Anyon

Enion[1] lub anyon (z ang. any – cokolwiek) – kwazicząstka, która nie jest bozonem ani fermionem, czyli podlega statystyce innej niż statystyka Bosego-Einsteina i statystyka Fermiego-Diraca. Eniony są użyteczne, m.in. przy opisie modelu kwantowego efektu Halla. Istnienie enionu, będącego cząstką elementarną, było hipotetyczne do kwietnia 2020, kiedy to ich istnienie zostało potwierdzone doświadczalnie[2]. Elementarne eniony mogą istnieć w dwuwymiarowej przestrzeni (wartości własne operatora inwersji mogą być w niej różne od 1 i –1).

Przypisy

  1. Angielsko-polski słownik nowych terminów fizycznych, Polskie Towarzystwo Fizyczne, ptf.net.pl [dostęp 2021-09-01].
  2. Bob Yirka: Anyon evidence observed using tiny anyon collider. Phys.org, 2020-04-10. [dostęp 2020-07-10].

Literatura

  • Frank Wilczek: Quantum Mechanics of Fractional-Spin Particles, Phys. Rev. Lett. 49, 957-959 (1982)
  • Frank Wilczek: Fractional Statistics and Anyon Superconductivity (World Scientific Publishing Company – 1990 – ISBN 981-02-0049-8

Linki zewnętrzne

  • David Lindley, Anyon There?, 2 listopada 2005, American Physical Society [dostęp 2021-09-01].
  • p
  • d
  • e
Cząstki w fizyce
Fermiony
Kwarki
Leptony
  • e-
  • e+
  • µ-
  • µ+
  • τ-
  • τ+
  • νe
  • νe
  • νµ
  • νµ
  • ντ
  • ντ
Bozony
Cechowania
Skalar
Inne
Hipotetyczne
Superpartnerzy
Gaugina
  • gluino
  • grawitino
Inne
Inne
Złożone
Hadrony
Bariony / Hiperony
  • N
  • Δ
  • Λ
  • Σ
  • Ξ
  • Ω
Mezony / Kwarkonia
Inne
Hipotetyczne
Hadrony egzotyczne
Interpretacja
  • dikwarki
  • skyrmiony
  • pomerony
Elektrony i dziury
Fonony i pokrewne
Separacja spinowo-ładunkowa
Odpowiedniki cz. elementarnych
Inne
  • fazon
  • frakton
  • konfiguron
  • lewiton
  • magnon
  • plazmaron
  • plazmon
  • roton
  • soliton Dawydowa
Kontrola autorytatywna (kwazicząstka):