Wyrobisko podziemne

Wyrobisko w kopalni w Johannesburgu, ok. 1900 r.

Wyrobisko podziemne – pusta przestrzeń w górotworze powstała wskutek usunięcia skał w ramach robót górniczych. Aby przestrzeń ta zachowała swą funkcjonalność, najczęściej niezbędne jest jej zabezpieczenie zwane obudową górniczą.

Podział górniczych wyrobisk podziemnych

Wśród podziemnych wyrobisk górniczych możemy wyróżnić:

  • Wyrobiska korytarzowe
  • Wyrobiska komorowe

Ze względu na przebieg

  • pionowe (np. szyb)
  • poziome (np. chodnik)

Ze względu na kształt przekroju poprzecznego

  • Kołowe
  • Prostokątne
  • Trapezowe
  • Eliptyczne
  • Łukowe

Ze względu na przeznaczenie

  • Wyrobiska poszukiwawczo-rozpoznawcze
    • Szybiki poszukiwawcze
    • Rowy poszukiwawcze
    • Sztolnie poszukiwawcze
  • wyrobiska udostępniające
    • Główne
      • sztolnia
      • upadowa
      • szyb
    • Podziemne
      • przecznica
      • przekop kierunkowy
      • pochylnia centralna
      • chodnik podstawowy
      • szybik udostępniający
  • wyrobiska przygotowawcze
    • chodnik
    • upadowa
    • pochylnia
    • przecinka
  • Wyrobiska eksploatacyjne – nazywane różnie w zależności od systemu eksploatacji
    • ubierka
    • zabierka
    • ściana
    • komora

Ze względu na usytuowanie

  • Wyrobiska kamienne – wyrobisko korytarzowe usytuowane w skałach płonnych, do 20% przybierki złoża
  • Wyrobiska kamienno-złożowe – przybierka złoża 20 – 90%
  • Wyrobiska złożowe – wykonane w złożu, do 10% przybierki skały płonnej

Bibliografia

  • S. Piechota, Technika podziemnej eksploatacji złóż i likwidacji kopalń, Kraków 2008.