Ośrodek Kultury im. Norwida

Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Data założenia

1955

Dziedzina

Instytucja kultury

Adres

Kraków, os. Górali 5

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie”
Ziemia50°04′46″N 20°02′10″E/50,079444 20,036111
Strona internetowa

Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie – miejska instytucja kultury o ponad sześćdziesięcioletniej tradycji. Działa na terenie Nowej Huty i na rzecz dzielnicy. Skupia się przede wszystkim na realizacji programów edukacyjnych, artystycznych, społeczno-kulturalnych i proekologicznych skierowanych do społeczności lokalnej Nowej Huty oraz Miasta Krakowa. W strukturach Ośrodka Kultury Norwida znajdują się Kino Studyjne Sfinks, które jest producentem Nowohuckiej Kroniki Filmowej, ARTzona, Kuźnia, Nowohuckie Laboratorium Dziedzictwa, Galeria Huta Sztuki, Biblioteka Górali oraz Biblioteka Kuźnia.

Historia

W latach 1955–1990 Ośrodek Kultury funkcjonował jako Zakładowy Dom Kultury Huty im. Lenina, natomiast w latach 1990–1994 jako Zakładowy Dom Kultury Huty im. T. Sendzimira. W 1994 roku został przejęty przez Gminę Kraków. Z działalnością Domu Kultury były związane między innymi: Zespół Pieśni i Tańca „Nowa Huta”, Orkiestra Dęta HiL, Teatr Lalek Widzimisię, Młodzieżowa Estrada Poetycka, Galeria Rytm, Kino Sfinks, Nowohucki Jazz Klub, Poradnia Urządzania Wnętrz Mieszkalnych prowadzona przez Janusza Trzebiatowskiego, Klub Fotografików Amatorów[1], Amatorski Klub Filmowy „Nowa Huta”[2], zespół Sirtaki, w którym występowały dzieci greckich uchodźców prowadzony przez Romę Doniec-Krzemień[3].

Działalność

Ośrodek Kultury Norwida włącza się w procesy związane z rewitalizacją, wzmocnieniem potencjału społecznego i rozwojem środowiska lokalnego. Jest uczestnikiem procesów i dyskusji związanych z Lokalnym Programem Rewitalizacji Krakowa. Współpracuje z instytucjami, organizacjami oraz podmiotami środowiska lokalnego. Będąc producentem Nowohuckiej Kroniki Filmowej dokumentuje historię dzielnicy i jednocześnie, za pośrednictwem TVP 3, promuje w Małopolsce najciekawsze nowohuckie projekty i inicjatywy. Prowadzi również działalność szkoleniową skierowaną do osób 55+.

W latach 2004–2008 Ośrodek Kultury Norwida był wnioskodawcą i liderem projektu „Nowa Huta – Nowa Szansa”, realizowanego metodą partnerską w ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL. Efektem tych działań jest Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema, który powstał w ramach projektu, a następnie, po oddaniu do użytkowania, został przekazany pod zarząd Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie.

Od kwietnia 2011 r. do marca 2014 r. realizowany był międzynarodowy projekt „ReNewTown. New post-socialist city: Competitive and Attractive". Działania projektowe Ośrodka Kultury im. Norwida związane były z rewitalizacją budynku Sali Tańca i przekształceniem jej w przestrzeń działań społeczno-kulturalnych – ARTzonę.

Od 16 października 2018 r. w ramach działalności Ośrodka funkcjonuje Galeria Huta Sztuki.

Sirtaki

W 1966 roku z inicjatywy ówczesnego kierownika ZDK HilL Jana Żabickiego powstał Zespół Grecki skupiający dzieci greckich uchodźców mieszkających na terenie dzielnicy[4]. Przez rok prowadziła go Katarzyna Florek[5], a potem aż do rozwiązania w latach 70. XX wieku Roma Doniec[6].

Nazwę zmieniono na Sirtaki. Pochodziła ona od greckiego tańca Syrtáki. Początkowo zespół liczył 7 członków. Skład się powiększał, zmieniali się muzycy i wokaliści, a wygląd ewaluował. W trakcie występu pojawiły się oryginalne greckie instrumenty m.in. buzuki[6]. Na początku lat 70. zespołowi akompaniowali Jorgos i Sakis Cakmakas, Kostas Charlambopoulos, Wangelis Rusiotis[5]. W 1974 roku do zespołu dołączył 4-letni perkusista Theodorakis Solomonidis[7], który przyjeżdżał na występy z Wałbrzycha[8]. Zespół zajmował I miejsca na Ogólnopolskich Przeglądach Amatorskich Zespołów Greckich we Wrocławiu (1970 i 1971) i Świdnicy (1972 i 1973)[9]. W 1972 roku stroje dla zespołu zaprojektowali Lidia i Wojciech Skarżyńscy, a w 1975 roku Lidia Minticz[4].

Teatrzyki

Teatr Lalek Widzimisie

Teatr lalek założyła grupa nowohuckich plastyków we wrześniu 1958 roku. Rozpoczął on działalność w listopadzie 1958 roku. Kierownikiem zespołu był Jerzy Wroński. Pierwsze przedstawienie Przygody Puncha odbyło się w listopadzie 1958 roku. Artyści sami wykonali plakaty i rozwiesili je na słupach[10]. Autorką plakatu i projektów lalek była Lucyna Wranik-Bernhard. Rolę Puncha grał Jerzy Wroński. Teatr tworzył 12 osobowy zespół w składzie: Kazimierz Adamczyk, Tadeusz Bernhard, Walenty Gabrysiak, Józefa Kruczek, Marian Kruczek, Danuta Urbanowicz. Za światło odpowiedzialny był Julian Jończyk.Teatr działał w bloku przy dawnej ulicy Demakowa 10 (obecnie Ignacego Mościckiego) na osiedlu C-2 (obecnie Górali) w bloku nr 43. Pomieszczenia zajmowane przez teatr znajdowały się na parterze, a wchodziło się do nich z przełączki. Opiekunem teatru był ZDK HiL, który przekazał fundusze na wyposażenie teatru. Spektakle odbywały się w środę, sobotę i niedzielę o godzinie 17-tej[11]. W listopadzie 1958 roku do obejrzenia spektaklu zachęcał lokalny Głos Nowej Huty dziwiąc się, że „frekwencja nie dopisuje”[12]. Kolejnym spektakl Skoczek Toczek Jana Malika miał premierę 22 lutego 1959 roku[13]. Reżyserem był Ryszard Kotas, scenografię przygotował Julian Jończyk, projekty lalek wykonali: Lucyna Wranik-Bernhard i Julian Jończyk. Wykonawcami byli: Tadeusz Bernhardt, Ewa Buczyńska (Skoczek-Toczek), Walenty Gabrysiak, Julian Jończyk, Józefa Kruczek, Marian Kruczek, Danuta Urbańczyk, Lucyna Wranik-Bernhardt, Jerzy Wroński[14]. W czerwcu 1959 roku powstał projekt przejęcia teatrzyku przez Dzielnicową Radę Narodową[15].

13 marca 1960 roku miała miejsce kolejna, trzecia premiera Zaklętego Rumaka Bolesława Leśmiana w opracowaniu scenicznym Zbigniewa Kopalki[16].

Teatrzyk Małych Form

Teatrzyk powstał w 1962 roku. Początkowo kierował nim Bronisław Gotkowski, który wyreżyserował montaż „Etiuda Październikowa”. W spektaklu wystąpili również soliści zespołu baletowego ZDK HiL. Kolejnym kierownikiem zespołu został Czesław Meissner[17] związany wcześniej z Teatrem Rapsodycznym[18], który przygotował sztukę „Piotr” oraz montaż 1 majowy „Sztandar”. We wrześniu 1963 roku kierownictwo teatru przejęła aktorka Teatru Ludowego Anna Lutosławska. Przygotowała ona z zespołem montaż na święto 22 lipca, a w 1964 roku „Nocną Opowieść” Krzysztofa Choińskiego[17]. W 1965 roku teatrzyk wystawił „Liryki miłosne”[19] i program „My”[20], a 1966 „Król IV” Stanisława Grochowiaka[21].

Teatr Lalek Miś

Teatr powstał w 1962 roku. Początkowo nosił nazwę Teatr Lalek ZDK HiL[22], a potem zmieniono ją na Teatrzyk Lalek „Miś” ZDK HiL[23]. W skład zespołu wchodzili: Elenai Majchrzycka (dekoracje i lalki), Zofia Sotoła, Józef Struzik, Jerzy Trela, Jan Oczkowski (muzyka) oraz kierownik i reżyser K. Zwoliński[22]. Kolejnym kierownikiem teatrzyku został Zbigniew Poprawski. Funkcję tę pełnił co najmniej do 1967 roku[24]. Wyreżyserował on spektakl dla dorosłych „Płaszcz” na podstawie sztuki Gogola, za co otrzymał nagrodę podczas Ogólnopolskiego Spotkania Lalkarzy w Puławach w 1964 roku. Jury pod kierownictwem Władysława Jaremy doceniło jego adaptację, reżyserię i inscenizację. Pierwszą nagrodę (dyplomy, magnetofon i pamiątkowe albumy) otrzymał również zespół teatrzyku w składzie: Elenai Majchrzycka, Zofia Sotoła, Jerzy Piórkowski i Janusz Seyrlhuber. Scenografię przygotowała Wanda Fik. Podczas imprezy w Puławach teatrzyk zaprezentował również przedstawienie dla dzieci „Wesoła estrada”[23]. W 1965 roku pokazano sztukę „Misie Ptysie” autorstwa Z. Poprawskiego i w jego reżyserii. W przedstawieniu wystąpili: Zofia Sotoła, Elenai Majchrzycka, Jerzy Piórkowski i Władysław Sitko[25].

Teatr korzystał z lokalu teatrzyku Widzimisie na os. Górali 23 (obecnie Muzeum Czynu Zbrojnego)[25]. Nie wiemy kiedy zaprzestał działalności, ale w lipcu 1968 roku pomieszczenie po byłym teatrzyku Miś przejął zarząd fabryczny ZBOWiD[26].

Estrada Poetycka

Instruktorką, reżyserką i autorką adaptacji była aktorka Teatru Ludowego Irena Jun. Estrada rozpoczęła działalność premierą widowiska Nasze portrety (1964). Był to wybór tekstów publicystycznych poruszających problemy nowohuckiej młodzieży. W kolejnym roku Estrada przygotowała montaż poetycki Gałczyński–1965, który zdobył I nagrodę na Festiwalu Poezji K. I. Gałczyńskiego w Szczecinie[27]. W 1966 roku w Ogólnopolskim Przeglądzie Amatorskich Teatrów Poezji i Pantomimy, który odbył się w Tarnowie i Nowej Hucie I miejsce zajęła Estrada Poetycka Domu Kultury HiL za spektakl Kiedy znów będę mały J. Korczaka[28]. W 1967 roku spektakl Jak robić wiersze na Festiwalu Poezji Rosyjskiej w Poznaniu otrzymał pierwszą nagrodę. Spektakl był montażem tekstów poetyckich spiętych cytatami z utworów Władimira Majakowskiego. Nagrodą był wyjazd całego zespołu do Moskwy. W kolejnym roku widowisko oparte na motywach poezji K. K. Baczyńskiego Żołnierz poeta, czasu kurz... otworzyło II Dni Poezji w Nowej Hucie. Spektakl otrzymał Nagrodę Młodości[27].

Na VIII Ogólnopolskim Festiwalu Poezji im. Bronisława Broniewskiego Estrada otrzymała nagrodę Złoty liść dębu[27]. W 1971 roku estrada przygotowała spektakl O pięknem rzecz jest rozwiniona z okazji 150 rocznicy urodzin C. K. Norwida[27].

Działy

  • Nowohuckie Laboratorium Dziedzictwa (os. Górali 5)
  • Biblioteka Górali (os. Górali 5)
  • Kino Studyjne Sfinks (os. Górali 5)
  • ARTzona (os. Górali 4)
  • Kuźnia (os. Złotego Wieku 14)
  • Biblioteka Kuźnia (os. Złotego Wieku 14)
  • Wejście do Ośrodka Kultury Norwida w Krakowie, os. Górali 5
    Wejście do Ośrodka Kultury Norwida w Krakowie, os. Górali 5
  • Kino Studyjne Sfinks Ośrodka Kultury Norwida w Krakowie, os. Górali 5
    Kino Studyjne Sfinks Ośrodka Kultury Norwida w Krakowie, os. Górali 5
  • Klub Kuźnia Ośrodka Kultury Norwida w Krakowie, os. Złotego Wieku 14
    Klub Kuźnia Ośrodka Kultury Norwida w Krakowie, os. Złotego Wieku 14

Przypisy

  1. Historia [online], okn.edu.pl [dostęp 2022-03-08]  (pol.).
  2. Amatorski Klub Filmowy Nowa Huta [online], www.glos-tn.krakow.pl [dostęp 2022-03-08] .
  3. RyszardR. Dzieszyński RyszardR., Wspomnienia w rytmie Zorby, „Głos Nowej Huty” (38), 17 września 2004 .
  4. a b Sirtaki, „Głos Nowej Huty” (12), 21 marca 1975, s. 6 .
  5. a b RyszardR. Dzieszyński RyszardR., Wspomnienia w rytmie Zorby, „Głos - tygodnik nowohucki” (38), 17 września 2004, s. 1, 9 [zarchiwizowane] .
  6. a b KrystynaK. Lenczowska KrystynaK., „SIRTAKI” PO LATACH, „Głos - tygodnik nowohucki” (45), 4 listopada 2011 .
  7. Najmłodszy perkusista, „Echo Krakowa” (2), 3 stycznia 1975, s. 3 .
  8. Sirtaki maja 10 lat, „Głos Nowej Huty” (17), 30 kwietnia 1976, s. 7 .
  9. Śpiewają dla wszystkich, „Głos Nowej Huty” (25), 23 czerwca 1973, s. 1 .
  10. Jednym zdaniem, „Przekrój” (706), 19 października 1958, s. 22 .
  11. CzesławC. Tarnogórski CzesławC., Widzi mi się, że to dobry teatr, „Głos Nowej Huty” (57), 11 października 1958, s. 6 .
  12. Teatrzyk "Widzimisie" zaprasza, „Głos Nowej Huty”, 15 listopada 1958 .
  13. We wrześniu.., „Życie Literackie” (29 (391)), 1959, s. 8 .
  14. Wielkie brawa dla "Skoczka Toczka", „Głos Nowej Huty” (10), 1959, s. 5 .
  15. Cz.C. Tarnogórski Cz.C., W drodze do Florencji, „Głos Nowej Huty”, 20 czerwca 1959, s. 5 .
  16. W Domu Kultury kabarety studenckie: AGH, "Rudy kot" i "Piwnica", „Głos Nowej Huty” (11), 12 marca 1960, s. 7 .
  17. a b Teatrzyk Małych Forma ma się czym pochwalić, „Głos Nowej Huty” (28), 1964, s. 7 .
  18. Czesław Meissner, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [dostęp 2022-09-25] .
  19. ZDK HiL, „Glos Nowej Huty” (22), 1965, s. 7 .
  20. Jednym zdaniem, „Echo Krakowa” (53), 1965, s. 3 .
  21. Zespoły ZDK HiL przygotowują się do przegladu, „Głos Nowej Huty” (16), 1966, s. 4 .
  22. a b JZ, Hurra 15:0, „Głos Nowej Huty” (21), 1962, s. 5 .
  23. a b Teatrzyk lalek "Miś" odniósł duży sukces w Puławach, „Glos Nowej Huty” (64), 1964, s. 7 .
  24. Lalki nie tylko dla dzieci, „Echo Krakowa” (36), 12 lutego 1965, s. 5 .
  25. a b Teatr lalek Miś, „Głos Nowej Huty” (3), 1965, s. 2 .
  26. W nowym klubie ZBOWiD, „Głos Nowej Huty” (29), 1968, s. 8 .
  27. a b c d Irena Jun i młodzieżowa Estrada Poetycka, „Głos Nowej Huty” (4), 23 stycznia 1981, s. 2 .
  28. I miejsce dla Estrady Poetyckiej ZDK HiL, „Głos Nowej Huty” (50), 1966, s. 8 .

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie
  • Oficjalna strona Kina Studyjnego Sfinks Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie
  • Oficjalna strona ARTzony Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie
  • Oficjalna strona Klubu Kuźnia Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie
  • Oficjalna strona Biblioteki Głównej Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie. okn.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-15)].
  • Oficjalna strona Biblioteki Klubu Kuźnia Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie
  • Oficjalna strona Galerii Huta Sztuki Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie
  • Katalog Bibliotek Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie