Edward Szturm de Sztrem

Edward Szturm de Sztrem
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1885
Petersburg

Data i miejsce śmierci

9 września 1962
Warszawa

Zawód, zajęcie

ekonomista, statystyk

Alma Mater

Uniwersytet Petersburski

Małżeństwo

Rimma z d. Dawydow

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Edwarda Szturm de Szterm na Cmentarzu Powązki Wojskowe)

Edward Szturm de Sztrem (ur. 11 lipca 1885 w Petersburgu, zm. 9 września 1962 w Warszawie) – polski statystyk i demograf.

Życiorys

Syn Jana i Marii z Rusieckich. Tradycja rodzinna utrzymywała, że nazwisko de Sztrem pochodzi z Alzacji. Przodek walczył w oddziałach Jana III Sobieskiego i za waleczność w odsieczy wiedeńskiej został nobilitowany. Do nazwiska de Sztrem dodano pierwszy człon – Szturm. Ojciec Jan pełnił różne kierownicze stanowiska w miastach nad Wołgą.

Miał siostrę Zofię (1891–1965), później żonę majora Tadeusza Herfurta oraz trzech braci: Tadeusza (1892–1968) – działacza PPS i PPS-WRN, Witolda (1888–1933) – prawnika, działacza PPS i KPP. Najmłodszy Zbigniew (1898–1921) był działaczem Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) i podchorążym Wojska Polskiego.

W 1912 ukończył studia prawnicze i ekonomiczne na Uniwersytecie w Petersburgu, a następnie wyjechał do Nancy, gdzie na tamtejszym uniwersytecie studiował nauki matematyczne. Do 1918 pracował jako statystyk w Samorządzie Ziemskim Guberni Połtawskiej, a następnie przeniósł się do Warszawy. Początkowo był statystykiem w Biurze Pracy Społecznej, aby później objąć stanowisko kierownika organizacyjnego w Wydziale Statystycznym Ministerstwa Aprowizacji. W 1920 Ministerstwa Aprowizacji zostało wchłonięte przez Główny Urząd Statystyczny, gdzie powierzono mu etat naczelnika Wydziału Statystyki Rolniczej i Aprowizacji. 24 października 1929 dotychczasowy prezes GUS Józef Buzek złożył rezygnację z zajmowanego stanowiska, tego samego dnia Edward Szturm de Sztrem został prezesem GUS i pełnił tę funkcję do wybuchu II wojny światowej. Po utworzeniu w 1937 Polskiego Towarzystwa Statystycznego został jego prezesem.

Prowadził szeroką działalność naukową, w okresie dwudziestolecia był wykładowcą Wolnej Wszechnicy Polskiej, gdzie wykładał przedmiot: metody badań statystycznych w samorządzie[1].

Po wybuchu wojny, w latach 1939–1941, przebywał we Francji, gdzie pracował dla Polskiego Czerwonego Krzyża. Od maja 1941 w Wielkiej Brytanii prowadził prace nad Atlasem Statystycznym Polski, w latach 1943–1946 był wykładowcą na uniwersytecie w Oksfordzie. Od 1945 został delegatem Rządu do Komitetu Europejskiego UNRRA, uczestniczył w delegacji polskiej na pierwsze Walne Zgromadzenie Narodów Zjednoczonych.

Do kraju powrócił w listopadzie 1946 i objął funkcję rektora Akademii Nauk Politycznych, rok później powołano go na Wiceprezydenta Międzynarodowego Instytutu Statystycznego. W 1951 uzyskał stopień profesora nadzwyczajnego na SGPiS, gdzie był wykładowcą.

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera IIB 30-1-21)[2].

Członkostwo

  • Towarzystwo Ekonomistów i Statystyków Polskich
  • Polskie Towarzystwo Statystyczne
  • Królewskie Towarzystwo Ekonomiczne w Londynie
  • Towarzystwo Ekonomiczne USA
  • Międzynarodowy Instytut Statystyczny
  • Komitet Ekspertów Statystycznych przy Międzynarodowym Biurze Pracy
  • Towarzystwo Statystyków i Geografów Meksykańskich

Główne publikacje

  • Kształtowanie się cen na ważniejsze artykuły rolne w Polsce, 1927
  • Atlas statystyczny Polski, 1941
  • Elementy demografii, 1956

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Wolna Wszechnica Polska. W: Szkoły wyższe Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 1930, s. 312.
  2. Warszawskie cmentarze
  3. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi, na polu organizacji państwowej statystyki administracyjnej”.
  4. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1164 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie szkolnictwa wyższego”.
  5. Edward Szturm de Sztrem (1885–1962) [online], 100 lat Głównego Urzędu Statystycznego [dostęp 2022-07-01]  (pol.).

Bibliografia

  • Leinwand Artur, Tadeusz Szturm de Sztrem. PWN, Warszawa 1987.
  • Statystycy polscy, Szturm de Sztrem Edward, Edustat.

Linki zewnętrzne

  • Edward Szturm de Sztrem, Samorząd miejski w Polsce.
  • p
  • d
  • e
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000071962937
  • VIAF: 101873421
  • LCCN: no2016045962
  • SUDOC: 090886925
  • NKC: mub2014821482
  • NTA: 158707745
  • PLWABN: 9810621534005606
  • NUKAT: n96215555
  • J9U: 987007578986605171
  • WorldCat: lccn-no2016045962
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3983530