Fieseler Fi 156 Storch
Dane podstawowe | |||
Państwo | III Rzesza | ||
---|---|---|---|
Producent | Fieseler | ||
Typ | samolot rozpoznawczo-łącznikowy | ||
Konstrukcja | mieszana | ||
Załoga | 2-3 | ||
Historia | |||
Data oblotu | 24.04.1936 | ||
Lata produkcji | 1937–1948 | ||
Wycofanie ze służby | lata 60. XX w. | ||
Liczba egz. | 2867 | ||
Dane techniczne | |||
Napęd | 1 x 8-cylindrowy silnik tłokowy w układzie odwróconego V: Argus As 10C | ||
Moc | startowa – 237 KM (177 KW) | ||
Wymiary | |||
Rozpiętość | 14,25 m | ||
Długość | 9,90 m | ||
Wysokość | 3,05 m | ||
Powierzchnia nośna | 26 m² | ||
Masa | |||
Własna | 940 kg | ||
Startowa | 1325 kg | ||
Osiągi | |||
Prędkość maks. | 176 km/h | ||
Prędkość minimalna | 50 km/h | ||
Prędkość wznoszenia | na wysokość 1000 m – 5,4 min | ||
Pułap praktyczny | 5200 | ||
Zasięg | 1015 km | ||
Długotrwałość lotu | 5 godz. 20 min | ||
Rozbieg | 25 m | ||
Dane operacyjne | |||
Uzbrojenie | |||
wersje uzbrojone – km MG 15 kal. 7,92 x 57 mm umieszczony z tyłu kabiny, granaty ręczne. | |||
Liczba miejsc | |||
3 | |||
Użytkownicy | |||
III Rzesza, Francja, Polska, ZSRR, Algieria, Wietnam, Laos, Finlandia, Bułgaria, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone | |||
Rzuty | |||
|
Fieseler Fi 156 „Storch” („Bocian”) – zaprojektowany w 1935 w zakładach Fieseler samolot rozpoznawczo-łącznikowy typu STOL[1].
Projektowanie i konstrukcja
W 1935 Ministerstwo Lotnictwa Rzeszy (Reichsluftfahrtministerium, RLM) zaprosiło kilka firm lotniczych do składania propozycji projektowych, które miałyby konkurować o kontrakt na produkcję nowego projektu samolotu Luftwaffe, nadającego się do łączności, rozpoznania i ewakuacji medycznej. Spowodowało to, że Messerschmitt Bf 163 i Siebel Si 201 konkurowały z produktem firmy Fieseler. Zaprojektowany przez głównego projektanta Reinholda Mewesa i dyrektora technicznego Ericha Bachema, projekt Fieselera miał znacznie lepsze osiągi podczas krótkiego startu i lądowania („STOL”).
Na przedniej krawędzi skrzydła zamontowano na stałe otwarte sloty, które w współdziałaniu z dużymi klapami skracały drogę startu i lądowania oraz zmniejszały ryzyko przeciągnięcia. Specjalna konstrukcyjna, rzadka dla samolotów lądowych, umożliwiła złożenie skrzydeł Storcha wzdłuż kadłuba w sposób podobny do skrzydeł samolotu torpedowe-bombowego Fairey Swordfish. Pozwoliło to na przewożenie samolotu na przyczepie lub nawet powolne holowanie za pojazdem. Główny zawias składanego skrzydła znajdował się w nasadzie skrzydła, gdzie tylny dźwigar skrzydła stykał się z kabiną. Długie golenie podwozia głównego zawierały amortyzatory olejowo-sprężynowe o skoku 40 cm, umożliwiające samolotowi lądowanie na stosunkowo nierównych powierzchniach. W locie golenie podwozia głównego zwisały, nadając samolotowi wygląd długonogiego, wielkoskrzydłego ptaka, stąd jego przydomek Storch. Przy bardzo niskiej prędkości lądowania Storch często wydawał się lądować pionowo, a nawet do tyłu przy silnym wietrze bezpośrednio z przodu.
Począwszy od wariantu C-2, Fi 156 był wyposażony w pełni przeszklone stanowisko dla ruchomego, strzelającego z tyłu karabinu maszynowego MG 15 7,92 mm do obrony sektora tylnego[2].
Fi 156 do startu potrzebował dogodnego terenu o długości 50 m, a do lądowania 20 m, w związku z czym mógł swobodnie lądować na szosach, łąkach czy polanach. Ze względu na jego wszechstronność używany przez Rzeszę na wszystkich frontach II wojny światowej[1][2].
Zastosowanie
Storch służył na wszystkich frontach, na których walczyła armia niemiecka, od Arktyki i Norwegii, przez front rosyjski aż po Pustynię Zachodnią, a także w Europie, zarówno w 1940, jak i w latach 1944-45. Był to bardzo wytrzymały samolot - lecąc z prędkością 50-60 km na godzinę współczesnym myśliwcom bardzo trudno było go strącić, a każdy Storch miał podobno żywotność bojową dziesięć razy dłuższą niż przeciętny Messerschmitt Bf 109[2]!
Storch był używany w bardzo szerokim zakresie i pełnił wiele funkcji, między innymi używany był do korygowania ostrzału artyleryjskiego, rozpoznania, łączności sztabowej, jako powietrzna karetka pogotowia ratunkowego, do ratowania zestrzelonych lotników zza linii wroga (szczególnie cenny w Afryce Północnej, oraz w Rosji), jako samolot do układania kabli oraz w wielu misjach specjalnych. Szczególnie chętnie korzystali z niego dowódcy frontowi i ich sztaby, w tym Albert Kesselring i Erwin Rommel, a po stronie aliantów Bernard Law Montgomery[2].
Do najsłynniejszych zadań wykonanych przy użyciu tego samolotu należy przeprowadzona 12 września 1943 przez Ottona Skorzenego akcja uwolnienia Benito Mussoliniego[3], przewiezienie do Berlina gen. Roberta von Greima przez pilotkę Hannę Reitsch[2].
Fi 156 były eksportowane m.in. do Finlandii i Szwajcarii. Po podpisaniu paktu Ribbentrop-Mołotow jeden egzemplarz przekazano Stalinowi. Antonow próbował podjąć produkcję kopii Storcha jako OKA-38 „Aist” z silnikiem MV-6 (zbudowanym na podstawie Renault 6Q), zanim jednak dostarczono jednostki na front, zakłady zajęli Niemcy. We Francji produkowano Fi-156 w zakładach Morane-Saulnier pod nazwą Criquet jeszcze po wojnie. Ich produkcję podjęto także w Czechosłowacji w zakładach Leichtbau Budweis w Budweis, którą w 1944 przeniesiono do Flugzeugfabrik Mráz w Choceň[1].
Fieselerów Fi 156 używało polskie lotnictwo wojskowe i cywilne. Egzemplarz wykorzystywany jako samolot sanitarny miał oznaczenia SP-BAS i znajdował się w Poznaniu. Polskie lotnictwo używało 12 sztuk tego samolotu – w tym na pięciu Fi 156 widniały szachownice.
Replika w skali 3/4, Slepcev Storch, produkowana w Serbii przez zakłady Storch Aircraft w kilku wersjach, w tym ultralekkiej (tzw. ultralight)[4].
- Storch podczas wznoszenia
- Storch podczas lotu (Kirchheim 2010)
- Storch i zabieranie rannego
- Storch i silnik Argus As 10C
- Fieseler Fi 156 w barwach Królestwa Szwecji
- Egzemplarz z National Museum of the U.S. Air Force
- Wersja francuska: Morane MS.505 z gwiazdowym silnikiem Jacobs
- Silnik Argus As-10 eksponowany w MLP w Krakowie
Zobacz
- Osobny artykuł: Messerschmitt Bf 163.
- Osobny artykuł: Siebel Si 201.
Przypisy
Bibliografia
- Greg Annussek: Jak Hitler uratował Mussoliniego. Warszawa: AMBER, 2007. ISBN 978-83-241-2843-3.
- Chris Chant Samoloty II wojny światowej. 300 najsłynniejszych samolotów II wojny światowej. Warszawa, 2010. Wydawnictwo Bellona. ISBN 978-83-11-11489-0
- p
- d
- e
Samoloty myśliwskie | |||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Samoloty bombowe | |||||||||||||||||||||||||||
Wodnosamoloty i łodzie latające | |||||||||||||||||||||||||||
Samoloty rozpoznawcze | |||||||||||||||||||||||||||
Szybowce i samoloty transportowe | |||||||||||||||||||||||||||
Samoloty szkolne, łącznikowe i kurierskie | |||||||||||||||||||||||||||
Samoloty szturmowe | |||||||||||||||||||||||||||
Śmigłowce i wiatrakowce | |||||||||||||||||||||||||||
Samoloty doświadczalne i inne | |||||||||||||||||||||||||||
Prototypy i projekty |
|
- p
- d
- e
- Wojska Lotnicze
- Wojska Lotnicze i Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju
- Wojska Lotnicze i Obrony Powietrznej
Samoloty myśliwskie | |
---|---|
Samoloty bombowe | |
Samoloty szturmowe | |
Samoloty transportowe | |
Samoloty szkolne | |
Samoloty wielozadaniowe i łącznikowe | |
Śmigłowce |
- Samoloty PSP do 1939 roku
- Samoloty PSP na Zachodzie
- Samoloty PSP w ZSRR
- Samoloty PSP po 1945 roku
- Britannica: technology/Fieseler-Fi-156-Storch
- SNL: Storch