Ledeburyt

Obszar występowania ledeburytu (kolor jaśniejszy) i ledeburytu przemienionego (kolor ciemniejszy) na wykresie fazowym żelazo-węgiel

Ledeburyt – składnik strukturalny stopów żelazo-węgiel powstały w wyniku przemiany eutektycznej zawierający austenit i cementyt[1]. Nazwa ledeburyt pochodzi od nazwiska jego odkrywcy, niemieckiego metalurga Karla Ledebura; profesora na Akademii Górniczej we Freibergu. Odkrycia dokonał w 1882 roku[2].

Podział

Można wyróżnić dwa typy ledeburytu:

  • ledeburyt – mieszanina austenitu z cementytem powstająca z cieczy o składzie eutektycznym (4,3% C) przy temperaturze 1148 °C. Bezpośrednio po utworzeniu zawiera 48% cementytu i 52% austenitu o składzie 2,11% C. W trakcie chłodzenia w zakresie temperatur 1148–727 °C z austenitu ledeburytycznego wydziela się cementyt. Powoduje to obniżenie zawartości austenitu w mieszaninie i zubożenie go w węgiel[3].
  • ledeburyt przemieniony – austenit ledeburytyczny o składzie 0,77% C ulega przemianie eutektoidalnej. Z tego powodu ledeburyt przemieniony jest to mieszanina perlitu i cementytu[3]. Podczas chłodzenia ledeburyt jest stabilny do temperatury 727 °C, poniżej której rozpada się austenit. Ledeburyt przechodzi wtedy w ledeburyt przemieniony. Pierwotnie występujący w niej cementyt, zachowuje swą postać, a austenit przemienia się na mieszaninę ferrytu i cementytu[4].

Zobacz też

  • eutektyka
  • eutektoid

Przypisy

  1. Norma PN-EN 10052:1999. Słownik terminów obróbki cieplnej stopów żelaza. 1999-09-24.
  2. Allgemeine deutsche Biographie & Neue deutsche Biographie. [dostęp 2012-03-10]. (niem.).
  3. a b Pacyna Jerzy: Metaloznawstwo. Wybrane zagadnienia. Kraków: UWND AGH, 2005. ISBN 83-89388-93-6.
  4. Marcin Leonowicz: Podstawy Nauki o Materiałach I. [dostęp 2012-03-10]. (pol.).
  • p
  • d
  • e
Składniki strukturalne
  • ferryt
  • austenit
  • cementyt (Fe
    3
    C
    )
  • perlit (Fe
    α
    + Fe
    3
    C
    )
  • ledeburyt (Fe
    γ
    + Fe
    3
    C
    )
  • grafit
Odmiany alotropowe żelaza
  • Feα
  • Feβ
  • Feγ
  • Feδ
  • Feε
Mikrostruktury
  • perlit
  • troostyt
  • bainit
  • martenzyt
  • sferoidyt
Przemiany fazowe
Przemiany przy chłodzeniu z austenitu
Stopy żelazo-węgiel
Inne
Encyklopedia internetowa (stop metali):
  • Catalana: 0119037
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator minerału w Mindat: 9962