Tellurowodór

Tellurowodór
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
tellurek wodoru
Inne nazwy i oznaczenia
tellan, tellurowodór
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

H2Te

Masa molowa

129,62 g/mol

Wygląd

bezbarwny lub żółtawy gaz

Identyfikacja
Numer CAS

7783-09-7

PubChem

21765

InChI
InChI=1S/H2Te/h1H2
InChIKey
VTLHPSMQDDEFRU-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Gęstość
0,0058 g/cm³ (wartość teoretyczna); gaz
Temperatura topnienia

−49 °C[1]

Temperatura wrzenia

−1,25 °C[1]

Punkt krytyczny

200 °C[1]

Kwasowość (pKa)

2,6

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Podobne związki
Pochodne sole

tellurek cynku, tellurek ołowiu(II), tellurek bizmutu(III)

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Tellurowodór (tellan), H2Te – nieorganiczny związek chemiczny telluru i wodoru. Rozpuszczony w wodzie tworzy kwas tellurowodorowy.

Charakterystyka

Bezbarwny lub blado-żółty, palny gaz o odrażającym zapachu podobnym do siarkowodoru. Jest rozpuszczalny w wodzie, w roztworze wodnym tworzy stosunkowo mocny kwas tellurowodorowy (pKa1 2,6)[2].

Otrzymywanie

Tellurowodór można otrzymać przez:

  • syntezę bezpośrednią z pierwiastków w podwyższonej temperaturze
H2 + Te → H2Te
  • działanie na tellurki (np. kadmu) kwasem solnym:
CdTe + 2HCl → H2Te + CdCl2

Toksyczność

Tellurowodór jest toksyczny, działa na organizm ludzki podobnie jak inne związki telluru, jest niewiele mniej toksyczny niż selenowodór. Ma wybitnie silne działanie drażniące w stosunkowo niskich stężeniach.

Zastosowanie

Sam tellurowodór nie ma specjalnego zastosowania, jednak jest stosowany do produkcji innych związków telluru m.in. tellurków (np. elektronika).

Przypisy

  1. ↑ a b c Hydrogen telluride, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 122699 [dostęp 2012-11-21]  (niem. • ang.).
  2. ↑ CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 83. Boca Raton: CRC Press, 2003.
  • p
  • d
  • e
Kwasy beztlenowe
i ich analogi
kwasy tlenowcowodorowe
  • H
    2    S
    aq
  • H
    2    Se
    aq
  • H
    2    Te
    aq
  • H
    2    Po
    aq
kwasy halogenowodorowe
  • HF
    aq
  • HCl
    aq
  • HBr
    aq
  • HI
    aq
  • HAt
    aq
kwasy pseudohalogenowodorowe
Inne
  • HAuCl
    4
  • HAuBr
    4
  • HBF
    4
  • H
    2    PtCl
    6
  • H
    2    SiF
    6
  • HPF
    6
  • HSbF
    6
  • HAsF
    6
Kwasy tlenowe
grupa 6
  • H
    2    CrO
    4    /H
    2    Cr
    2    O
    7
  • H
    2    MoO
    4
  • H
    2    WO
    4
grupa 7
  • HMnO
    4
  • HTcO
    4
  • HReO
    4
grupa 13
  • HBO
    2
  • H
    3    BO
    3
grupa 14
  • H
    2    CO
    3
  • H
    4    SiO
    4    /H
    2    SiO
    3
grupa 15
  • HNO
    2
  • HNO
    3
  • HNO
    4
  • H
    3    PO
    2
  • H
    3    PO
    3
  • H
    3    PO
    4
  • HPO
    3
  • H
    4    P
    2    O
    6
  • H
    4    P
    2    O
    7
  • H
    3    AsO
    3
  • H
    3    AsO
    4
grupa 16
  • H
    2    S
    2    O
    4
  • H
    2    SO
    2
  • H
    2    SO
    3     ⇄ HSHO3
  • H
    2    S
    2    O
    2
  • H
    2    SO
    4
  • H
    2    S
    2    O
    7
  • H
    2    SO
    5
  • H
    2    S
    2    O
    8
  • H
    2    S
    2    O
    3
  • H
    2    S
    2    O
    6
  • H
    2    SeO
    3
  • H
    2    SeO
    4
  • H
    2    TeO
    3
  • H
    6    TeO
    6
grupa 17
  • HClO
  • HClO
    2
  • HClO
    3
  • HClO
    4
  • HBrO
  • HBrO
    2
  • HBrO
    3
  • HBrO
    4
  • HIO
  • HIO
    2
  • HIO
    3
  • HIO
    4
pochodne
  • HSO
    3    F
  • HSO
    3    Cl
  • H
    2    NSO
    3    H
  • HNOSO
    4
  • H
    2    CS
    3
  • H
    2    PO
    3    F
  • HPO
    2    F
    2
  • Kategoria:Kwasy nieorganiczne