Korpus Inżynierów Koronnych

Ten artykuł dotyczy Korpusu Inżynierów Koronnych. Zobacz też: Korpus Inżynierów - stronę ujednoznaczniającą.

Korpus Inżynierów Koronnych – ogół jednostek inżynieryjnych armii koronnej w XVIII wieku^[1].

Formowanie i zmiany organizacyjne

Korpus został utworzony na mocy ustawy sejmowej w 1775 roku, wchodził w skład Korpusu Artylerii Koronnej i podlegał jego dowódcy^[2].

Początkowo dowództwo składało się z komendanta w randze podpułkownika, majora, dwóch kapitanów, dwóch poruczników i sześciu podoficerów. Szefem korpusu z urzędu został generał artylerii koronnej Alojzy Fryderyk von Brühl, a komendantem ppłk Jan Klein^[2]. Zadaniem dowództwa korpusu było opracowywanie i realizacja planów budownictwa wojskowego, zwłaszcza fortyfikacyjnego i komunikacyjnego, a także prace pomiarowe i topograficzne^[2].

W okresie Sejmu Czteroletniego zwiększono liczbę inżynierów. We wrześniu 1789 przyjęto ofiarę kapitana korpusu Jana Potockiego w corocznej kwocie 10800 złotych. Przeznaczona została ona na powiększenie korpusu o 26 ludzi^[2].

Uchwalony w październiku 1789 nowy etat wojska przewidywał powiększenie jednostek do 93 ludzi, razem z 26 osobami z ofiary Jana Potockiego dawało to etatowo liczbę 119 żołnierzy^[2].

W czerwcu 1791 zorganizowano dodatkowo kompanię pontonierów, wchodzącą w etat wojska koronnego i będącą częścią Korpusu Inżynierów. Miała liczyć 120 żołnierzy z trzema oficerami w tym kapitanem jako dowódcą^[3].

Żołnierze korpusu

Szefowie^[4]:

• Alojzy F. Bruhl (1775-1788)
• Stanisław Sz. Potocki (1788-1792)
• Stanisław K. Potocki (1792)
• Stanisław Sz. Potocki (VIII 1792-)

Pułkownicy^[4]:

• ppłk Jan Klein (od 26 V 1775 do 26 X 1789)^[a]
• płk Karol Sierakowski (od 17 XI 1789).

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
• Włodzimierz Kwaśniewicz: Od rycerza do wiarusa czyli słownik dawnych formacji, funkcji, instytucji i stopni wojskowych. Zielona Góra: Lubuska Oficyna Wydawnicza, 1993.
• Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki: Oficerowie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1777-1794. Oficerowie wojska koronnego. Artyleria i wojska inżynieryjne. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN 83-7188-304-8.