16(17)22)19(34)24-3-10(31)6-27/h9-11,26-28,30-32H,2-7H2,1H3,(H,23,33)(H,24,34)
InChIKey
NTHXOOBQLCIOLC-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
0,79 g/l[1]
Temperatura topnienia

174–180 °C[1]

logP

3,05[1]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-08-21]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[2]
1
0
0
 
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

V08AB02

Stosowanie w ciąży

kategoria B[3]

Farmakokinetyka
Okres półtrwania

2 h[4]

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

<2% [4]

Wydalanie

100% z moczem[4]

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

doustnie, doodbytniczo, donaczyniowo, podpajęczynówkowo, dostawowo, dojamowo

Multimedia w Wikimedia Commons

Joheksol (łac. iohexolum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, jodowy niejonowy środek cieniujący, stosowany w diagnostyce obrazowej chorób przewodu pokarmowego, układu moczowo-płciowego i naczyń krwionośnych oraz tomografii komputerowej.

Budowa i mechanizm działania

Joheksol jest pozytywnym środkiem cieniującym pochłaniającym promieniowanie rentgenowskie silniej od tkanek[5]. Joheksol w środowisku wodnym nie ulega dysocjacji i cechuje się niską osmolalnością[5][6].

Zastosowanie

Joheksol znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2017)[7].

Joheksol jest dopuszczony do obrotu w Polsce (2018)[8].

Działania niepożądane

Joheksol może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów: uczucie gorąca[4].

Przypisy

  1. a b c Iohexol, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 3730  (ang.).
  2. Iohexol SC-205351 Material Safety Data Sheet. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
  3. Iohexol (Injection Route, Oral Route, Rectal Route) Drugs and Supplements. Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2017-03-01. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
  4. a b c d Omnipaque, 518 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań – Charakterystyka Produktu Leczniczego. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia Rejestr Produktów Leczniczych. [dostęp 2018-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-22)].
  5. a b Katarzyna Kulig: Radiofarmaceutyki i środki cieniujące stosowane w diagnostyce obrazowej. W: Alfred Zejc (red.). Maria Gorczyca (red.): Chemia leków. Warszawa: PZWL, s. 810-813. ISBN 978-83-200-3652-7.
  6. Jan K.J.K. Podlewski Jan K.J.K., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., Leki współczesnej terapii online [online], Medical Tribune Polska [dostęp 2018-08-21] .
  7. WHO Model List of Essential Medicines 20th List. Światowa Organizacja Zdrowia, 2017. s. 36. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
  8. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2018-04-16. [dostęp 2008-08-21].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
V08: Środki cieniujące
V08A – Środki cieniujące stosowane
przy RTG zawierające jod
V08AA – Środki cieniujące o dużej osmolalności,
rozpuszczalne w wodzie i wydalane z moczem
  • kwas diatrozowy
  • kwas metrozowy
  • jodamid
  • kwas jotalamowy
  • kwas joksytalamowy
  • kwas joglikowy
  • kwas acetrozowy
  • kwas jokarmowy
  • metiodal
  • diodon
V08AB – Środki cieniujące o małej osmolalności,
rozpuszczalne w wodzie i wydalane z moczem
  • metryzamid
  • joheksol
  • kwas joksaglowy
  • jopamidol
  • jopromid
  • jotrolan
  • jowersol
  • jopentol
  • jodyksanol
  • jobitrydol
  • joksylon
V08AC – Środki cieniujące rozpuszczalne w wodzie
i wydalane z żółcią
  • kwas jodoksamowy
  • kwas jotroksowy
  • kwas joglikamowy
  • adypiodon
  • kwas jobenzamowy
  • kwas jopanowy
  • kwas jocetamowy
  • jopodan sodu
  • kwas tyropanowy
  • jopodan wapnia
V08AD – Środki cieniujące nierozpuszczalne w wodzie
  • jopidol
  • propyljodon
  • jofendylan
V08B – Środki cieniujące stosowane
przy RTG niezawierające jodu
V08BA – Siarczan baru
V08C – Środki cieniujące stosowane
przy MRI
V08CA – Paramagnetyczne środki cieniujące
  • kwas gadopentetowy
  • kwas gadoterowy
  • gadodiamid
  • gadoterydol
  • mangafodipir
  • gadowersetamid
  • cytrynian amonowo-żelazowy
  • kwas gadobenowy
  • gadobutrol
  • kwas gadoksetowy
  • gadofosweset
  • gadopiklenol
V08CB – Superparamagnetyczne środki cieniujące
  • ferumoksyl
  • ferrysten
  • nanocząstki tlenku żelaza
V08CX – Inne środki cieniujące
V08D – Środki cieniujące stosowane
przy USG
V08DA – Środki cieniujące stosowane przy USG