Kwas tiosiarkowy

Kwas tiosiarkowy
(1) O-kwas siarkotiowy (2) S-kwas siarkotiowy
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
podst.

(1) dihydroksytiokso-λ6-sulfanon
(2) hydroksytiolo-λ6-sulfanodion

addyt.

(1) dihydroksydooksydosulfidosiarka
(2) hydroksydodioksydosulfanidosiarka

wodor.

(1) i (2) diwodoro(trioksydosulfidosiarczan)

Inne nazwy i oznaczenia
półsyst.

kwas tiosiarkowy

Stocka

kwas tiosiarkowy(VI)

inne

nazwy wymiany funkcyjnej:
(1) O-kwas siarkotiowy
(2) S-kwas siarkotiowy

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

H2S2O3

Inne wzory

(1) [SO(OH)2S]
(2) [SO2(OH)(SH)]

Masa molowa

114,14 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

13686-28-7

PubChem

24478

DrugBank

DB09499 DB09499, DB09499

Właściwości
Kwasowość (pKa)

pKa1 0,6; pKa2 1,7

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Podobne związki
Podobne związki

kwas siarkowy

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Kwas tiosiarkowy, H
2S
2O
3 – nieorganiczny związek chemiczny, słaby kwas tlenowy siarki[1]. Jest nietrwały, w temperaturze pokojowej natychmiast po powstaniu ulega rozpadowi[2]. Rozpada się również w roztworach wodnych (na dwutlenek siarki i wodę)[1]. Jego sole to tiosiarczany.

Sole S-alkilowanego kwasu tiosiarkowego nazwane są solami Buntego (na cześć ich odkrywcy – Hansa Buntego).

Otrzymywanie

Powstaje w wyniku zakwaszenia wodnych roztworów tiosiarczanów:

S
2O2−
3 + 2H+
 → [H
2S
2O
3] → S↓ + H
2SO
3 ⇌ S↓ + SO
2↑ + H
2O

Wytrąca się wówczas lekko żółty, mętny, „mlekowaty” osad siarki koloidalnej, a mieszanina nabiera charakterystycznego zapachu dwutlenku siarki (SO2).

Kwas tiosiarkowy można otrzymać, jeśli powyższą reakcję przeprowadza się w niskich temperaturach. W warunkach bezwodnych (eter etylowy, −78 °C) kwas tiosiarkowy powstaje wówczas w formie eteratów.

Na
2S
2O
3 + 2HCl → 2NaCl + H
2S
2O
3·2Et
2O

Można go także uzyskać w reakcji siarkowodoru z tritlenkiem siarki[1]:

H
2S + SO
3 → H
2S
2O
3·nEt
2O

Podczas ogrzewania bezwodnego kwasu tiosiarkowego, przed osiągnięciem 0 °C następuje reakcja odwrotna:

H
2S
2O
3 → H
2S + SO
3

W niskich temperaturach można otrzymać także addukt H
2S·SO
3, izomeryczny z kwasem tiosiarkowym.

Stopnie utlenienia atomów siarki

Teoretycznie atomom siarki w kwasie tiosiarkowym i prostych jonach tiosiarczanowych można przypisać różne stopnie utlenienia (np.: −II i VI, −I i V oraz 0 i IV). Drugi zestaw odpowiada sytuacji, w której tworzone jest wiązanie donorowo-akceptorowe S→S, a trzeci gdy tworzy się wiązanie podwójne S=S. Badania techniką absorpcji rentgenowskiej XANES sugerują, że centralny atom siarki ma stopień utlenienia V, a terminalny −I[3].

Przypisy

  1. ↑ a b c Podręczny słownik chemiczny, RomualdR. Hassa (red.), JanuszJ. Mrzigod (red.), JanuszJ. Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 216, ISBN 83-7183-240-0 .
  2. ↑ N. N. Greenwood, A. Earnshaw: Chemistry of the Elements. Oxford: Butterworth-Heinemann, 1997. ISBN 0-7506-3365-4.
  3. ↑ A.A. Vairavamurthy A.A. i inni, Oxidation state of sulfur in thiosulfate and implications for anaerobic energy metabolism, „Geochimica et Cosmochimica Acta”, 57 (7), 1993, s. 1619–1623, DOI: 10.1016/0016-7037(93)90020-W [dostęp 2023-04-20]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Kwasy beztlenowe
i ich analogi
kwasy tlenowcowodorowe
  • H
    2    S
    aq
  • H
    2    Se
    aq
  • H
    2    Te
    aq
  • H
    2    Po
    aq
kwasy halogenowodorowe
  • HF
    aq
  • HCl
    aq
  • HBr
    aq
  • HI
    aq
  • HAt
    aq
kwasy pseudohalogenowodorowe
Inne
  • HAuCl
    4
  • HAuBr
    4
  • HBF
    4
  • H
    2    PtCl
    6
  • H
    2    SiF
    6
  • HPF
    6
  • HSbF
    6
  • HAsF
    6
Kwasy tlenowe
grupa 6
  • H
    2    CrO
    4    /H
    2    Cr
    2    O
    7
  • H
    2    MoO
    4
  • H
    2    WO
    4
grupa 7
  • HMnO
    4
  • HTcO
    4
  • HReO
    4
grupa 13
  • HBO
    2
  • H
    3    BO
    3
grupa 14
  • H
    2    CO
    3
  • H
    4    SiO
    4    /H
    2    SiO
    3
grupa 15
  • HNO
    2
  • HNO
    3
  • HNO
    4
  • H
    3    PO
    2
  • H
    3    PO
    3
  • H
    3    PO
    4
  • HPO
    3
  • H
    4    P
    2    O
    6
  • H
    4    P
    2    O
    7
  • H
    3    AsO
    3
  • H
    3    AsO
    4
grupa 16
  • H
    2    S
    2    O
    4
  • H
    2    SO
    2
  • H
    2    SO
    3     ⇄ HSHO3
  • H
    2    S
    2    O
    2
  • H
    2    SO
    4
  • H
    2    S
    2    O
    7
  • H
    2    SO
    5
  • H
    2    S
    2    O
    8
  • H
    2    S
    2    O
    3
  • H
    2    S
    2    O
    6
  • H
    2    SeO
    3
  • H
    2    SeO
    4
  • H
    2    TeO
    3
  • H
    6    TeO
    6
grupa 17
  • HClO
  • HClO
    2
  • HClO
    3
  • HClO
    4
  • HBrO
  • HBrO
    2
  • HBrO
    3
  • HBrO
    4
  • HIO
  • HIO
    2
  • HIO
    3
  • HIO
    4
pochodne
  • HSO
    3    F
  • HSO
    3    Cl
  • H
    2    NSO
    3    H
  • HNOSO
    4
  • H
    2    CS
    3
  • H
    2    PO
    3    F
  • HPO
    2    F
    2
  • Kategoria:Kwasy nieorganiczne
Encyklopedia internetowa (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • SNL: tiosvovelsyre