Polaron (z łac. polus od gr. πόλος 'biegun') – kwazicząstka powstająca jako wynik lokalnego odkształcenia sieci krystalicznej spowodowanego oddziaływaniem elektrostatycznym w wyniku przemieszczania się w krysztale naładowanej cząstki (elektronu lub dziury).
Polaron jest najczęściej opisywany przez hamiltonian Hpol = Hel + Hfon + Hel-fon, gdzie Hel oznacza część elektronową, Hfon jest hamiltonianem fononów optycznych podłużnych oraz Hel-fon opisuje liniowe oddziaływanie elektron-fonon. Oddziaływanie elektron-fonon jest charakteryzowane przez bezwymiarową stałą sprzężenia α określającą jonowość kryształu. Dla α<1 poprawne wyniki uzyskuje się stosując standardowy rachunek zaburzeń. Dla dowolnych α energię stanu podstawowego można obliczyć używając rachunku wariacyjnego i Feynmanowskich całek po drogach.
W wyniku oddziaływania z jonami sieci efektywna masa kwazicząstki polaronowej jest większa od masy cząstki swobodnej. Obrazowo zwiększenie masy można wyjaśnić koniecznością deformacji okolicznej sieci (konieczności wychylenia z położenia równowagi jonów sieci); tak, jakby cząstka ciągnęła za sobą deformację.
Polaron magnetyczny jest odpowiednikiem polaronu dla pola magnetycznego. W tym wypadku mamy do czynienia z polaryzacją przez cząstkę ośrodka magnetycznego.
Zobacz też
Cząstki w fizyce
Fermiony | Kwarki | |
---|
Leptony | - e-
- e+
- µ-
- µ+
- τ-
- τ+
- νe
- νe
- νµ
- νµ
- ντ
- ντ
|
---|
|
---|
Bozony | |
---|
Inne | |
---|
Hipotetyczne | |
---|
Złożone
Hadrony | |
---|
Inne | |
---|
Hipotetyczne | Hadrony egzotyczne | - bariony egzotyczne
- dibariony
- mezony egzotyczne
|
---|
Interpretacja | - dikwarki
- skyrmiony
- pomerony
|
---|
|
---|
Elektrony i dziury | |
---|
Fonony i pokrewne | - fonon
- bipolaron
- polaron
- polaryton
|
---|
Separacja spinowo-ładunkowa | |
---|
Odpowiedniki cz. elementarnych | |
---|
Inne | - fazon
- frakton
- konfiguron
- lewiton
- magnon
- plazmaron
- plazmon
- roton
- soliton Dawydowa
|
---|
- LCCN: sh85104167
- GND: 4140166-9
- J9U: 987007560741605171