Cerkiew Opieki Matki Bożej w Zdyni

Cerkiew Opieki Matki Bożej
A-597 z dnia 10.06.1989.
cerkiew parafialna
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Zdynia

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

przemysko-gorlicka

Wezwanie

Opieki Matki Bożej

Wspomnienie liturgiczne

1/14 października

Historia
Data zakończenia budowy

1795

Data poświęcenia

1795

Aktualne przeznaczenie

czynna świątynia prawosławna

Poprzednie wyznanie

greckokatolickie

Dane świątyni
Styl

łemkowski

Świątynia
• materiał bud.


• drewno

Wieża kościelna
• liczba wież


3

Kopuła
• liczba kopuł


3

Liczba ikonostasów

1

Liczba naw

1

Dzwonnica
• typ dzwonnicy


bramna

Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie
Mapa konturowa gminy Uście Gorlickie, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zdynia, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Zdynia, cerkiew”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Zdynia, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Zdynia, cerkiew”
Ziemia49°28′45,7″N 21°16′49,2″E/49,479361 21,280333
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew pod wezwaniem Opieki Matki Bożej – dawna cerkiew greckokatolicka w Zdyni, zbudowana w 1795.

Od 2009 prawosławna cerkiew parafialna. Należy do dekanatu Gorlice diecezji przemysko-gorlickiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Świątynia znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Historia

Pierwsza cerkiew w Zdyni powstała w pierwszej połowie XVI w. Obecny budynek jest jednak znacznie młodszy – pochodzi z 1795. Funkcję świątyni greckokatolickiej pełniła do akcji „Wisła”. W 1947 cerkiew przeszła na własność Skarbu Państwa. Po 1947 obiekt był współużytkowany przez parafię prawosławną i rzymskokatolicką. W 2009 cerkiew stała się wyłączną własnością Kościoła Prawosławnego[1].

  • Widok ogólny
    Widok ogólny
  • Od strony południowej
    Od strony południowej
  • Od strony zachodniej
    Od strony zachodniej

Architektura

Cerkiew w Zdyni jest wzniesiona z drewna, jednonawowa, trójdzielna. Ponad przedsionkiem wznosi się wieża o pochyłych ścianach zbudowana na planie prostokąta, zwieńczona hełmem z pozorną latarnią zwieńczoną krzyżem łacińskim. Podobne, bardziej rozbudowane konstrukcje znajdują się ponad nawą i węższym oraz niższym od niej prezbiterium. We wnętrzu barokowy, osiemnastowieczny ikonostas, którego czteroletni remont zakończył się w 2007[2], ściany pokryte polichromią. Całość jest otoczona kamiennym murkiem z bramą-dzwonnicą.

Cerkiew wpisano do rejestru zabytków 10 czerwca 1989 pod nr A-597[3].

  • Widok od strony północnej
    Widok od strony północnej
  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Otoczenie
    Otoczenie

Przypisy

  1. ↑ Ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r. o uregulowaniu stanu prawnego niektórych nieruchomości pozostających we władaniu Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (Dz.U. 2010 nr 7 poz. 43), isap.sejm.gov.pl
  2. ↑ Dorota Wysocka: Czas ratowania, czas budowania. [w:] Przegląd Prawosławny [on-line]. wrzesień 2008. [dostęp 2012-10-04].
  3. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .

Bibliografia

  • G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2