Departament Dowodzenia Ogólnego Ministerstwa Spraw Wojskowych

Departament Dowodzenia Ogólnego Ministerstwa Spraw Wojskowych (DDO MSWojsk) - organ pracy I wiceministra spraw wojskowych w II Rzeczypospolitej.

Departament Dowodzenia Ogólnego zajmował się pokojową organizacją wojska i jego wyszkoleniem. Odpowiadał za organizację bezpieczeństwa wojsk i obronę przeciwlotniczą i przeciwgazową. Administrował stanami osobowymi i przygotowywał regulaminy wojskowe^[1].

Formowanie i zmiany organizacyjne

Departament Dowodzenia Ogólnego został utworzony na podstawie zarządzenia L. 3978/Tjn. Org. w sprawie zmian w organizacji Ministerstwa Spraw Wojskowych z 30 października 1934 roku i rozkazu wykonawczego z 14 grudnia 1934 roku. Departament powstał na bazie dotychczasowego Biura Ogólno Organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych^[2].

Skład osobowy departamentu w latach 1935-1936

• szef departamentu
• Wydział I Ogólny
• Wydział II Organizacji Wyszkolenia
• Wydział III Obrony Przeciwlotniczej

W styczniu 1937 roku Wydział III Obrony Przeciwlotniczej został przeniesiony do Dowództwa Obrony Przeciwlotniczej Ministerstwa Spraw Wojskowych.

W marcu 1937 roku z Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych wyłączono Wydział Bezpieczeństwa i włączono w skład departamentu.

W lutym 1938 roku został zorganizowany Wydział Psychologiczno-Wychowawczy^[3].

Skład osobowy departamentu w latach 1938-1939

• szef departamentu
• zastępca szefa departamentu
• Wydział Ogólny
• Wydział Wyszkolenia
• Wydział Bezpieczeństwa
• Wydział Studiów
• Wydział Psychologiczno-Wychowawczy
• Samodzielny Referat ds. Mniejszości Narodowych

Obsada personalna departamentu

Szefowie biura i departamentu

• ppłk SG Teodor Furgalski (31 VII 1926 – III 1927)
• ppłk dypl. piech. Alojzy Horak (XII 1929 – VI 1933)
• ppłk dypl. piech. Karol Hodała (VI 1933 – 1934)
• płk dypl. piech. Witold Wartha (II 1935 - 10 IX 1939 → zastępca dowódcy Grupy „Stryj”)
• płk dypl. piech. Andrzej Liebich (10 – 17 IX 1939)

Zastępcy szefa departamentu

• ppłk dypl. piech. Karol Hodała (1934 – XI 1935)
• płk dypl. piech. Andrzej Liebich (24 III 1937 - 10 IX 1939 → szef departamentu)

Obsada personalna departamentu w marcu 1939^[4][a]

• szef departamentu - płk dypl. piech. Witold Wartha
• zastępca szefa departamentu - płk dypl. piech. Andrzej Liebich
• szef Wydziału Ogólnego - ppłk dypl. art. Włodzimierz Onacewicz (20 IX 1937 - 18 IX 1939)
• szef Wydziału Wyszkolenia - ppłk dypl. piech. Stefan Koeb (do IX 1939 → zastępca szefa sztabu Dowództwa Obrony Warszawy)
• szef Wydziału Bezpieczeństwa - ppłk dypl. piech. Henryk Konas
• szef Wydziału Studiów - ppłk dypl. piech. Józef Matecki
• szef Wydziału Psychologiczno-Wychowawczego - ppłk dypl. piech. Władysław Bieńkowski †1940 Charków^[6]
• kierownik Samodzielnego referatu do Spraw Mniejszości Narodowych - mjr dypl. Zygmunt Szatkowski
• kierownik referatu budżetowego - mjr int. Stanisław Piotr Maryńczak
• kierownik referatu rezerw - mjr dypl. kaw. Stanisław Kostkiewicz
• kierownik referatu - mjr dypl. piech. Władysław Dec (do 10 IX 1939 → kwatermistrz Grupy „Stryj”)
• kierownik referatu - mjr piech. Eugeniusz Wiktor Dębczyński
• kierownik referatu - mjr piech. Stefan Kalenkowski
• kierownik referatu ogólnego - mjr dypl. piech. Józef Michał Perzyński (do IX 1939)
• kierownik referatu – mjr piech. Józef Piesowicz †9–11 IV 1940 Katyń^[7]
• kierownik referatu – mjr dypl. piech. Zygmunt Szatkowski
• kierownik referatu – mjr piech. Wiktor Sztompka
• kierownik referatu – mjr dypl. kaw. Wacław Kamionko
• kierownik referatu – mjr kaw. Władysław Wojakowski
• kierownik referatu – mjr dypl. kaw. mgr Wacław III Zatorski
• kierownik referatu – mjr art. Jan II Stenzel
• kierownik referatu – mjr adm. (piech.) Adam Alojzy Adamski
• kierownik referatu – mjr adm. (piech.) Witold I Górecki
• kierownik referatu – mjr adm. (piech.) Alojzy Łukasz Stanisławowicz
• kierownik referatu – mjr adm. (kaw.) Witold Stanisław Michorowski
• kierownik referatu – mjr adm. (sap.) inż. Józef Stanisław Ciepielowski
• kierownik referatu – kpt. piech. Kazimierz Jan Żeglicki
• kierownik referatu – kpt. art. Jan Stefan Buchowiecki †1940 Charków^[8]
• kierownik referatu – kpt. dypl. art. Mieczysław Feliks Petecki
• kierownik referatu – kpt. adm. (piech.) Eustachy Idzikowski
• referent – kpt. adm. (piech.) Szymon Gorczyński †1940 Charków^[9]
• referent – kpt. adm. (piech.) Juliusz Eugeniusz Niemczewski
• referent – kpt. adm. (piech.) Stanisław Dajczak
• referent – kpt. adm. (piech.) Władysław Słodkiewicz

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
• Tadeusz Böhm Böhm: Z dziejów naczelnych władz wojskowych II Rzeczypospolitej. Organizacja i kompetencje Ministerstwa Spraw Wojskowych w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1994. ISBN 83-11-08368-1. OCLC 749724324.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Lech Wyszczelski: Wojsko II Rzeczypospolitej. Armia ułanów, szarej piechoty i serca w plecaku. Od odzyskanej niepodległości do tragicznego września. Warszawa: Wydawnictwo Bellona. Spółka Akcyjna, 2014. ISBN 978-83-11-13061-6.