Wilhelm z Conches

Wilhelm z Conches
Ilustracja
Wilhelm z Conches (u dołu z prawej) w rozmowie z Godfrydem V Plantagenetem na ilustracji z własnego rękopisu Dragmaticon
Data urodzenia

ok. 1090

Data śmierci

ok. 1155

Zawód, zajęcie

teolog i filozof

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Wilhelm z Conches (ur. ok. 1090, zm. ok. 1155) – średniowieczny filozof i teolog, nauczyciel szkoły w Chartres, jedna z czołowych postaci renesansu XII wieku.

Życie

Wilhelm pochodził z Normandii. Był związany ze szkołą w Chartres, gdzie był uczniem Bernarda z Chartres i nauczycielem Jana z Salisbury. W pracy De erroribus Guillelmi a Conchis Wilhelm z Saint Thierry skrytykował Wilhelma z Conches, zarzucając mu modalizm w poglądach na Trójcę Świętą, oraz materializm w poglądach na relację Trójcy do świata. Wilhelm z Conches opuścił szkołę i osiadł na dworze Godfryda V Plantageneta, gdzie został nauczycielem Henryka II Plantageneta[1].

Do jego pism należą: komentarze i glossy do Institutiones grammaticae Pryscjana, De nuptiis Philologiae et Mercurii Marcjanusa Kapelli, De somnio Scipionis Makrobiusza, O pocieszeniu Boecjusza i Timajosa Platona (w tłumaczeniu Chalcydiusza). Był również autorem dzieł: Philosophia mundi, dialogu Dragmaticon philosophiae i Summa moralium philosophorum[1].

Poglądy

Poglądy Wilhelma były typowe dla środowiska szkoły w Chartres. Cechowały go klasyczny humanizm, oraz zainteresowanie filozofią przyrody (szczególnie kosmologią) oraz medycyną. Jego dzieła są kompendium ówczesnej wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych. Łączą w sobie treści chrześcijańskie z dziedzictwem filozofii starożytnej i arabskiej. Podstawowymi źródłami wiedzy były dla Wilhelma pisma Konstantyna Afrykańczyka (zwłaszcza jego przekłady pism Galena i Hipokratesa), a także Timajos, którego starał się pogodzić z Księgą Rodzaju[1]. W odróżnieniu od większości współczesnych Wilhelm z Conches był również zwolennikiem epikurejskiego atomizmu, co ściągnęło na niego wiele ataków[2].

Wilhelm z Conches wywarł wpływ na wielu filozofów przyrody, m.in. na Bartłomieja z Pizy, Adelarda z Bath, Wilhelma z Saint Thierry czy Wilhelma z Hirshau[2].

Przypisy

  1. a b c Swieżawski, s. 497; Brown, Flores, s. 300.
  2. a b Swieżawski, s. 498.

Bibliografia

  • Stephen F. Brown, Juan Carlos Flores: Historical Dictionary of Medieval Philosophy and Theology. Lanham, Maryland – Toronto – Plymuth, UK: The Scarecrow Press Inc., 2007. ISBN 978-0-8108-5326-3.
  • Stefan Swieżawski: Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa – Wrocław: PWN, 2000.
  • ISNI: 0000000121257575
  • VIAF: 29521941, 68158790729938852312
  • ULAN: 500063081
  • LCCN: n83217766
  • GND: 11871936X
  • LIBRIS: vs684jld2wnmg39
  • BnF: 11906340c
  • SUDOC: 02690845X
  • SBN: SBLV211071
  • NKC: mzk2011657669
  • BNE: XX853689
  • NTA: 068560990
  • BIBSYS: 98029194
  • Open Library: OL4877937A, OL535978A
  • PLWABN: 9810610980205606
  • NUKAT: n95206506
  • OBIN: 29463
  • J9U: 987007270074605171
  • NSK: 000476412
  • CONOR: 253267043
  • ΕΒΕ: 158374
  • BLBNB: 000257521
  • WorldCat: lccn-n83217766
  • PWN: 3996288
  • Britannica: biography/William-of-Conches
  • Treccani: guglielmo-di-conches
  • Universalis: guillaume-de-conches
  • БРЭ: 2360145
  • DSDE: Guillaume_fra_Conches