Wyblin

Wyblin jednolistny

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

epidendronowe

Rodzaj

wyblin

Nazwa systematyczna

Malaxis Sol. ex Sw.
Prodr. 8, 119. 20 Jun-29 Jul 1788^[3]

Typ nomenklatoryczny

M. spicata Swartz^[3]

Synonimy

Achroanthes Raf.
Acroanthes Raf.
Cheiropterocephalus Barb.Rodr.
Kornasia Szlach.
Lisowskia Szlach.
Microstylis (Nutt.) Eaton
Pycnantha Ravenna^[4]^[5]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Wyblin (Malaxis Sol. ex Sw.) – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego w zależności od ujęcia od ok. 160^[4]–180^[6] do ok. 300^[7] gatunków (w szerokim ujęciu zaliczany tu także jest rodzaj wątlik Hammarbya)^[8]. Rośliny te występują głównie w strefie międzyzwrotnikowej, ale pojedyncze gatunki sięgają też stref umiarkowanych na obu półkulach^[7]. W Europie, w tym także w Polsce, rośnie jeden gatunek – wyblin jednolistny (Malaxis monophyllos)^[6]^[9] (w szerokim ujęciu rodzaju także wątlik błotny).

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Jeden z rodzajów plemienia Malaxideae w obrębie podrodziny epidendronowych (Epidendroideae) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych^[2]^[8]^[10].

Wykaz gatunków wg POWO^[4]

Malaxis abieticola Salazar & Soto Arenas
Malaxis acianthoides (Schltr.) Ames
Malaxis adenotropa R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis adolphii (Schltr.) Ames
Malaxis alvaroi García-Cruz, R.Jiménez & L.Sánchez
Malaxis andersoniana R.González
Malaxis andicola (Ridl.) Kuntze
Malaxis apiculata Dod
Malaxis atrorubra (H.Perrier) Summerh.
Malaxis aurea Ames
Malaxis auriculata P.O'Byrne & J.J.Verm.
Malaxis bayardii Fernald
Malaxis boliviana (Schltr.) Ames
Malaxis brachyrrhynchos (Rchb.f.) Ames
Malaxis brachystachys (Rchb.f.) Kuntze
Malaxis brevis Dressler
Malaxis buchtienii (Schltr.) Christenson
Malaxis bulusanensis Ames
Malaxis cardiophylla (Rchb.f.) Kuntze
Malaxis carlos-parrae Szlach. & Kolan.
Malaxis carnosa (Kunth) C.Schweinf.
Malaxis casillasii R.González
Malaxis chevalieri Summerh.
Malaxis chiarae R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis chica Todzia
Malaxis cipoensis F.Barros
Malaxis cobanensis Archila, Szlach. & Chiron
Malaxis cogniauxiana (Schltr.) Pabst
Malaxis contrerasii R.González
Malaxis cordilabia Portalet
Malaxis crispata (Lindl.) Ames
Malaxis crispifolia (Rchb.f.) Kuntze
Malaxis cumbensis Dodson
Malaxis densiflora (A.Rich.) Kuntze
Malaxis discolor (Lindl.) Kuntze
Malaxis dodii Acev.-Rodr. & Ackerman
Malaxis dolpensis M.R.Shrestha, L.R.Shakya & Ghimire
Malaxis domingensis Ames
Malaxis elliptica A.Rich. & Galeotti
Malaxis elviae R.González
Malaxis espejoi R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis excavata (Lindl.) Kuntze
Malaxis fastigiata (Rchb.f.) Kuntze
Malaxis greenwoodiana Salazar & Soto Arenas
Malaxis hagsateri Salazar
Malaxis hieronymi (Cogn.) L.O.Williams
Malaxis hispaniolae (Schltr.) L.O.Williams
Malaxis histionantha (Link) Garay & Dunst.
Malaxis hoppii (Schltr.) Løjtnant
Malaxis insperata Dressler
Malaxis intermedia (A.Rich.) Seidenf.
Malaxis irmae Radins & Salazar
Malaxis iwashinae T.Yukawa & T.Hashim.
Malaxis jaraguae (Hoehne & Schltr.) Pabst
Malaxis javesiae (Rchb.f.) Ames
Malaxis johniana (Schltr.) Foldats
Malaxis juventudensis Marg.
Malaxis katangensis Summerh.
Malaxis labrosa (Rchb.f.) Acuña
Malaxis lagotis (Rchb.f.) Kuntze
Malaxis leonardii Ames
Malaxis lepanthiflora (Schltr.) Ames
Malaxis lepidota (Finet) Ames
Malaxis licatae Carnevali & I.Ramírez
Malaxis lizbethiae R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis lobulata L.O.Williams
Malaxis longipedunculata Ames
Malaxis luceroana R.González
Malaxis lyonnetii Salazar
Malaxis maclaudii (Finet) Summerh.
Malaxis macrostachya (Lex.) Kuntze
Malaxis macvaughiana R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis maguirei C.Schweinf.
Malaxis maianthemifolia Schltdl. & Cham.
Malaxis major (Rchb.f.) León ex A.D.Hawkes
Malaxis malipoensis Y.F.Meng, A.Q.Hu & F.W.Xing
Malaxis mandonii (Rchb.f.) Marg.
Malaxis marthaleidae R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis martinezii R.González
Malaxis massonii (Ridl.) Kuntze
Malaxis maxonii Ames
Malaxis medinae Carnevali & Nog.-Sav.
Malaxis melanotoessa Summerh.
Malaxis micheliana R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis mixta (Schltr.) R.Vásquez
Malaxis molotensis Salazar & de Santiago
Malaxis monophyllos (L.) Sw. – wyblin jednolistny
Malaxis monsviridis Dressler
Malaxis moritzii (Ridl.) Kuntze
Malaxis mucronulata (Schltr.) P.Ortiz
Malaxis muscifera (Lindl.) Kuntze
Malaxis myurus (Lindl.) Kuntze
Malaxis nana C.Schweinf.
Malaxis nelsonii Ames
Malaxis nidiae Carnevali & I.Ramírez
Malaxis novogaliciana R.González ex McVaugh
Malaxis ochreata (S.Watson) Ames
Malaxis oroensis Tobar & Salazar
Malaxis pabstii (Schltr.) Pabst
Malaxis padilliana L.O.Williams
Malaxis panamensis Kolan.
Malaxis pandurata (Schltr.) Ames
Malaxis parthoni C.Morren
Malaxis perezii R.González
Malaxis physuroides (Schltr.) Summerh.
Malaxis pittieri (Schltr.) Ames
Malaxis pringlei (S.Watson) Ames
Malaxis prorepens (Kraenzl.) Summerh.
Malaxis pubescens (Lindl.) Kuntze
Malaxis pusilla Ames & C.Schweinf.
Malaxis quadrata L.O.Williams
Malaxis reichenbachiana (Schltr.) L.O.Williams
Malaxis rheedeana J.M.H.Shaw
Malaxis ribana Espejo & López-Ferr.
Malaxis risaraldana Szlach. & Kolan.
Malaxis roblesgiliana R.González
Malaxis rodrigueziana R.González
Malaxis rosei Ames
Malaxis rosilloi R.González & E.W.Greenw.
Malaxis rositae R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis rostratula Dressler
Malaxis ruizii R.González
Malaxis rupestris (Poepp. & Endl.) Kuntze
Malaxis rzedowskiana R.González
Malaxis schliebenii (Mansf.) Summerh.
Malaxis schneideri (Szlach. & Kolan.) J.M.H.Shaw
Malaxis seramica (J.J.Sm.) S.Thomas, Schuit. & de Vogel
Malaxis seychellarum (Kraenzl.) Summerh.
Malaxis sibundoyensis Kolan., Medina Tr. & Szlach.
Malaxis simillima (Rchb.f.) Kuntze
Malaxis sneidernii (Garay) P.Ortiz
Malaxis sodiroi (Schltr.) Dodson
Malaxis spicata Sw.
Malaxis steyermarkii Correll
Malaxis streptopetala (B.L.Rob. & Greenm.) Ames
Malaxis subtilis Aver.
Malaxis sulamadahensis (J.J.Sm.) S.Thomas, Schuit. & de Vogel
Malaxis talamancana Dressler
Malaxis talaudensis (J.J.Sm.) S.Thomas, Schuit. & de Vogel
Malaxis tamayoana Garay & W.Kittr.
Malaxis tamurensis Tuyama
Malaxis tepicana Ames
Malaxis tequilensis R.González, Lizb.Hern. & E.Ramírez
Malaxis termensis (Kraenzl.) C.Schweinf.
Malaxis thienii Dodson
Malaxis thwaitesii Bennet
Malaxis tonduzii (Schltr.) Ames
Malaxis triangularis Dressler
Malaxis tridentula (Schltr.) Christenson
Malaxis trigonopetala (J.J.Sm.) S.Thomas, Schuit. & de Vogel
Malaxis umbelliflora Sw.
Malaxis unifolia Michx.
Malaxis urbana E.W.Greenw.
Malaxis ventilabrum (Rchb.f.) Kuntze
Malaxis ventricosa (Poepp. & Endl.) Kuntze
Malaxis warmingii (Rchb.f.) Kuntze
Malaxis weberbaueriana (Kraenzl.) Summerh.
Malaxis weddellii (Finet) R.Vásquez
Malaxis welwitschii (Rchb.f.) Hermans
Malaxis wercklei (Schltr.) Ames
Malaxis woodsonii L.O.Williams
Malaxis xerophila Salazar & L.I.Cabrera
Malaxis yanganensis Dodson
Malaxis zempoalensis López-Ferr. & Espejo

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-11-08] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-11-08] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-08-05].
↑ ^a ^b ^c Malaxis Sol. ex Sw.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-10-28].
↑ Malaxis. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-06-05].
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 556, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b Xinqi Chen, Jeffrey J. Wood: Malaxis Solander ex Swartz. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-10-28].
↑ ^a ^b Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2010-08-05]. (ang.).
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 113, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Malaxis. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-06-05].