Powiat wyrzyski

Powiat wyrzyski
powiat
do 1975
Ilustracja
Mapa powiatu, 1838 (ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu)
Państwo

 Polska

Województwo

bydgoskie

Data likwidacji

1975

Siedziba

Wyrzysk

Powierzchnia

1041 km²

Populacja (1973)
• liczba ludności


74 200

• gęstość

71 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich

6

Liczba gmin wiejskich

7

brak współrzędnych

Powiat wyrzyski – powiat istniejący w latach 1920–1939 oraz 1945–1975, najpierw w II Rzeczypospolitej, a następnie w PRL.

Historia

Powiat powstał na terenie należącym do niemieckiego powiatu Wirsitz. Początkowo należał do woj. poznańskiego, 1 kwietnia 1938 został przyłączony do województwa pomorskiego[1]. 26 października 1939 teren powiatu został ponownie włączony do Niemiec pod nazwą powiat Wirsitz. W roku 1945 ponownie w granicach Polski. W 1950 przemianowanego na bydgoskie (do 1975). Ostateczny zasięg powiatu obejmował tereny obecnych powiatów nakielskiego (woj. kujawsko-pomorskie) i pilskiego (woj. wielkopolskie). Jego ośrodkiem administracyjnym był Wyrzysk. Oprócz Wyrzyska na terenie powiatu istniały miasta: Nakło nad Notecią, Łobżenica, Miasteczko Krajeńskie, Mrocza i Wysoka.

Po reformie administracyjnej w 1975 roku terytorium powiatu zostało podzielone pomiędzy nowe (mniejsze) województwo bydgoskie oraz województwo pilskie. Powiatu nie przywrócono w roku 1999, a sam Wyrzysk włączono do powiatu pilskiego w woj. wielkopolskim.

1 sierpnia 1934 r. dokonano nowego podziału powiatu na gminy wiejskie[2].

Gminy w 1934

  • Białośliwie
  • Łobżenica
  • Mrocza
  • Nakło
  • Sadki
  • Wyrzysk
  • Wysoka

Miasta

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350.
  2. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 661.
  • p
  • d
  • e
Województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)
Powiaty miejskie
Powiaty ziemskie

herb województwa poznańskiego

  • p
  • d
  • e
Województwo pomorskie (II Rzeczpospolita)
  • miasto wojewódzkie – Toruń
Powiaty miejskie
Powiaty ziemskie

herb województwa pomorskiego

  • p
  • d
  • e
Powiat wyrzyski (1919–1975)
Przynależność wojewódzka
  • woj. poznańskie (II RP) (1919-38)
  • woj. pomorskie (II RP) (1938-39)
  • woj. pomorskie (PRL) (1945-50)
  • woj. bydgoskie (1950-75)
Miasta (1919-75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–54 i 1973–75)
  • Białośliwie (1934–40, 1945–54 i 1973–75)
  • Łobżenica (1934–54 i 1973–75)
  • Miasteczko Krajeńskie (Kraińskie) (1940–54)
  • Mrocza (1934–54 i 1973–75)
  • Nakło (nad Notecią) (1934–54 i 1973–75)
  • Wąwelno (1940–45)
  • Sadki (1934–54 i 1973–75)
  • Wyrzysk (1934–54 i 1973–75)
  • Wysoka (1934–54 i 1973–75)
Gromady
(1954-72)
  • Białośliwie (1954-72)
  • Czajcze (1954-61)
  • Dębowo (1954-59)
  • Dźwierszno Małe (1954-72)
  • Dźwierszno Wielkie (1954-57)
  • Falmierowo (1954-72)
  • Grabówno (1954-57)
  • Karnowo (1954-57)
  • Karnówko (1954-57)
  • Kaźmierzewo (1954-57)
  • Kosztowo (1954-59)
  • Krostkowo (1954-57)
  • Liszkowo (1954-61)
  • Luchowo (1954-72)
  • Miasteczko Krajeńskie (Kraińskie) (1954-72)
  • Mrocza (1954-72)
  • Nakło nad Notecią (1958-72)
  • Osiek nad Notecią (1954-72)
  • Paterek (1954-61)
  • Pobórka Wielka (1954-61)
  • Radzicz (1954-68)
  • Ruda (1954-59)
  • Rudna (1954-61)
  • Sadki (1954-72)
  • Samostrzel (1954-61)
  • Śmielin (1954-57)
  • Wąwelno (1954-61 →)
  • Wiktorówko (1954-61)
  • Witosław (1958-72)
  • Wyrzysk (1959-68)
  • Wysoka (1954-72)