Kościół św. Stanisława Biskupa w Chotelku

Kościół św. Stanisława Biskupa w Chotelku
A-30 z dnia 8.02.1958 r. i z 22.06.1967 r.[1]
kościół filialny
Ilustracja
Elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Miejscowość

Chotelek

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Brata Alberta w Busku-Zdroju

Wezwanie

św. Stanisława

Wspomnienie liturgiczne

8 maja

Historia
Data zakończenia budowy

1527

Dane świątyni
Świątynia
• materiał bud.
• długość
• szerokość


• drewno
12 m
7 m

Ołtarz
• liczba ołtarzy


1

Liczba naw

1

Położenie na mapie gminy Busko-Zdrój
Mapa konturowa gminy Busko-Zdrój, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Chotelek, kościół”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Chotelek, kościół”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Chotelek, kościół”
Położenie na mapie powiatu buskiego
Mapa konturowa powiatu buskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chotelek, kościół”
Ziemia50°26′29,80″N 20°41′39,28″E/50,441611 20,694244
Multimedia w Wikimedia Commons
Msza święta celebrowana przez bp Jana Piotrowskiego, 16.02.2020

Kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Chotelku, z 1527 r., jest jedynym zachowanym na Kielecczyźnie obiektem XVI-wiecznego drewnianego budownictwa sakralnego.

Został wzniesiony na planie prostokąta o wymiarach 12x7 metrów, bez wyodrębnionej zakrystii i prezbiterium, z zaznaczoną od wschodu trójboczną absydą. Dwuspadowy dach o konstrukcji nośnej z drewna modrzewiowego, ze szczytem od strony zachodniej, kryty jest gontem. W środkowej części kalenicy mieści się ażurowa, kryta miedzianą blachą wieżyczka z sygnaturką.

Kruchta przylegająca od południa, dobudowana została w późniejszym okresie, już po wybudowaniu samego kościoła. Wewnątrz budowli zachowały się niektóre elementy z jego pierwotnego wystroju i wyposażenia. W środku kościoła znajduje się kamienna, gotycka kropielnica ipóźnorenesansowa ambona.

Kościół posiada strop belkowy z zachowaną renesansową polichromią z XVI wieku, przedstawiającą kasetony z rozetami. Istnieją badania sugerujące, że strop ten może pochodzić z innej, starszej świątyni.

Na ścianach dostrzec można niewyraźne ślady dawnych malarskich dekoracji i słabo widoczne krzyże konsekracyjne.

  • Elewacja boczna
    Elewacja boczna
  • Widok ogólny
    Widok ogólny
  • Kościół w Chotelku w 1881, drzeworyt sztorcowy wg rysunku Zygmunta Słupskiego
    Kościół w Chotelku w 1881, drzeworyt sztorcowy wg rysunku Zygmunta Słupskiego

W ołtarzu z drugiej połowy XVII w. mieścił się obraz o charakterze barokowym przedstawiający św. Stanisława biskupa, patrona świątyni (obraz obecnie znajduje się w kościele św. Brata Alberta). Na zasuwie ołtarza – obraz przedstawiający Ukrzyżowanie z Matką Boską, św. Janem i klęczącą fundatorką kościoła, w stroju zakonnym, z herbem Siekierz i datą 1624 r.

Kiedyś w kościele można było też oglądać najcenniejszy element jego starego wyposażenia – zachowany w dwóch elementach późnogotycki, drewniany tryptyk Męki Pańskiej, datowany na początek XVI wieku. Zachowana jego część centralna przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem Jezus i św. Stanisława. Brakuje jednak jednej z desek, a wraz z nią namalowanej nań postaci. Lewe, zachowane skrzydło tryptyku, na awersie przedstawia Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie, na rewersie – Ukrzyżowanie i Opłakiwanie.

Nie zachował się żaden ślad po stojącej pierwotnie obok kościoła drewnianej dzwonnicy. Natomiast po ulokowanym obok świątyni cmentarzu grzebalnym pozostała jedyna pamiątka – eksponowana w kruchcie kościoła płyta nagrobna Anny z Gostyńskich Gniewoszowej z 1630 roku.

Wnętrze kościółka
Widok na ołtarz.
Późnogotycki, drewniany tryptyk Męki Pańskiej.
Obraz na zasuwie ołtarza.
Obraz u góry ołtarza.
Odrestaurowana, późnorenesansowa ambona.
Fragment ołtarza i stropu belkowego.
Strop belkowy z zachowaną renesansową polichromią z XVI w.
Portal drewniany późnogotycki.
Kamienna gotycka kropielnica w kruchcie.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2012-02-26] .

Bibliografia

  • Michał Jurecki, Ponidzie. W świętokrzyskim stepie, Wydawnictwo Bezdroża, wydanie III, Kraków 2007, ISBN 978-83-60506-94-3.

Linki zewnętrzne

  • Temple 3D: Kościół pw. św. Stanisława Biskupa | Chotelek
  • Świątynia3D.pl: Kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Choteleku - wnętrze - spacer 3D