David Shugar

David Shugar

Data i miejsce urodzenia	10 września 1915 Józefów
Data i miejsce śmierci	31 października 2015 Warszawa
Profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: biofizyka
Alma Mater	Uniwersytet McGilla
Doktorat	1940
Profesura	9 października 1990[1]
Polska Akademia Nauk
Status	członek krajowy
Doktor honoris causa Uniwersytet Gandawski – 1969 Uniwersytet Warszawski – 1995
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Instytut Pasteura Université Libre de Bruxelles Uniwersytet Warszawski
Odznaczenia

David Shugar (ur. 10 września 1915 w Józefowie, zm. 31 października 2015 w Warszawie^[2][3]) – kanadyjski biofizyk pracujący w Polsce, twórca polskiej szkoły biofizyki molekularnej.

Życiorys

W wieku 4 lub 5 lat wyemigrował wraz z rodzicami do Kanady. W 1936 ukończył studia z dziedziny fizyki na Uniwersytecie McGilla w Montrealu uzyskując stopień magistra; doktorat uzyskał tamże w 1940 na podstawie rozprawy Stark effect in copper and nickel^[3]. Od stycznia 1941 do czasu powołania do służby wojskowej pracował w przedsiębiorstwie badawczym w Leaside w pobliżu Toronto. W okresie II wojny światowej służył od 1944 w marynarce kanadyjskiej w stopniu electrical sub-lieutenant. Zajmował się urządzeniami do zwalczania łodzi podwodnych.

Od 1946 pracował w kanadyjskim ministerstwie zdrowia i spraw socjalnych^[4]. W latach 1948–1950 był zatrudniony w Instytucie Pasteura w Paryżu, pracując nad kinetyką i mechanizmami działania enzymów, a następnie do 1952 w Centrum Fizyki Jądrowej Uniwersytetu w Brukseli, gdzie zajmował się właściwościami spektralnymi składników kwasów nukleinowych i białek.

Z inicjatywy prof. Leopolda Infelda przeniósł się w 1952 do Polski, gdzie objął kierownictwo Zakładu Biochemii w Państwowym Zakładzie Higieny w Warszawie. Od 1954 działał jednocześnie w Instytucie Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk. W roku 1965 stworzył katedrę biofizyki na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. W tym samym roku został wybrany na pierwszego prezesa Polskiego Towarzystwa Fizyki Medycznej; pełnił tę funkcję do 1969^[5]. Od 1980 był członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Nauk^[6].

Był autorem lub współautorem ponad 400 publikacji naukowych cytowanych przeszło 11 tys. razy^[7]. Wychował wielu uczniów.

Jego żona, Grace Wales Shugar (1918–2013) stworzyła na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego ośrodek psycholingwistyki rozwojowej. Mieli córkę Barbarę (1947–1964)^[8].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera N-1-21)^[8].

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia

• Nagrodę I stopnia Państwowej Rady ds. Wykorzystania Energii Jądrowej (1961)^[9]
• Indywidualna Nagroda Państwowa II stopnia (1966)
• Doktorat honoris causa Uniwersytetu w Gandawie, Belgia (1969)
• Nagroda Zespołowa Ministra Nauki i Szkolnictwa za organizację Katedry Biofizyki UW (1969)
• Złoty Medal Międzynarodowego Towarzystwa Fotobiologicznego im. Nielsa Finsena (1976)
• Nagroda Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego (1984)^[9]
• Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego I stopnia (1987)
• Srebrny Medal Europejskiego Towarzystwa Biofizycznego (1988)
• Medal im. Leona Marchlewskiego (1991)^[9]
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1995)^[9]
• Doktorat honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego (1995)
• Nagroda im. Profesora Hugona Steinhausa za organizację I Festiwalu Nauki w Warszawie (1998)^[10]
• Medal im. Mariana Smoluchowskiego (2002)
• Nagroda Prezesa Rady Ministrów (2006)
• Medal im. Mikołaja Kopernika PAN (2006)
• Medal im. Michała Oczapowskiego (2015)^[11]

Przypisy

Bibliografia

• Profesor David Shugar [online], Zakład Biofizyki, Instytut Fizyki Doświadczalnej, Uniwersytet Warszawski [zarchiwizowane z adresu 2015-01-23] .
• Lista publikacji [online], Wyszukiwarka publikacji bibliografia.icm.edu.pl [dostęp 2019-06-26] .

Linki zewnętrzne

• Twórca polskiej szkoły biofizyki molekularnej [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2019-06-26] .