Ulica Królewska w Krakowie
Krowodrza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Widok od okolic skrzyżowania z ulicą Stanisława Konarskiego w kierunku zachodnim. Po prawej stronie osiedle urzędników Generalnego Gubernatorstwa, w głębi Biprostal. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość | 1,3 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
50,072144°N 19,918732°E/50,072144 19,918732 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ulica Królewska – ulica w Krakowie, zaczyna się przy Placu Inwalidów i ciągnie się do ulicy Kazimierza Wielkiego. Jej kontynuacją jest ulica Podchorążych na północny zachód i ulica Karmelicka na południowy wschód.
Ulicą przebiega torowisko tramwajowe. Kursują nią następujące linie tramwajowe: 4, 8, 13, 14, 24, 44 i 64 (nocna) oraz autobusowe 102 i 664 (nocna), zatrzymujące się na przystankach: Plac Inwalidów, Urzędnicza, Biprostal, Uniwersytet Pedagogiczny (w kierunku Bronowic)[1].
Historia
Ulica wytyczana była etapami. Pierwsze projekty powstały w 1913 po rozebraniu wału fortyfikacyjnego (w rejonie obecnej al. A. Mickiewicza). W 1924 zrealizowano krótki odcinek do ul. Pomorskiej, nazywany ul. J. Wybickiego. Stopniowo przedłużana, w 1935 sięgnęła do ul. S. Konarskiego. W czasie II wojny światowej Niemcy dokończyli (przerwane wybuchem wojny) prace nad wielką magistralą wiodącą z centrum Krakowa na zachód, m.in. przedłużając Królewską do ul. Podchorążych. Zabudowa w systemie blokowym, zrealizowana przez Niemców zgodnie z zasadą Licht und Luft (światło i powietrze), miała stworzyć zaplecze mieszkaniowe dla osadników niemieckich. W 1941 przeprowadzono linię tramwajową, a w latach 1954–1969 wzdłuż ul. Królewskiej i Podchorążych powstała nowa zabudowa mieszkaniowa wraz z infrastrukturą dla ok. 40 tys. mieszkańców. Wzniesiono trzy szkoły podstawowe, dwa licea i dwa przedszkola. Lokale w części parterowej przeznaczono na cele handlowo-usługowe, zbudowano też kilka wolno stojących pawilonów.
W czasie okupacji ulica nosiła nazwę – Reichstrasse, od 1946 – ul. 18 Stycznia, w 1991 przemianowana na ul. Królewską (nazwę tę nosiła w latach 1912–1925 sąsiednia ul. Lea).
Zabudowa
Pod numerem 1 mieści się Dom Śląski
Pod numerem 4 mieściła się siedziba części Służby Bezpieczeństwa Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej / Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Krakowie co było wynikiem przeniesienia po przemianowaniu aparatu bezpieczeństwa publicznego na Służbę Bezpieczeństwa siedziby Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego z położonego nieopodal (w ramach tego samego kompleksu budynków) placu Inwalidów (wówczas placu Wolności) 3.
Pod numerem 57 znajduje się budynek Biprostalu.
Galeria
- Osiedle urzędników Generalnego Gubernatorstwa
- ul. Królewska 1 (ul. Pomorska 2–4)
Dom Śląski (proj. Józef Rybicki, 1932–1937) - ul. Królewska 9
Kamienica (proj. Otto Ippoldt, 1935) - ul. Królewska 11
Kamienica - ul. Królewska 13
Blok mieszkalny - ul. Królewska 25
Blok mieszkalny - ul. Królewska 31
Blok mieszkalny - ul. Królewska 57
Biprostal
Przypisy
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-03)].
Bibliografia
- Encyklopedia Krakowa, wyd. PWN, Warszawa-Kraków 2000.