Strażnica KOP „Most Kolejowy”

Strażnica KOP „Most Kolejowy” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1925, w składzie 5 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 16 batalion graniczny. W 1928 w skład batalionu wchodziło 16 strażnic^[1]. Strażnica KOP „Most Kolejowy” w latach 1928 – 1939 funkcjonowała w strukturze organizacyjnej 1 kompanii granicznej KOP „Pieszczaniki”^{[2][3][4] [5][6][7][8][9]}. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej^[10].

W 1932 obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku popolicyjnym^[5]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła droga polna długości 2,5 km^[7].

 Osobny artykuł: strażnice Korpusu Ochrony Pogranicza.

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi^[11].

Strażnica KOP „Most Kolejowy” w 1932 ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 8 kilometrów 750 metrów od słupa granicznego nr 1119 do 1125^[5], a w 1938 pododcinek szerokości 8 kilometrów 195 metrów od słupa granicznego nr 1118 do 1127^[7].

Wydarzenia

• W meldunku sytuacyjnym KOP za okres od 1 do 10 października 1928 odnotowano: Przez strażnicę Most przejechało do Polski 12 pociągów. Do Rosji sowieckiej przepuszczono 12 pociągów, które były każdorazowo kontrolowane i eskortowane^[12].

Sąsiednie strażnice

• strażnica KOP „Rudnia” ⇔ strażnica KOP „Pieszczaniki” (punkt przejściowy?) Strażnica KOP „Zaprosie” - 1929^[3], 1931^[4] , 1932^[13], 1934^[6]
• strażnica KOP „Rudnia” ⇔ strażnica KOP „Wilcza” – 1938^[7]

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 8390021794.
• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z 1928, 1934, 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Meldunki sytuacyjne dowództwa Korpusu Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.