Kyatos

Po lewej: attycki kyatos czarnofigurowy, ok. 510 p.n.e. (Walters Art Museum); po prawej: rysunek profilu i przekroju przykładowego kyatosu

Kyatos, kyathos[1] (stgr. κύαθος kúathos, l.mn. kyathoi) – rodzaj starożytnego greckiego naczynia ceramicznego używanego jako chochla lub czerpak.

Charakterystyka

Kyatosy przypominały formą współczesną filiżankę. Były jednak od filiżanek większe. Miseczka naczynia była wysoka, okrągła i lekko zwężająca się ku dołowi. Kyatos zaopatrzony był w pojedynczy, płaski, długi, zapętlony uchwyt. Służył do czerpania[2]. Najwcześniejsze znane egzemplarze powstały około roku 530 p.n.e. w warsztacie garncarza Nikostenesa na wzór podobnych etruskich z bucchero nero lub być może z oryginałów z brązu, jak zdaje się sugerować forma uchwytu, zdecydowanie niepasująca do wykonywanych w terakocie. Naczynia te wykonane techniką czarnofigurową występowały jeszcze w 1. poł. V w. p.n.e.[3][4]

Kyatos stanowił też antyczną miarę pojemności produktów sypkich[5].

Galeria

  • Kyatos etruski, bucchero nero, Poggio Buco, 575–550 p.n.e. (Miejskie Muzeum Archeologiczne w Pitigliano)
    Kyatos etruski, bucchero nero, Poggio Buco, 575–550 p.n.e. (Miejskie Muzeum Archeologiczne w Pitigliano)
  • Czarnofigurowy kyatos etruski, ok. 500 p.n.e. (Muzeum Narodowe w Warszawie)[6]
    Czarnofigurowy kyatos etruski, ok. 500 p.n.e. (Muzeum Narodowe w Warszawie)[6]
  • Czarnofigurowy kyatos attycki, ok. 530–500 p.n.e. (Metropolitan Museum of Art)
    Czarnofigurowy kyatos attycki, ok. 530–500 p.n.e. (Metropolitan Museum of Art)
  • Czarnofigurowy kyatos attycki, 510–485 p.n.e. (Blanton Museum of Art)
    Czarnofigurowy kyatos attycki, 510–485 p.n.e. (Blanton Museum of Art)

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Kyatos

Przypisy

  1. ↑ Agnieszka Fulińska: Kształty waz greckich. hellenika.wordpress.com. [dostęp 2022-07-14]. (pol.).
  2. ↑ greckie wazy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-08-06] .
  3. ↑ Toby Schreiber: Athenian Vase Construction: A Potter’s Analysis. Los Angeles: Getty Publications, 1999, s. 144–145. ISBN 978-0-89236-465-7. [dostęp 2022-08-06]. (ang.).
  4. ↑ kyathos cup. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-08-06]. (ang.).
  5. ↑ miary antyczne, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-08-06] .
  6. ↑ Kyatos dekorowany przedstawieniem walczących centaurów. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-08-06]. (pol.).
  • p
  • d
  • e
Ceramika starożytnej Grecji
Naczynia na wino
Naczynia na wodę
Naczynia do mieszania
  • Dejnos
  • Krater
Do gotowania
Zastawa stołowa
Na wonności, substancje oleiste; weselne
Ceramika rytualna
Przechowywanie i inne
Inne
Techniki
Malarstwo wazowe
Attycka amfora szyjowa
Attycka amfora szyjowa
Encyklopedia internetowa (rodzaj ceramiki w starożytnej Grecji):