Zefiryn Machalla

Zefiryn Ludwik Machalla
major major
Data i miejsce urodzenia

1 sierpnia 1915
Września

Data i miejsce śmierci

10 stycznia 1952
więzienie mokotowskie w Warszawie

Przebieg służby
Lata służby

1939–1951

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne
Ludowe Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal Zwycięstwa i Wolności 1945

Zefiryn Ludwik Machalla (ur. 1 sierpnia 1915 we Wrześni[1], zm. 10 stycznia 1952 w Warszawie) – major dyplomowany Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 1 sierpnia 1915 we Wrześni, jako syn Ludwika i Zofii z Kozłowskich. Uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego, maturę zdał w 1934. Następnie ukończył z pierwszą lokatą Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy 14 DP przy 57 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Poznaniu. Wojskową edukację kontynuował w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie-Ostrowi Mazowieckiej. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 października 1937 i 9. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2][3]. W marcu 1939 pełnił służbę w 5 Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu na stanowisku dowódcy plutonu 7. kompanii[4].

Brał udział w kampanii wrześniowej, w której dowodził 7. kompanią 5 psp. Następnie więzień NKWD w Przemyślu, a także w Starobielsku, gdzie uniknął losu innych pomordowanych oficerów polskich. Zesłany do Archangielska w ZSRR.

Po zesłaniu dołączył do 16 Pułku Piechoty, gdzie był zastępcą szefa sztabu. Był także w 14 Pułku Piechoty. Od 1947 w Sztabie Generalnym.

Po powrocie do kraju skazany 19 listopada 1951 przez NSW w Warszawie wyrokiem o sygn. Sn 13/51 na podstawie art. 86 § 1 i 2 kkWP oraz art. 7 w zw. z art. 15 § 1 i 2 mkk na karę śmierci. Podczas śledztwa był torturowany m.in. przez płk. Władysława Kochana, w wyniku czego „przyznał się do winy”. Oskarżycielem w jego procesie był płk. Marian Frenkiel, a sędziami ppłk. Feliks Aspis, mjr Teofil Karczmarz oraz ppor. Stefan Michnik. Pozbawiony był obrońcy sądowego, a proces był niepubliczny. Po ogłoszeniu wyroku mjr Zefiryn Machalla odwołał swoje zeznania.

Wyrok został wykonany 10 stycznia 1952. Miejsce pochówku jest nieznane, choć istnieją sugestie wskazujące na pochówek na Cmentarzu w Trojanowie na przedmieściu Sochaczewa, obok płk. Zdzisława Barbasiewicza[5]. Grób symboliczny znajduje się w Kwaterze „na Łączce” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie.

W 1956 Najwyższy Sąd Wojskowy uchylił wyrok skazujący na karę śmierci[6].

Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945[7].

Przypisy

  1. Dane za www.honor.pl
  2. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 59.
  3. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 109.
  4. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 657.
  5. Płk Ludwik Głowacki sugeruje kw. XII, rząd 285 grób 2, zob. M.Szejnert, „Śród żywych duchów”, ANEKS 1990, str. 179
  6. JerzyJ. Poksiński JerzyJ., Victis Honos. „Spisek w wojsku”, Warszawa: Wydawn. Bellona, 1994, s. 24, ISBN 83-11-08246-4, OCLC 32001978 .
  7. Informacja Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Archiwum Antysocjalistycznego Mazowsza. mazowsze.kraj.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-09)].
  • Częściowa lista straconych w PRL na www.videofact.com
  • Raport komisji Mazura – Rozdział III
  • Straceni w więzieniu Mokotowskim na www.honor.pl
  • Numer w Katalogu IPN (tzw. Lista Wildsteina) – IPN BU 00244/68
  • VIAF: 7923150325550810090009
  • PLWABN: 9810544701705606