Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay başkanları listesi
Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı | |
---|---|
Türk Silahlı Kuvvetleri amblemi | |
Genelkurmay başkanı forsu | |
Üyelik |
|
Atayan | Türkiye cumhurbaşkanı |
Görev süresi | 4 yıl |
Önceli | Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Reisi Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Vekili |
Oluşum | 3 Mayıs 1920 (104 yıl önce) (1920-05-03) |
Açılışı yapan | Mirliva İsmet Paşa |
Bağlılık | Türkiye Millî Savunma Bakanlığı |
Websitesi | tsk.tr |
Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay başkanları listesi, Türkiye'yi yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı[1] koruyan Türk Silahlı Kuvvetlerini komuta etmiş genelkurmay başkanlarının listesidir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilk genelkurmay başkanı Mirliva İsmet Paşa'dır.[2] 16 Ağustos 2023 tarihinden beri Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak'tır.
Genelkurmay başkanı, orgeneral/oramiraller arasından atanır ve görev süresi 4 yıldır.[3] Görev süresi, yaş haddi olan 67 yaşına kadar uzatılabilir. Bu yaş haddi de cumhurbaşkanınca birer yıllık sürelerle 72 yaşına kadar uzatılabilir.[4] Yaş haddi, 30 Ağustos tarihine göre hesaplanır.
22 yıl 4 ay 28 gün ile en uzun süre görev yapan Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak'tır.[5] En kısa süre görev yapan Orgeneral Ragıp Gümüşpala, 62 gün bu görevi yürütmüş ve Millî Birlik Komitesi tarafından emekliye sevk edilmiştir.[6]
Şu ana kadar görev yapmış genelkurmay başkanlarının tamamı karacıdır.[7] Karacılardaki dağılım ise 14 topçu, 13 piyade, 1 istihkâm, 1 muhabere, 1 ulaştırma ve 1 kara pilot şeklindedir.
Cumhurbaşkanlığı yapan genelkurmay başkanları sırasıyla İsmet İnönü,[8] Cevdet Sunay[9] ve Kenan Evren'dir.[10] Kenan Evren, 12 Eylül Darbesi sonrası hem devlet başkanlığı hem de genelkurmay başkanlığı görevini yürütmüştür. İnönü ve Sunay ise askerlikten emekli olduktan sonra cumhurbaşkanı seçilmiştir.[8][9]
Genelkurmay başkanları
№ | Fotoğraf | Komutan | Görev başlangıcı | Görev bitişi | Sicil | Katıldığı savaş(lar) | Kaynak |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Mirliva İsmet Paşa | 3 Mayıs 1920 | 10 Kasım 1921 | Top.1319 (1903) - 1 | 31 Mart Ayaklanması, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı (Kafkasya Cephesi · Sina ve Filistin Cephesi), Türk Kurtuluş Savaşı (Batı Cephesi) | [11] | |
2 | Mareşal Fevzi Çakmak | 3 Nisan 1921 | 12 Ocak 1944 | P. 1311 (1895) - 7 Mareşal[a] | 1910 Arnavut İsyanı, 1911 Arnavut İsyanı, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [12] | |
3 | Orgeneral Kâzım Orbay | 12 Ocak 1944 | 30 Temmuz 1946 | Top.1320 (1904) - 1 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [13] | |
4 | Orgeneral Salih Omurtak | 1 Ağustos 1946 | 8 Haziran 1949 | P.1323 (1907) - 1 | Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı | [14] | |
5 | Orgeneral Nafiz Gürman | 10 Haziran 1949 | 6 Haziran 1950 | P.1319 (1903) - 5 | Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [15] | |
6 | Orgeneral Nuri Yamut | 5 Haziran 1950 | 10 Nisan 1954 | P.1324 (1908) - 27 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [16] | |
7 | Orgeneral Nurettin Baransel | 28 Mayıs 1954 | 25 Ağustos 1955 | P.1328 (1912) -b-84 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [17] | |
8 | Orgeneral Hakkı Tunaboylu | 25 Ağustos 1955 | 10 Ekim 1957 | Top.1330 (1914) -c-3 | I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [18] | |
9 | Orgeneral Feyzi Mengüç | 11 Ekim 1957 | 22 Ağustos 1958 | İs.1330 (1914) - c - 39 | I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [19] | |
10 | Orgeneral Rüştü Erdelhun | 23 Ağustos 1958 | 27 Mayıs 1960 | Top.1330 (1914) - b - 10 | I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [20] | |
11 | Orgeneral Ragıp Gümüşpala | 3 Haziran 1960 | 4 Ağustos 1960 | P.1333 (1917) - 92 | I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [21] | |
12 | Orgeneral Cevdet Sunay | 4 Ağustos 1960 | 16 Mart 1966 | Top.1334(1918)-N-6 | I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı | [22] | |
13 | Orgeneral Cemal Tural | 16 Mart 1966 | 16 Mart 1969 | P.1341 (1925) -12 | Katıldığı bir savaş yok. | [23] | |
14 | Orgeneral Memduh Tağmaç | 16 Mart 1969 | 29 Ağustos 1972 | Top.1928 - 1 | Katıldığı bir savaş yok. | [24] | |
15 | Orgeneral Faruk Gürler | 29 Ağustos 1972 | 6 Mart 1973 | Top.1931-13 | Katıldığı bir savaş yok. | [25] | |
16 | Orgeneral Semih Sancar | 6 Mart 1973 | 7 Mart 1978 | Top.1932 - 8 | Katıldığı bir savaş yok. | [26] | |
17 | Orgeneral Kenan Evren | 7 Mart 1978 | 1 Temmuz 1983 | Top.1938 - 50 | Katıldığı bir savaş yok. | [27] | |
18 | Orgeneral Nurettin Ersin | 1 Temmuz 1983 | 6 Aralık 1983 | P.1937-88 | Kıbrıs Harekâtı | [28] | |
19 | Orgeneral Necdet Üruğ | 6 Aralık 1983 | 2 Temmuz 1987 | Top.1941-30 | Katıldığı bir savaş yok. | [29] | |
20 | Orgeneral Necip Torumtay | 2 Temmuz 1987 | 3 Aralık 1990 | Top.1944 - 9 | Katıldığı bir savaş yok. | [30] | |
21 | Orgeneral Doğan Güreş | 6 Aralık 1990 | 30 Ağustos 1994 | P.1947 -Nk -2 | Katıldığı bir savaş yok. | [31] | |
22 | Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı | 30 Ağustos 1994 | 30 Ağustos 1998 | Top.1951 - 67 | Katıldığı bir savaş yok. | [32] | |
23 | Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu | 30 Ağustos 1998 | 28 Ağustos 2002 | Top.1955 - 3 | Katıldığı bir savaş yok. | [33] | |
24 | Orgeneral Hilmi Özkök | 28 Ağustos 2002 | 28 Ağustos 2006 | Top. 1959 - 1 | Atmaca Harekâtı | [34] | |
25 | Orgeneral Yaşar Büyükanıt | 28 Ağustos 2006 | 28 Ağustos 2008 | P.1961 - 2 | Katıldığı bir savaş yok. | [35] | |
26 | Orgeneral İlker Başbuğ | 28 Ağustos 2008 | 27 Ağustos 2010 | P.1962 - 2 | Katıldığı bir savaş yok. | [36] | |
27 | Orgeneral Işık Koşaner | 27 Ağustos 2010 | 29 Temmuz 2011 | P.1965 - 3 | Kıbrıs Harekâtı | [37] | |
28 | Orgeneral Necdet Özel | 29 Temmuz 2011 | 18 Ağustos 2015 | P.1969-1 | Katıldığı bir savaş yok. | [38] | |
29 | Orgeneral Hulusi Akar | 18 Ağustos 2015 | 9 Temmuz 2018 | P.1972-59 | Katıldığı bir savaş yok. | [39] | |
30 | Orgeneral Yaşar Güler | 9 Temmuz 2018 | 5 Haziran 2023 | Mu.1974-7 | Katıldığı bir savaş yok. | [40] | |
31 | Orgeneral Metin Gürak | 3 Ağustos 2023 | Görevde | Kr.Plt.1981 - Topçu 89 | Katıldığı bir savaş yok. | [41] |
Notlar
Ayrıca bakınız
- Türk Kara Kuvvetleri komutanları listesi
- Türk Deniz Kuvvetleri komutanları listesi
- Türk Hava Kuvvetleri komutanları listesi
- Jandarma genel komutanları listesi
- 1. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- 2. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- 3. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- Ege Ordusu komutanları listesi
- Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay II. başkanları listesi
- Harp Akademileri komutanları listesi
- Türk Kara Kuvvetleri kurmay başkanları listesi
- Donanma komutanları listesi
- Özel Kuvvetler komutanları listesi
- Sahil Güvenlik komutanları listesi
Kaynakça
- ^ "GÖREVİ". T.C. Milli Savunma Bakanlığı Genelkurmay Başkanlığı. 6 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "MUSTAFA İSMET İNÖNÜ". Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usûllerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi". Mevzuat Bilgi Sistemi. 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2021.
- ^ "Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu". Mevzuat Bilgi Sistemi. 6 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2022.
- ^ "TSK, "Fevzi Çakmak" biyografisi". 27 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013.
- ^ "TSK, "Ragıp Gümüşpala" biyografisi". 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013.
- ^ "GENELKURMAY BAŞKANLARI". Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ a b "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : İsmet İNÖNÜ". www.tccb.gov.tr. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ a b "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : Cevdet SUNAY". www.tccb.gov.tr. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : Kenan EVREN". www.tccb.gov.tr. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Mustafa İsmet İNÖNÜ / Orgeneral - Top.1319 (1903) - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Fevzi ÇAKMAK / Mareşal - P. 1311 (1895) - 7". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Mehmet Kazım ORBAY / Orgeneral - Top.1320 (1904) - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 6 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Salih OMURTAK / Orgeneral - P.1323 (1907) - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Abdurrahman Nafiz GÜRMAN / Orgeneral - P.1319 (1903) - 5". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Mehmet Nuri YAMUT / Orgeneral - P.1324 (1908) - 27". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Ahmet Nurettin BARANSEL / Orgeneral - P.1328 (1912) -b-84". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "İsmail Hakkı TUNABOYLU / Orgeneral - Top.1330 (1914) -c-3". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 2 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı". web.archive.org. 12 Kasım 2021. 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2024.
- ^ "Mustafa Rüştü ERDELHUN / Orgeneral - Top.1330 (1914) - b - 10". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 7 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Ragıp GÜMÜŞPALA / Orgeneral - P.1333 (1917) - 92". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Cevdet SUNAY / Orgeneral - Top.1334(1918)-N-6". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "A. Cemal TURAL / Orgeneral - P.1341 (1925) -12". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Memduh TAĞMAÇ / Orgeneral - Top.1928 - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Ö. Faruk GÜRLER / Orgeneral - Top.1931-13". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Semih SANCAR / Orgeneral - Top.1932 - 8". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Ahmet Kenan EVREN / Orgeneral - Top.1938 - 50". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Nurettin ERSİN / Orgeneral - P.1937-88". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Mustafa Necdet ÜRUĞ / Orgeneral - Top.1941-30". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Necip TORUMTAY / Orgeneral - Top.1944 - 9". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Doğan GÜREŞ / Orgeneral - P.1947 -Nk -2". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "İsmail Hakkı KARADAYI / Orgeneral - Top.1951 - 67". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Hüseyin KIVRIKOĞLU / Orgeneral - Top.1955 - 3". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Hilmi ÖZKÖK / Orgeneral - Top. 1959 - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Yaşar BÜYÜKANIT / Orgeneral - P.1961 - 2". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "İlker BAŞBUĞ / Orgeneral - P.1962 - 2". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 26 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Işık KOŞANER / Orgeneral - P.1965 - 3". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 25 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;:3
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Hulusi AKAR / Orgeneral - P.1972-59". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 7 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "YAŞAR GÜLER / Orgeneral - Mu.1974-7". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "Metin GÜRAK / Orgeneral - Kr.Plt.1981 - Topçu 89". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Resmî site