Funkcja impresywna języka

Funkcja impresywna (konatywna, nakłaniająca) – funkcja wypowiedzi polegająca na wpływaniu na odbiorcę[1], nakłonieniu go do podjęcia pewnych działań, wywołaniu u niego określonych reakcji w postaci zachowań, postaw, przekonań[2]. Komunikaty impresywne charakteryzują się zastosowaniem pytań retorycznych i wykrzyknień, a także zwrotów do odbiórcy i wypowiedzeń mających oddziaływać na jego zachowania[1]. Funkcję nakłaniającą realizują także odwołania do sfery uczuciowej i intelektualnej odbiorcy[1].

Środki językowe realizujące tę funkcję

  • czasowniki: „musieć”, „powinien”, „trzeba”
  • tryb rozkazujący: pytanie użyte w formie trybu rozkazującego
  • pytania retoryczne
  • bezokoliczniki, np. „nie wychylać się”

Występowanie

  • komendy, polecenia służbowe, adnotacje
  • poradniki, instrukcje
  • prośby, podania
  • slogany, kampanie reklamowe
  • poezja
  • zwykła rozmowa
  • publicystyka
  • reklama

Zobacz też

  • styl retoryczny

Przypisy

  1. a b c JoannaJ. Dobkowska JoannaJ., W pigułce. Nauka o języku. Repetytorium. Liceum i technikum, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2019, s. 15, ISBN 978-83-02-18249-5, OCLC 1107607313 .
  2. GrażynaG. Habrajska GrażynaG., Nakłanianie, perswazja, manipulacja językowa, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica”, 7 (2), 2005, s. 92 .
  • p
  • d
  • e
Funkcje wypowiedzi
komunikacyjne
pozakomunikacyjne