Wyspy Gilberta

Ten artykuł od 2014-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Na tę stronę wskazuje przekierowanie z „Tungaru”. Zobacz też: Kiribatyjczycy, również zwani Tungaru.

Wyspy Gilberta

Zdjęcie satelitarne większej części archipelagu
Państwo	Kiribati
Akwen	Ocean Spokojny
Wyspy	Tabiteua, Tarawa, Abemama
Liczba wysp	16
Powierzchnia	281,1 km²
Populacja (2010) • liczba ludności	91 395
Mapa
Położenie na mapie Kiribati Wyspy Gilberta
0°N 174°W/-0,000000 -174,000000
Multimedia w Wikimedia Commons

Wyspy Gilberta (kirib. Tungaru) – grupa atoli na Oceanie Spokojnym, w Mikronezji. Należą one do państwa Kiribati. Atole zamieszkane przez najwięcej ludzi to: Tarawa, Abaiang, Tabiteuea, Butaritari, Abemama, Marakei, Nonouti i Maiana.

Powierzchnia wysp wynosi 281 km², zamieszkuje je 91 tys. osób (2010). Główne miasto archipelagu (jednocześnie stolica Kiribati) to Bairiki (50 tys. mieszk. w 2010) na atolu Tarawa.

Wyspy Gilberta i łańcuch wysp Ratak należący do Wysp Marshalla łączy pasmo gór podwodnych i geologicznie są one częściami tego samego grzbietu wulkanicznego.

Historia

Wyspy Gilberta od roku 1892 stanowiły protektorat brytyjski, a w latach 1916–1976 wchodziły w skład brytyjskiej kolonii Wyspy Gilberta i Lagunowe. W latach 1941–1943 były okupowane przez wojska japońskie. W listopadzie 1943 roku, w ramach operacji Galvanic, wojska amerykańskie po zdobyciu w ciężkich walkach atoli Tarawa i Makin, zajęły Wyspy Gilberta.

W roku 1976 utworzona została odrębna kolonia pod nazwą Wyspy Gilberta, która w 1979 uzyskała niepodległość jako państwo Kiribati. Wyspy Gilberta stanowią najważniejszą część tego państwa - mieszka tu ponad 95% ludności.