Otar Ioseliani

Otar Ioseliani
ოთარ იოსელიანი
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1934
Tbilisi

Data śmierci

17 grudnia 2023

Zawód

reżyser, scenarzysta, montażysta, aktor

Lata aktywności

1958–2015

Otar Ioseliani (gruz. ოთარ იოსელიანი; ur. 2 lutego 1934 w Tbilisi, zm. 17 grudnia 2023[1]) – gruziński reżyser, scenarzysta, montażysta i aktor filmowy zamieszkały we Francji.

Życiorys

Jego debiutancki film Kwiecień został zatrzymany w 1962 przez sowiecką cenzurę. Zniechęcony reżyser porzucił na kilka lat kinematograię i rozpoczął pracę w charakterze rybaka oraz robotnika w zakładach metalurgicznych[2].

Pierwszy oficjalnie pokazywany film długometrażowy Cierpkie wino w 1966 otrzymał nagrodę FIPRESCI na festiwalu w Cannes. W 1970 rozgłos zdobył film Był sobie drozd. Zrealizowana w 1975 Pastorałka przez sześć lat leżała na półkach, wstrzymana przez cenzurę. Dopiero w 1982 udało się film pokazać na 32. MFF w Berlinie, gdzie otrzymał wyróżnienie. To doświadczenie skłoniło reżysera do emigracji z ZSRR, pozostania na Zachodzie i osiedlenia się w Paryżu.

W 1984 Ioseliani zrealizował we Francji film Ulubieńcy księżyca, który otrzymał Nagrodę Specjalną Jury na 41. MFF w Wenecji. Kolejne jego filmy: I nastała jasność (1989) oraz Zbóje: Rozdział VII (1996), także były wyróżniane w Wenecji.

W poniedziałek rano (2002) przyniósł mu nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego reżysera na 52. MFF w Berlinie[3]. W 2008 na ekrany wszedł film Ogrody jesieni - umiejscowiona w Paryżu historia wysokiego urzędnika francuskiego rządu, który traci stanowisko i jest zmuszony na nowo odnaleźć się w życiu[2].

Przewodniczył obradom jury Złotej Kamery na 53. MFF w Cannes (2000).

Przypisy

Zobacz kolekcję cytatów z Otara Ioselianiego w Wikicytatach
  1. ''Zmarł nagradzany m.in. w Wenecji i Berlinie reżyser Otar Ioseliani'' [online], onet.pl [dostęp 2023-12-17]  (pol.).
  2. a b Gruzin zakochany w Paryżu, "Rzeczpospolita", 26 września 2008
  3. Otar Ioseliani – lista nagród w bazie IMDb (ang.)

Bibliografia

  • Galina Dołmatowska, Irina Szyłowa, Sylwetki radzieckiego ekranu, przeł. z ros. Marek Dzierwajłło, Wydawnictwo Progress, Moskwa 1980, s. 148-155.
  • p
  • d
  • e
1956–1979
1980–1999
2000–2019
2020–
  • ISNI: 0000000114761415
  • VIAF: 84191222
  • ULAN: 500333154
  • LCCN: nr97036195
  • GND: 122491556
  • NDL: 00980020
  • BnF: 135321851
  • SUDOC: 06687775X
  • NKC: jo2007399842
  • BNE: XX1621126
  • NTA: 107526522
  • BIBSYS: 5077497
  • PLWABN: 9810601047905606
  • J9U: 987007514952205171
  • LNB: 000243771
  • CONOR: 144546147
  • ΕΒΕ: 192549
  • KRNLK: KAC201204027
  • PWN: 3915318
  • NE.se: otar-ioseliani
  • SNL: Otar_Iosseliani
  • Catalana: 0033816
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 27765