VII Dwór

VII Dwór

Dzielnica Gdańska
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miasto	Gdańsk
W granicach Gdańska	1926[1]
Zarządzający	Kazimierz Stencel (przewodniczący Zarządu Dzielnicy)
Powierzchnia	2,9 km²
Populacja (2019) • liczba ludności	3 553[2]
• gęstość	1225 os./km²
Plan
Położenie na mapie Gdańska VII Dwór
Położenie na mapie Polski VII Dwór
Położenie na mapie województwa pomorskiego VII Dwór
54°23′15″N 18°33′34″E/54,387389 18,559389
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

VII Dwór – jedna z trzydziestu pięciu jednostek pomocniczych (dzielnic) Gdańska, położona na wzniesieniu, na skraju Lasów Oliwskich. Graniczy od wschodu z dzielnicą Strzyża (granica biegnie w pobliżu linii Pomorskiej Kolei Metropolitalnej), od południa z Wrzeszczem Górnym i Brętowem, od zachodu i północy otoczona jest dzielnicą Oliwa.

VII Dwór to osiedle mieszkaniowe głównie z niską zabudową blokową oraz domami jednorodzinnymi. Na terenie dzielnicy znajdują się Parafia św. Stanisława Kostki, meczet muzułmański z minaretem, 7 Szpital Marynarki Wojennej^[3], Szkoła Podstawowa nr 70 z Oddziałami Sportowymi, Gdańska Szkoła Szermierki, domy studenckie Uniwersytetu Gdańskiego, przychodnia zdrowia oraz korty tenisowe.

Historia

Na Polankach w okolicy VII Dworu znajdowało się cmentarzysko z grobami z okresu wpływów rzymskich^[4].

Przy obecnej ulicy Abrahama, na obrzeżu Lasów Oliwskich, u wylotu Doliny Samborowo i wylotu Zielonej Doliny znajdowała się posiadłość zwana VI Dworem. W głównym budynku tej posiadłości (albo w I Dworze^[5]) w 1807 stacjonował Napoleon Bonaparte^[6]. VI Dwór strawił pożar w XIX w. niedługo po wizycie Napoleona. Współcześnie zamieszkiwane w tym miejscu są jedynie dawne zabudowania gospodarskie.

VII Dwór zlokalizowany był w rejonie ul. Chełmońskiego. Pierwsze wzmianki o znajdującym się w miejscu obecnej dzielnicy zespole dworskim pochodzą z 1632. VI Dwór, zwany również „Dworem Clemena” („Clemenshof”), stanowił między innymi własność Henryka Eppsteina, Izaaka Clemena, Dawida Schillera (od 1716) i starosty tolkmickiego Georga Wilhelma Goltza. Od 1760 był własnością Jana Gabriela Schmidta^[7].

Pozostałością po nim jest aleja lipowa wzdłuż ul. Chełmońskiego i Drożyny, która stanowiła drogę dojazdową. W 1945 VII Dwór został zniszczony^[1] (spalili go żołnierze radzieccy na podstawie tego samego rozkazu, na mocy którego spalone zostało zabytkowe centrum w Gdańsku^[5]) i poddany rozbiórce. Do zespołu dworskiego nawiązuje też obecnie osiedlowa ulica „VII Dwór”. Współcześnie zamieszkiwane w tym miejscu są jedynie trzy zabudowania gospodarskie przy tej ulicy.

VII Dwór został włączony w granice administracyjne Gdańska w 1926^[1].

W 1931 został zbudowany przy ul. Polanki klinkierowy budynek tzw. „Sanatorium Leśnego”, według projektu Fritza Högera. Po II wojnie światowej powstał obok gmach Szpitala Marynarki Wojennej^[8][9].

Po II wojnie światowej w VII Dworze powstało osiedle Politechniki Gdańskiej^[10]. 21 marca 1959 został położony przy ulicy Rodakowskiego kamień węgielny pod budowę „Osiedla Młodych im. Janka Krasickiego”^[11]. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Osiedle Młodych” ukończyła budowę osiedla w 1967^[10].

W obrębie VII Dworu od przełomu lat 60. i 70., do końca lat 80. XX wieku znajdował się wyciąg narciarski^[12], prowadzący na pobliskie wzgórze morenowe, które nosi nazwę „Lagry” (nazywane przez mieszkańców również wzgórzem „Trzech Rycerzy”^{[potrzebny przypis]}). Nazwa „Lagry” pochodzi od mieszczącej się tam w latach 1941–1945 filii malborskiego obozu jenieckiego Stalag XX B/Z Danzig-Oliva, przeznaczonego głównie dla jeńców radzieckich^[13]. Obóz z 10 barakami na 2500 osób mieścił się na miejscu obecnego osiedla przy ulicach Rodakowskiego i Norblina. Po wojnie ekshumowano stamtąd 276 szczątków Rosjan, którzy zginęli lub zmarli w obozie^[14][15].

W latach 1984–1990 został zbudowany meczet^[16].

Od początku lat 60. XX wieku do 1993 na osiedlu znajdował się ustawiony tu jako pomnik samolot Jak-11^[17]. Do 24 lipca 2007 na osiedlu znajdował się monumentalny pomnik Janka Krasickiego^[18][19].

Pomniki przyrody

Na terenie osiedla znajduje się 17 pomników przyrody: 9 pojedynczych drzew, 6 grup drzew i 2 głazy narzutowe, w tym Głaz Borkowskiego z wykutym napisem^[20].

 Osobny artykuł: Pomniki przyrody w Gdańsku.

Rada Dzielnicy

Kadencja 2019–2024^[21]

W Radzie Dzielnicy zasiada 15 radnych.

• Przewodniczący Zarządu Dzielnicy – Kazimierz Stencel
• Przewodniczący Rady Dzielnicy – Sławomir Jabłoński

Zobacz też

• VI Dwór
• Dolina Samborowo
• Wiadukt Weisera
• Historia Pomorskiej Kolei Metropolitalnej

Linki zewnętrzne

• VII Dwór. Spacer dla kochających miasto i dzielnice
• Dzielnice - wizje przestrzeni. Tereny rekreacji i udogodnienia na VII Dworze
• Spór o plac rekreacyjny pod lasem
• Strzyża i VII Dwór - pomysł na spacer mało oczywistym szlakiem (projekt dzielnicowy)
• Unikalne zdjęcia z obozu jenieckiego na gdańskich "Lagrach"

Przypisy