Domžale

Domžale
Dvorac Krumperk Dvorac Krumperk

Koordinate: 46°08′N 14°36′E / 46.133°N 14.600°E / 46.133; 14.600
Država	Slovenija
Pokrajina	Gorenjska
Statistička regija	Centralna Slovenija

Površina
- Ukupna	5.2 km²^[1]
Visina	302

Stanovništvo (2013.)
- Urbano područje	12 614^[1]
- Urbana gustoća	2 425.8 stan./km²^[1]

Vremenska zona	UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj	1230
Službene stranice www.domzale
Karta
Domžale

Domžale (njemački: Domschale ili Domseldorf) je grad od 12 614 stanovnika^[1], administrativni centar istoimene općine u sredini Slovenije.

Geografske karakteristike

Domžale leže u kotlini rijeke Kamniške Bistrice, udaljene oko 15 km sjeverozapadno od Ljubljane.^[2]

Historija

Najstariji pisani izvori o naseljema u tom kraju sežu do 12. - 13. vijeka. Same Domžale se prvi put spominju u dokumentu koji je nastao između 1220. - 1230., a Dob - 1223. i Ihan - 1228.^[3] Za srednjeg vijeka to je bio kraj u kom je bilo puno vodenica, koje nisu samo služile za pokretanje mlinova već i pilana i kovačnica.^[3]

Od polovice 19. vijeka tu je niknulo puno manufaktura koje su se bavile slamarstvom (izradom predmeta od pšenične slame), njihov zenit bio je do početka Prvog svjetskog rata kad se tim poslom bavilo oko 12 000 ljudi.^[3] Nakon izgradnje Željeznička pruga prema Kamniku - 1891. tu su se počeli podizati i industrijski pogoni.^[3]Na taj način su se Domžale oblikovale kao satelitsko naselje na ulazu u Ljubljanu, status grada dobile su 1952.

Znamenitosti

Najveće atrakcije Domžala su dvorac Krumperk koji je podignut još u 14. vijeku, a kasnije često obnavljan kako je prelazio iz ruke u ruku i crkva sv. Mohorja i Fortunata (Ermagoro i Fortunato mučenici iz Akvileje) sa freskama Franca Jelovšeka naslikanima između 1759. - 1761.

Privreda i transport

Domžale su i danas poznate po tvornici boja Helios i tvornici papira Količevo, a i po nekad velikoj i snažnoj tvornici tekstila Prebold, koja je završila u bankrotu.

Pored Domžala prolazi glavni slovenski autoput.A1 (Slovenika).

Poznati sugrađani

Franc Rode (1934. - ) slovenski katolički svećenik, nadbiskup i metropolit ljubljanski

Gradovi prijatelji

Izvori

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „Slovenia: Osrednjeslovenska” (engleski). City population. Pristupljeno 20. 04. 2014.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 „Osnovne informacije” (slovenski). Občina Domžale. Arhivirano iz originala na datum 2014-05-16. Pristupljeno 20. 04. 2014.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 „Kratek zgodovinski, kulturni in gospodarski oris” (slovenski). Občina Domžale. Arhivirano iz originala na datum 2014-01-12. Pristupljeno 20. 04. 2014.