Joseph Wilson Swan

Ten artykuł od 2011-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Joseph Wilson Swan

Data i miejsce urodzenia	31 października 1828 Sunderland
Data i miejsce śmierci	27 maja 1914 Warlingham
Zawód, zajęcie	fizyk, chemik
Narodowość	angielska
Multimedia w Wikimedia Commons

Joseph Wilson Swan (ur. 31 października 1828 w Sunderland, zm. 27 maja 1914 w Warlingham, Surrey) – angielski fizyk, chemik i wynalazca.

Życiorys

Znany jest powszechnie ze swych prac nad udoskonaleniem żarówki; pierwsze doświadczenia z żarzeniem zwęglonego papieru w szklanej bańce prowadził w roku 1850. Doświadczenia te doprowadziły do opracowania urządzenia, którego funkcjonowanie mógł zademonstrować publicznie i na które uzyskał brytyjski patent w 1860. Przedmiotem patentu było węglowe włókno żarzenia pracujące w częściowo opróżnionej z powietrza bańce. Żarówka skonstruowana w ten sposób miała jednak bardzo niską trwałość ze względu na brak możliwości w tamtych czasach osiągnięcia w niej dostatecznie wysokiej próżni.

W 1875 ulepszył swoje urządzenie, m.in. w ten sposób, że zmniejszył ilość pozostającego w bańce po odpompowaniu tlenu, dzięki czemu udało mu się osiągnąć białe światło bez ryzyka natychmiastowego spalenia się włókna. Niedogodnością była mała oporność pracującego w tej konstrukcji włókna, która zmuszała do wykorzystywania źródeł prądu o dużej wydajności prądowej oraz grubych miedzianych przewodów. Pomimo tych niedostatków opatentował swoją żarówkę w 1878, a po publicznym przedstawieniu tego wynalazku w lutym następnego roku podczas wykładu w Newcastle Chemical Society w Newcastle, rozpoczęło się instalowanie lamp Swana w angielskich domach. W 1880 Swan zademonstrował swój wynalazek na wielkiej wystawie w Newcastle, a w 1881 utworzył firmę The Swan Electric Light Company zajmującą się komercyjnie produkcją i sprzedażą żarówek jego konstrukcji.

Thomas Alva Edison skopiował, a następnie ulepszył wynalazek Swana i opatentował go rok po nim (w 1879) w USA. Prowadził w Ameryce skuteczną kampanię reklamową swojej wersji żarówki, przemilczając udział Swana w jej opracowaniu. Wkrótce obaj wynalazcy doszli do porozumienia: Swan zachował swoje prawa do dystrybucji swoich żarówek w Zjednoczonym Królestwie bez ryzyka konkurencji na tym terenie ze strony Edisona, natomiast Edison mógł swobodnie sprzedawać swój produkt w USA. W 1883 stworzyli wspólne przedsiębiorstwo pod nazwą Edison & Swan United Electric Light Company (znane również pod skróconą nazwą "Ediswan"), sprzedające żarówki z celulozowym włóknem żarzenia opracowanym przez Swana w 1881.