Chloran potasu

Chloran potasu
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
addyt.

trioksydochloran(1−) potasu

Inne nazwy i oznaczenia
półsyst.

chloran potasu

Stocka

chloran(V) potasu

inne

daw. chloran potasowy, zwycz. sól Bertholleta, kalichloricum, pot. kalichlorek[1]

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

KClO
3

Masa molowa

122,55 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały proszek, granulki lub kryształy[2]

Identyfikacja
Numer CAS

3811-04-9

PubChem

6426889

SMILES
[O-]Cl(=O)=O.[K+]
InChI
InChI=1S/ClHO3.K/c2-1(3)4;/h(H,2,3,4);/q;+1/p-1
InChIKey
VKJKEPKFPUWCAS-UHFFFAOYSA-M
Właściwości
Gęstość
2,32 g/cm³[3]; ciało stałe
Rozpuszczalność w wodzie
73 g/l (20 °C)[4]
555 g/l (100 °C)[4]
Temperatura topnienia

368 °C[4]

Temperatura rozkładu

370 °C[4]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-07-11]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[5]
Płomień nad okręgiem Wykrzyknik Środowisko
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H271, H302, H332, H411

Zwroty P

P210, P220, P221, P261, P370+P378, P371+P380+P375[3]

NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[6]
0
2
2
OX
Numer RTECS

FO0350000

Dawka śmiertelna

LD50 1870 mg/kg (szczur, doustnie)[4]

Podobne związki
Inne aniony

KClO, KClO
2
, KClO
4

Inne kationy

NaClO
3
, NH
4
ClO
3

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Chloran potasu (nazwa Stocka: chloran(V) potasu), KClO
3
nieorganiczny związek chemiczny, sól potasowa kwasu chlorowego. Stosowany do produkcji zapałek i materiałów wybuchowych[7].

Otrzymywanie

Na skalę przemysłową otrzymywany jest czasami w procesie elektrolizy roztworu chlorku potasu. W przestrzeni anodowej zachodzą następujące reakcje[8]:

2Cl
→ Cl
2
+ 2e
Cl
2
+ H
2
O HClO + H+
+ Cl
HClO H+
+ ClO
2HClO + ClO
→ ClO
3
+ 2Cl
+ 2H+

Anody do tego procesu pokrywane są powłokami z RuO
2
lub tytanu, aby zapewnić ich trwałość chemiczną.

W analogicznym procesie elektrochemicznym częściej otrzymuje się chloran sodu (jako roztwór wodny), z którego następnie wytrąca się chloran potasu po dodaniu stałego KCl[8]:

KCl + NaClO
3
→ NaCl + KClO
3

Jest to główna przemysłowa metoda produkcji tego związku. Pozostała solanka jest zawracana do elektrolizera i wykorzystywana ponownie[8].

Inną metodą otrzymywania KClO
3
jest przepuszczanie gazowego chloru przez gorący roztwór wodorotlenku potasu[9]:

3Cl
2
+ 6KOH → KClO
3
+ 5KCl + 3H
2
O

Przypisy

  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać kalichlorek [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2022-02-03].
  2. Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
  3. a b Chloran potasu (nr 255572) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2018-07-11]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  4. a b c d e Potassium chlorate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 2060 [dostęp 2018-07-11]  (niem. • ang.).
  5. Chloran potasu, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2018-07-11]  (ang.).
  6. Chloran potasu (nr 255572) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2018-07-11]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  7. Podręczny słownik chemiczny, RomualdR. Hassa (red.), JanuszJ. Mrzigod (red.), JanuszJ. Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 71, ISBN 83-7183-240-0 .
  8. a b c HelmutH. Vogt HelmutH. i inni, Chlorine Oxides and Chlorine Oxygen Acids, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, s. 22–32, DOI: 10.1002/14356007.a06_483  (ang.).
  9. PradyotP. Patnaik PradyotP., Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 745, ISBN 0-07-049439-8  (ang.).
Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • BNCF: 32759
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3960992
  • Britannica: science/potassium-chlorate
  • SNL: kaliumklorat