Ulica Basztowa w Krakowie
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Widok od skrzyżowania z ul.Pawią na zachód. Po lewej Planty, po prawej Kleparz. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Plan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 50°03′57,0″N 19°56′29,2″E/50,065840 19,941433 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Basztowa – ulica w Krakowie, w dzielnicy I. Wchodzi w skład I obwodnicy.
Zachodni kraniec stanowi skrzyżowanie z ulicą Garbarską, gdzie staje się przedłużeniem ulicy Juliana Dunajewskiego. Ogranicza krakowskie Stare Miasto i Planty od północy. Ulicą przebiega torowisko tramwajowe.
Pierwsza część ulicy od Dworca Głównego do Bramy Floriańskiej pochodzi z XIII wieku. Dalsza część pochodzi z XIX wieku. Nazwa nawiązuje najprawdopodobniej do znajdującego się w jej pobliżu zachowanego do dziś fragmentu murów miejskich z basztami[1].
Zabudowa
Po północnej stronie ulicy:
- ul. Basztowa 1-2 (ul. Asnyka 1) – dom Popielów, zbudowany w latach 1909-1910 według projektu Wacława Krzyżanowskiego i Józefa Pakiesa.
- ul. Basztowa 3 – kamienica Popielów, zw. niekiedy „Pałacem Popielów”, wzniesiona w 1887 według projektu Tadeusza Stryjeńskiego. Do tego budynku Popielowie przenieśli swoje zbiory archiwalno-biblioteczne z pałacu Popielów przy ul. św. Jana 20. Siedziba Instytutu Austriackiego w Krakowie (Österreich Institut Krakau).
- ul. Basztowa 4 – kamienica zbudowana w 1872 według projektu Tomasza Prylińskiego, nadbudowana ok. 1930 według projektu Franciszka Mączyńskiego.
- ul. Basztowa 5 – kamienica zbudowana ok. 1890 według projektu Tomasza Prylińskiego, przebudowana ok. roku 1930.
- ul. Basztowa 6-8 – gmach Towarzystwa Ubezpieczeń „Florianka” zbudowany w 1886 r. według projektu Tomasza Prylińskiego i Tadeusza Stryjeńskiego. Obecnie w budynku mają siedzibę: Państwowa Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II st. im. Fryderyka Chopina oraz Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I stopnia im. I.J. Paderewskiego oraz kompleks z reprezentacyjną salą koncertową Akademii Muzycznej.
- ul. Basztowa 9 (ul. Krowoderska 2-4) – kamienica zbudowana w 1884 według projektu Tomasza Prylińskiego, ma w niej siedzibę Państwowa Szkoła Muzyczna II Stopnia im. W. Żeleńskiego.
- ul. Basztowa 10 (ul. Krowoderska 1) – kamienica zbudowana w 1929 według projektu Wacława Krzyżanowskiego, budowała firma Romana Bandurskiego i Emila Allweila
- ul. Basztowa 11 (ul. Długa 1) – Dom Pod Globusem, budynek powstał w latach 1904-1906 według projektu Franciszka Mączyńskiego i Tadeusza Stryjeńskiego.
- ul. Basztowa 15 (Rynek Kleparski 4) – budynek Feniksa wzniesiony w latach 1931-1933 według projektu Jerzego Struszkiewicza i Maksymiliana Burstina, w okresie międzywojennym miał w nim siedzibę konsulat Niemiec.
- ul. Basztowa 16 – kamienica zbudowana ok. 1852 według projektu Antoniego Stacherskiego.
- ul. Basztowa 17 – kamienica zbudowana w 1877 według projektu Jacka Matusińskiego.
- ul. Basztowa 18 – kamienica zbudowana w 1880 według projektu Karola Zaremby.
- ul. Basztowa 19 (pl. Matejki 13) – Gmach Główny Akademii Sztuk Pięknych, powstał w latach 1877-1879 według projektu Macieja Moraczewskiego.
- ul. Basztowa 20 – Gmach Narodowego Banku Polskiego, budynek wzniesiono w latach 1921-1925 według projektu Teodora Hoffmanna i Kazimierza Wyczyńskiego.
- ul. Basztowa 22 – Gmach Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, pałac wzniesiony w latach 1898-1900 według projektu Alfreda Karola Broniewskiego. Przed nim policja ostrzelała strajkujących pracowników Semperitu[2]
- ul. Basztowa 23 – kamienica zbudowana w 1890 według projektu Sławomira Odrzywolskiego.
- ul. Basztowa 24 – kamienica zbudowana w latach 1889–1890 według projektu Sławomira Odrzywolskiego.
- ul. Basztowa 25 (ul. Pawia 2) – Hotel Polonia, zbudowany w latach 1886–1887 według projektu Sławomira Odrzywolskiego.
Po południowej stronie ulicy:
Zabudowa galeria
Po północnej strony ulicy:
-
ul. Basztowa 1-2
kamienica Popielów -
ul. Basztowa 4
czynszowa kamienica -
ul. Basztowa 5
czynszowa kamienica -
ul. Basztowa 6-8
Budynek Florianki -
ul. Basztowa 9
Kamienica (proj. Tomasz Pryliński, 1884) -
ul. Basztowa 10
czynszowa kamienica -
ul. Basztowa 11
Dom Pod Globusem -
ul. Basztowa 15
Budynek Feniksa -
ul. Basztowa 17
Kamienica (proj. Jacek Matusiński, 1877) -
ul. Basztowa 18
Kamienica czynszowa -
-
-
-
ul. Basztowa 23, 24 i 25
Kamienice czynszowe oraz hotel Polonia
Południowa strona ulicy: Barbakan i Planty.
-
Widok na wschód: Barbakan i Planty.
Przypisy
- ↑ Encyklopedia Krakowa, Warszawa-Kraków: PWN, 2000, s. 47.
- ↑ JerzyJ. Kossowski JerzyJ., LeszekL. Ludwikowski LeszekL., Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 36 .
Źródła
- Praca zbiorowa, red. prowadz. Joanna Czaj-Waluś Zabytki architektury i budownictwa w Polsce – Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1
- Barbara Zbroja Leksykon architektów i budowniczych pochodzenia żydowskiego w Krakowie w latach 1868-1939, Wydawnictwo Wysoki Zamek, Kraków 2023, ISBN 978-83-966500-2-3
- Basztowa, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13325-2.
