Język abui

Abui tangà
Obszar

Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie (Indonezja)

Liczba mówiących

16 tys. (1981)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6a żywy↗
Kody języka
ISO 639-3 abz
IETF abz
Glottolog abui1241
Ethnologue abz
BPS 0103 3
WALS abv
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język abui, także: barawahing, barue, namatalaki – język papuaski używany w prowincji Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie w Indonezji, w centralnej części wyspy Alor. Według danych z 1981 r. posługuje się nim 16 tys. osób. Należy do grupy języków alor-pantar[1].

Określenie „barawahing” ma charakter pejoratywny[1], sami jego użytkownicy używają nazwy Abui tangà („język górski”)[2].

Jest silnie rozdrobniony dialektalnie. W publikacji Ethnologue wyróżniono cztery dialekty (atimelang, abui barat, alakaman, abui selatan), z zaznaczeniem, że może chodzić o więcej niż jeden język. Pozycja dialektu alakaman nie jest pewna, gdyż dialekt ten może również należeć do języka kamang[1].

Społeczność Abui jest jedną z największych grup etnicznych w regionie. Odnotowano, że abui wypiera niektóre sąsiednie języki (kafoa, hamap)[3]. Sam znajduje się pod wpływem malajskiego alorskiego, który dominuje w roli lingua franca[4]. Najmłodsze pokolenie w większych miejscowościach (takich jak Takalelang i Fanating) posługuje się przede wszystkim malajskim, a abui bywa przyswajany co najwyżej wraz z wkraczaniem w dorosłość. W mniejszych wsiach (jak Tifol Afeng) abui pozostaje preferowanym środkiem komunikacji[3].

Istnieją pewne publikacje poświęcone temu językowi[5]. Wydano m.in. opis gramatyki (A Grammar of Abui, 2007)[6] i słownik (Kamus Pengantar Bahasa Abui, 2008)[7]. Sporządzono także zbiór tekstów[8].

Przypisy

  1. ↑ a b c M. PaulM.P. Lewis M. PaulM.P., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Abui, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 19, Dallas: SIL International, 2016 [dostęp 2020-06-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-13]  (ang.).
  2. ↑ Francesco PeronoF.P. Cacciafoco Francesco PeronoF.P., FrancescoF. Cavallaro FrancescoF., Lamòling Bèaka: Immanence, Rituals, and Sacred Objects in an Unwritten Legend in Alor, „Religions”, 9 (7), 2018, DOI: 10.3390/rel9070211  (ang.).
  3. ↑ a b Kratochvíl 2007 ↓, s. 4.
  4. ↑ G. Saad: Variation and change in Abui: The impact of Alor Malay on an indigenous language of Indonesia. Leiden University, 2020-09-23. [dostęp 2021-08-14]. (ang.).
  5. ↑ Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Abui. Glottolog 4.6. [dostęp 2022-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-12)]. (ang.).
  6. ↑ Kratochvíl 2007 ↓.
  7. ↑ František Kratochvíl, Delpada Benidiktus: Kamus pengantar bahasa Abui: Abui-Indonesian-English dictionary. Kupang: Unit Bahasa dan Budaya GMIT (UBB-GMIT), 2008. ISBN 978-1-86892-593-3. OCLC 778200487. (indonez. • ang.).
  8. ↑ František Kratochvíl, Delpada Benidiktus: Netanga neananra dei lohu naha: Abui tanga heateng ananra / Cerita-cerita dalam Bahasa Abui dari Takalelang: Abui stories from Takalelang. Kupang: Unit Bahasa dan Budaya GMIT (UBB-GMIT), 2008. OCLC 778203425. (indonez.).

Bibliografia

  • František Kratochvíl: A grammar of Abui: A Papuan language of Alor. Utrecht: LOT, 2007, seria: LOT international series 157. ISBN 978-90-78328-28-5. OCLC 150326781. [dostęp 2022-12-17]. (ang.).
  • p
  • d
  • e
Języki wschodniotimorskie
(Języki oirata-makasai)
Języki alor-pantar
Inne
  • NKC: ph407301
  • J9U: 987007539907905171